Beden ve hareket antropolojisi bağlamında Anadolu halk danslarının incelenmesi
Analyzing Anatolian folk dances within the context of anthropology of the body and movement
- Tez No: 825406
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SİBEL ERDENK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Antropoloji, Bale ve Dans, Güzel Sanatlar, Anthropology, Ballet and Dance, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sahne Sanatları Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 253
Özet
Bilimsel teorilerin, evrimci ve biyolojik indirgeme ile benimsediği, ruhu ve bedeni (ya da aklı ve ruhu) ayrı konumlandıran geleneksel anlayışının tersine, insan bedeni ve hareketlerinin merkezinde olduğu fenomenleri ilk kez kamunun dikkatine sunan antropoloji, bedeni kültür, sosyal süreçler, kişisel eğilimlerle değişen, dönüşen ve yeniden üretilen bir araştırma nesnesi olarak ortaya çıkardı. Beden, kültürün ve sosyal yapının izlerini üzerine tarihsel olarak kaydedip sahnelerken ait olduğu toplumun, sosyal sınıfların ve bireysel tercihlerin doğal bir sembolü olarak kabul edildi. Geleneksel danslarda somutlaşan farklı beden ve hareket formlarının antropolojik olarak incelenmesi, bedeni merkeze alan çalışmaların gelişimine özel ve daha yakından bir ilgiyle odaklanmaya başladı. Bu çalışmada da Anadolu'da varolan geleneksel dans örneklerinin kutsal merasimlerden başlayarak geçirdiği tarihsel süreçler ve günümüzde“Türk Halk Oyunları”olarak kurumsallaşan yapısı, bedenin ve hareketin antropolojisi bağlamında değerlendirilmiştir. Geleneksel danslarla oluşan, zamanla milli bir aktivite haline gelen, piyasa koşulları ve paydaşlarıyla bir düşünce ve eylem kolektifi halini alan“Türk Halk Oyunları”kurumu etrafında biçimlenen pratiklerdeki değişen beden varyasyonları incelenmiştir. Kültürün bedenleşen biçimlerinin yeniden gözden geçirilmesiyle, antropolojik bir metin olarak algılanan“dans eden beden”hareket, mekân, zaman, toplum ve öznelerarası başlıklarla birlikte kuramsallaştırılmıştır. Bu bağlamda“Türk Halk Oyunları”pratikleri etrafında bütünleşen geleneksel danslar, kurumsal bir yapı olduktan sonra ortaya çıkan farklı oyuncu profillerinin bedenleri üzerinden zamanın, mekânın, toplumun, sosyal çevrenin ve her faile özgü hareket yetisinin etkileriyle biçimlenmiştir. Oyuncu, eğitmen, öğretmen her ayrı bedende her farklı zaman diliminde, değişken biçimlerde yorumlanıp icra edilse de temel kodlarını ve kültürel değerlerini koruyarak yeniden üretilmiştir. Bedenin antropolojisiyle birlikte“Türk Halk Oyunları”nın yerel ve ulusal tüm varoluş biçimlerinde genellikle oyunlar üzerinden yürütülen yorumlara artık kurumların, oynayanların, düzenleyenlerin ve sahneye koyanların geçirdiği bedensel süreçler de dahil edilebilir.
Özet (Çeviri)
Contrary to the traditional understanding of scientific theories, which position the soul and body (or mind and spirit) separately, adopted by evolutionary and biological reduction, anthropology, which first brought to the public attention the phenomena in which the human body and movements are at the centre, brings the body to the attention of the public, changing with culture, social processes, personal tendencies, emerged as an object of research that is transformed and reproduced. The body was accepted as a natural symbol of the society to which it belonged, social classes and individual preferences, while historically recording and staging the traces of culture and social structure on it. Anthropological examination of the different body and movement forms embodied in traditional dances began to focus with special and closer attention on the development of body-cantered studies. In this study, the historical processes of traditional dance examples existing in Anatolia, starting from sacred ceremonies, and their institutionalized structure as“Turkish Folk Dances”today, have been evaluated in the context of the anthropology of the body and movement. The changing body variations in the practices formed around the institution of“Turkish Folk Dances”, which was formed with traditional dances, became a national activity over time, and became a thought and action collective with market conditions and stakeholders, were examined. By reconsidering the embodied forms of culture, the“dancing body”perceived as an anthropological text has been theorized with the titles of movement, space, time, society and intersubjectivity. In this context, traditional dances integrated around“Turkish Folk Dances”practices have been shaped by the effects of time, place, society, social environment, and the movement ability specific to each performer, through the bodies of different dancer profiles that emerged after becoming an institutional structure. Even though the dancer, instructor, teacher is interpreted and performed in variable ways, in every different body, in every different period, they are reproduced while preserving their basic codes and cultural values. With the anthropology of the body, the physical processes of institutions, performers, researcher, and director can now be included in the interpretations generally carried out through games in all local and national forms of existence of“Turkish Folk Dances”.
Benzer Tezler
- Türkiye'de dans tarihçiliği üzerine bir yöntem önerisi: Gürcü dansları örneği
A proposal of method for the dance historiography in Turkey: The case of the Georgian dances
İDRİS ERSAN KÜÇÜK
- Türkiye'de Neo-Şamanik ritüeller ve müzik
Neo-Shamanic rituals and music in Turkey
SULTAN BİLGET GÜÇLÜER
Doktora
Türkçe
2024
MüzikANKARA MÜZİK VE GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİMüzikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERDAR ERKAN
- Çağdaş anlatı sinemasında yolculuk izleği ve yabancılaşma bağlamında Wim Wenders'ın Yol filmleri üçlemesi
Wim Wenders' Road movie triology in the context of journey theme and alienation in the contemporary film narration
İRFAN YALÇIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Sahne ve Görüntü SanatlarıAnadolu ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN SAVAŞ
- Müzik antropolojisi bağlamında Türkçe sözlü rap
Turkish rap in the context of music anthropology
DUYGU KESKİN HATTON
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
AntropolojiHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiAntropoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KADRİYE ŞAHİN
- A spatial conception based on walking: Critical walk
Yürümeye dayalı mekânsal bir kavrayış: Eleştirel yürüyüş
NİLSU ALTUNOK
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PELİN DURSUN ÇEBİ