Öğretmenlerde görülen sessiz istifa davranışının sebepleri ve etkileri
Causes and effects of quiet quitting behaviour in teachers
- Tez No: 949270
- Danışmanlar: PROF. DR. BİLGEN KIRAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 148
Özet
Eğitim örgütleri olan okullarda görülen sessiz istifa davranışı okulun tüm çıktılarını olumsuz etkilemektedir. Öğretmenlerde görülen sessiz istifa davranışının sebeplerinin anlaşılması, örgüte olan etkilerinin ve önlenmesi için alınabilecek tedbirlerin bizzat öğretmen deneyimlerinden yola çıkılarak araştırılması ve incelenmesi eğitim kalitesi açısından oldukça önemlidir. Bu araştırmada 2023- 2024 eğitim ve öğretim yılında, Aydın ili ve ilçelerinde kamuya bağlı ilkokul, ortaokul ve ortaöğretim kurumlarında görev yapmakta olan öğretmen ve yöneticilerin sessiz istifa davranışına ilişkin deneyimlerini ortaya çıkarmak amaçlanmaktadır. Araştırmaya 8 öğretmen ve 10 okul yöneticisi olmak üzere toplam 18 katılımcı dahil edilmiştir. Katılımcılar amaçlı örnekleme yöntemlerinden biri olan kartopu örnekleme tekniğine göre belirlenmiştir. Araştırma, nitel araştırma desenlerinden fenomenoloji deseni ile yürütülmüş, veriler görüşme tekniği ile toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Veriler içerik analizi tekniği ile çözümlenip araştırma bulguları elde edilmiştir. Katılımcı deneyimlerinden elde edilen bulgulara göre; sessiz istifa kavramının çağrışımı duygusal ve mesleki tepki alt temalarında toplanmıştır. Bu alt temalarda belirlenen kodlar motivasyon kaybı, boş vermişlik ve yasal yükümlülüğü kadar iş olmuştur. Sessiz istifa davranışı gösteren öğretmen özellikleri bireysel ve mesleki özellikler alt temalarında ele alınmıştır. Bireysel özelliklerde asosyallik ve isteksizlik; mesleki özelliklerde işine değer vermeme en çok tekrarlanan kodlardır. Sessiz istifaya neden olan unsurlar; öğrenciden, okul yönetiminden, ekonomik, veliden, bireysel, çevresel, Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) ve diğer öğretmenlerden kaynaklı alt temalarında ele alınmıştır. Katılımcıların görüşlerine göre; sessiz istifa davranışı örgüt içindeki tüm paydaşları olumsuz etkilemektedir. Sessiz istifa davranışı gösteren öğretmenlerin iletişim kurmakta isteksiz olduğu, motivasyon kaybı yaşadıkları, öğrenciyle ilgilenmedikleri ve diğer öğretmenleri olumsuz etkiledikleri sonucuna ulaşılmıştır. Sessiz istifanın önlenmesi için alınabilecek tedbirler okul yönetimi ve MEB tarafından alt temalarında toplanmıştır. Okul yönetiminin açık iletişim kurması ve adil bir yönetim anlayışını benimsemesi, MEB'in ise öğretmen maaşlarında iyileştirme çalışmaları yapması ve öğretmenlere değer vermesi en çok tekrarlanan kodlar olmuştur. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular doğrultusunda, araştırmanın sonunda önerilerde bulunulmuştur. Sessiz istifa davranışının önlenmesi için bireysel ve örgütsel tedbirler alınabilir. Bireysel olarak psikolojik sağlığa önem vermek, kişisel gelişim eğitimlerine katılmak; örgütsel olarak ise çalışana değer vermek ve örgüt içinde açık bir iletişim ağının kurulması sessiz istifanın önlenmesi için alınabilecek tedbirlerdendir. ANAHTAR SÖZCÜKLER: İş-Yaşam Dengesi, Okul Yöneticisi, Öğretmen, Sessiz İstifa, Tepki.
Özet (Çeviri)
Quiet quitting behaviours observed in educational organizations such as schools negatively affect all outcomes of the organization. Understanding the reasons behind quiet quitting behaviour in teachers, investigating its effects on the organization and exploring preventive measures based on teacher experiences are highly important for educational quality. This study aims to reveal the experiences related to quiet quitting behaviour of teachers and administrators working in public primary, secondary, and high schools in Aydın province during the 2023–2024 academic year. A total of 18 participants, including 8 teachers and 10 school administrators, were included in the study. The participants were selected using the snowball sampling technique, one of the purposive sampling techniques. The study was conducted using the phenomenological design, one of the qualitative research designs, and data was collected through interviews. A semi-structured interview form was used as the data collection tool. The data was analyzed using content analysis, and findings were obtained based on participant experiences. According to the findings, the concept of quiet quitting was categorized under the sub-themes of emotional and professional reaction. The most frequently repeated codes in these sub-themes were loss of motivation, indifference, and doing only what is legally required. Characteristics of teachers displaying quiet quitting behaviour were examined under the sub-themes of individual and professional characteristics. The most recurring codes in individual characteristics were asocial tendencies and lack of enthusiasm; in professional characteristics, the most mentioned code was lack of appreciation for the job. The causes of quiet quitting were categorized under sub-themes such as student, school administration, economic, parental, individual, environmental, Ministry of National Education (MEB) and colleague related factors. According to participants' views, quiet quitting behaviour negatively affects all stakeholders within the organization. It was concluded that teachers exhibiting quiet quitting behaviour are unwilling to communicate, suffer from a loss of motivation, are disengaged from students, and negatively influence other teachers. Preventive measures were grouped under the sub-themes of actions to be taken by school administration and the Ministry of National Education. The most frequently emphasized codes were open communication and fair management practices by the school administration, and improving teachers' salaries and making teachers feel valued by the Ministry of National Education. Individual and organizational measures can be taken to prevent quiet quitting behaviour. Individually, paying attention to psychological well-being and participating in personal development training; on an organizational level, valuing employees and establishing an open communication network within the organization are among the measures that can be taken to prevent quiet quitting. KEY WORDS:Quiet quitting, Reaction, School administrator, Teacher, Work-life balance,
Benzer Tezler
- Örgütsel sessizlik ve presenteizm olgularının incelenmesi: Erzurum'daki liselerde nitel bir araştırma
Examining the phenomena of organizational silence and presenteeism: A qualitative study in high schools in Erzurum
SÜMEYYE ŞAŞİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
İşletmeErzurum Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZİŞAN DUYGU ALİOĞULLARI
- İlkokul birinci sınıf öğretmenlerinin öğrencilerin istenmeyen davranışlarıyla baş etmede kullandıkları sınıf yönetimi stratejileri
Classroom management strategies of teachers used in coping with misbehavior of students who are at primary school first grade level
HATİCE KEYİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimMehmet Akif Ersoy Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EKBER TOMUL
- Görsel sanatlar etkinliklerinin öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin duygusal durumlarına katkısının öğretmen görüşleriyle incelenmesi
Investigation of the contribution of visual arts activities to the emotional status of students with learni̇ng di̇sabilities with teachers' opinions
KEVNEY ENSAR BAHADIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimTrabzon ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEDA LİMAN TURAN
- Sınıf öğretmeni adaylarının okuma stratejilerini kullanma düzeylerinin incelenmesi
Examination of levels of use of reading strategies by class teacher candidates
BÜŞRA FAYETÖRBAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimKaradeniz Teknik Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TOLGA ERDOĞAN
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısına sahip ergenlerde aşırı odaklanma fenomeninin sosyal cevaplılık ve sürekli performans testi performansları bağlamında değerlendirilmesi
Assessment of hyperfocusing phenomenon in adolescents with attention deficit hyperactivity disorder in the context of social responsiveness and continuous performance test performances
EMRAH CEM BAYRAM
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
PsikiyatriAnkara ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. PINAR URAN