Ortaöğretimde görev yapmakta olan öğretmen görüşlerine göre örgütsel körlük üzerine karma bir araştırma
A mixed research on organizational blindness according to the views of teachers working in secondary education
- Tez No: 825988
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM HAYRİ KUĞUOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: School, Organization, Organizational Blindness, Organizational Myopia, Organizational pathology, Administrative Blindness
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 110
Özet
Karma desende oluşturulmuş bu araştırmanın amacı eğitim ve öğretimin dolayısıyla da toplumun temel dinamiğini oluşturan ve bir eğitim örgütü olan okullarda, örgütsel körlüğün durumunu incelemektir. Nicel araştırma için tarama modellerinden, tekil tarama modeli, nitel araştırma için ise özel durum çalışması (case study) tercih edilmiştir. Nitel ve nicel araştırmalar eş zamanlı yürütülmüş, çeşitleme (triangulation) deseni ile her iki araştırmanın dezavantajları minimize edilmeye ve araştırmaya derinlik kazandırılmaya çalışılmıştır .Gönüllülük esasına dayalı olarak 2022- 2023 eğitim öğretim yılında Bingöl ili Merkez ve Genç ilçelerinde MEB'e bağlı olan toplamda 26 ortaöğretim kurumunda görev yapmakta olan öğretmenlere Seymen, Kılıç, Kinter (2016) tarafından geliştirilen“Örgütsel Körlük Ölçeği”ve araştırmacı tarafından uzman görüşleri doğrultusunda ve kapsam geçerliliğine riayet edilerek oluşturulan“Görüşme Anketi”uygulanmıştır. Örgütsel körlük ölçeğiyle yüz yüze olarak elde edilen 509 veri ayıklanarak 456 katılımcının verilerine ulaşılmıştır. Aynı şekilde görüşme anketinden hatalı, eksik ve olanlar ayıklanarak 42 katılımcıya ulaşılmıştır. Nicel verilerin analizi için SPSS paket programı kullanılmış basıklık ve çarpıklık değerleri -1 ile +1 aralığında elde edildiğinden veriler normal dağılımlı olarak kabul edilmiş ve parametrik testlerden bağımsız örneklemler t testi ve tek yönlü Varyans analizi olan ANOVA uygulanmasına karar verilmiştir. Nicel verilerin analizi sonucunda öğretmenlerin“orta”düzeyde (x ̅=3,66) örgütsel körlük yaşadığı görülmüştür. Orta öğretimde görev yapmakta olan öğretmenlerin en az bireysel etkenler alt boyutunda (x ̅=3,87) en çok ise sektör yapısı alt boyutunda (x ̅ =3,44) körlük yaşadığı görülmüştür. Cinsiyet değişkeni bakımından bireysel etkenler alt boyutunda, eğitim düzeyi değişkeni açısından, sektör yapısı ve örgütsel körlük ortalama puanında istatistiksel açıdan anlamlı farklılıklar söz konusu iken medeni durum, okul türü, mesleki hizmet süresi ve yaş değişkeni açısından farka ilişkin istatistiksel anlamlılığa rastlanmamıştır (p>0,05). Yapılan içerik analizi sonucunda bireysel etkenler alt boyutu temasına ilişkin katılımcı öğretmenlerin okul içi etkinliklerde en sık“farklılıklara”ilişkin görüş bildirdiği görülmüştür. Araştırma sonucunda eğitim düzeyi arttıkça, katılımcı öğretmenlerin bir işi yaparken daha önce tercih etmiş olduğu yöntemlerden vazgeçmesinin daha kolay olduğu görülmüştür. Bununla birlikte katılımcılar örgüt yapısı içinde okul dışındaki yeniliklerden ve uygulanmasından“çoğunlukla”bahsedebildiklerini dile getirmişlerdir. Nitel araştırma bulgularına göre öğretmenlerin büyük bir yüzdesinin kendi mesleklerini yenilikler üretmeye uygun, geliştirilebilir, güncel bulduklarını dile getirmişlerdir. Okul içi iletişimin ve etkileşimin iyi olduğu bununla birlikte rutin iş takımlarının daha fazla olduğu yönünde görüş bildirmişlerdir. Anahtar Kavramlar: Okul, Örgüt, Örgütsel Körlük, Örgütsel Miyopi, Örgüt patolojisi, Yönetimsel Körlük
Özet (Çeviri)
The aim of this research that was created in a mixed design is examining the situation of organizational blindness in schools which are an educational organization and constitute the basic dynamics of education and training and therefore of society. Among the screening models for quantitative research from a single survey model was preferred and a case study was preferred for qualitative research. Qualitative and quantitative studies were carried out simultaneously, and the disadvantages of both studies were tried to be minimized and the research gained depth with the triangulation design.The“Organizational Blindness Scale”developed by Seymen Kılıç Kinter (2016) and the researcher in line with the expert opinions for the teachers working in a total of 26 secondary education institutions affiliated to the Ministry of National Education in the Central and Genç districts of Bingöl province in the 2022-2023 academic year on a voluntary basis and the“Interview Questionnaire”, which was created by complying with the content validity was applied. The data of 456 participants were obtained by extracting 509 data obtained face-to-face with the organizational blindness scale. In the same way, 42 participants were reached by removing the wrong, missing and wrong ones from the interview questionnaire. SPSS package program was used for the analysis of the quantitative data, since the kurtosis and skewness values were obtained in the range of -1 to +1, the data were accepted as normal distribution and it was decided to apply t-test and one-way analysis of variance ANOVA which is independent samples from parametric tests. As a result of the analysis of the quantitative data, it was seen that the teachers experienced organizational blindness at the“moderate”level (x ̅=3.66). It has been observed that teachers working in secondary education experience blindness the least in the individual factors sub-dimension (x ̅=3.87) and the most in the sector structure sub-dimension (x ̅ =3.44). While there are statistically significant differences in the sub-dimension of individual factors in terms of gender variable, in terms of education level variable, sector structure and organizational blindness average score, no statistical significance was found in terms of marital status, school type, length of professional service and age variable (p>0, 05). As a result of the content analysis, it was seen that participant teachers most frequently expressed opinions on“differences”in in-school activities related to the theme of individual factors sub-dimension. As a result of the research, it was seen that the higher the level of education, the easier it was for the participant teachers to give up the methods they had previously preferred while doing a job. In addition, the participants stated that they could“mostly”talk about innovations and their implementation outside the school within the organizational structure. According to the qualitative research findings, a large percentage of teachers stated that they found their profession suitable for producing innovations, improvable and up-to-date. They reported that in-school communication and interaction were good and that there were more routine work teams.
Benzer Tezler
- Lise öğretmenlerinin örgütsel iç imaj algıları ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki
The relationship between high school teachers' organizationalinternal image perceptions and organizational commitment
GÜLNİHAL SAYLIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET YAYLA
- Ortaöğretim kurumlarının örgütsel öğrenme düzeylerinin okul etkililiği ve örgütsel vatandaşlık davranışlarına etkisi
The impact of high schools' organizational learning level on school effectiveness and organizational citizenship behaviour
MÜSLİM ALANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimFırat ÜniversitesiEğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Eko. Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZÜLFÜ DEMİRTAŞ
- Ortaöğretim kurumlarının diğer örgütlerle ortakyaşar ilişkileri
The symbiotic relationship between secondary school and the other organizations
ELİF GAMZE ÖZCAN
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEFİKA ŞULE ERÇETİN
- Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel destek ile sosyal kaytarma davranış düzeylerine ilişkin görüşleri
Opinions of secondary school techers on their level of perceived organisational support and social loafing behaviour
SEMA ÇAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimAbant İzzet Baysal ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞENAY SEZGİN NARTGÜN
- Öğretmenlerin örgütsel kırılganlığı ve özgüven ile ilişkisi
The organizational vulnerability of teachers and its relationship with self-confidence
NURİYE KARABULUT
Doktora
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Politikası Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ BALCI