Die dynamik der sprachvariation in der generationenfolge Türkischer migranten in Deutschland. Eine empirische untersuchung zu den dimensionen des sprachwandels im Deutsch-Türkischen mehrsprachigkeitskontext
Almanya'da yaşayan Türk göçmen kuşaklarının dil değişkelerinin dinamiği. Almanca-Türkçe çok dillilik bağlamında dilin değişim boyutlarının deneysel olarak incelenmesi
- Tez No: 826116
- Danışmanlar: PROF. DR. SANİYE UYSAL ÜNALAN, PROF. DR. YADİGAR EĞİT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Alman Dili ve Edebiyatı, Dilbilim, German Linguistics and Literature, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Almanca
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Alman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Alman Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 449
Özet
1960'larda başlayan Türk işçi göçü hareketi, altmış yılı aşkın bir süredir devam eden tarihsel bir süreci temsil etmekle kalmamakta, Türk-Alman ortak yaşamı göçün ilk yıllarından itibaren Alman dilini ve toplumunu birçok yönden etkilemektedir. Son yıllarda, Türk göçmenlerin yavaş yavaş Alman dil sisteminde değişikliklere yol açıp açmadığı sorusu hem toplumsal hem de bilimsel tartışmaların merkezi haline gelmiştir. Bugüne kadar yapılan çalışmalarda göçmen Türklerin kullandıkları 'karmaşık' ve 'karışık' dil sadece tek tek gruplar halinde birbirinden ayrı olarak incelenmiş ve özellikle gençlerin kullandığı dile ve göçün ilk yıllarında misafir işçilerin kullandıkları dile yönelik olarak yürütülmüşlerdir. Türk göçmenlerin üç kuşağının karşılaştırılmalı olarak incelenmesi üzerine yoğunlaşmış bir çalışma henüz dilbilimsel bir araştırmaya konu başlığı olmamıştır. Bu noktadan hareketle çalışmanın temel amacı, Türk göçmen dilinin kuşaklara özgü karakteristiğini keşfetmek, kuşaklar boyunca değişimini araştırmak ve her bir göçmen kuşağının Almanca'nın gelişim ve değişim süreçlerini ne ölçüde şekillendirdiğini sorgulamaktır. Çalışmanın veri temeli, Almanya'nın farklı bölgelerinde yaşayan üç kuşak Türk göçmenin günlük yaşamlarına dair doğal ses kayıtlarının toplumdilbilimsel ve ethnografik bir araştırma çerçevesinde analizine dayanmaktadır. Berlin'in en yüksek göçmen nüfusuna sahip olan Kreuzberg, Neukölln, Wedding ve Spandau gibi farklı banliyöleri ana araştırma sahası olarak seçilmiş, bunun yanı sıra Türk göçmenlerin yoğun olarak yaşadığı Hamburg, Düsseldorf, Hannover, Münih, Stuttgart, Kiel, Nürnberg ve çevrelerinde ek kayıtlar gerçekleştirilmiştir. Saha araştırması sırasında toplanan kayıtlar, saha araştırmacısının ethnografik gözlem ve notları ile desteklenerek GAT (Konuşma Çözümlemesi Çevriyazı Sistemi) transkripsiyon kurallarına göre yazıya dökülmüş ve iki aşamalı olarak dil sistematiği açısından ve söylemsel bağlamda analiz edilmiştir. Veri analizi ve değerlendirmesi sonucunda elde edilen sonuçlar ve bulgular, çok dillilik ortamının ve göçmen kuşaklarının dinamik karakterini ve bunun Almanca'ya olan etkisini ortaya koymuştur. Çalışmada, Türk göçmenlerin Almanca konuşurken kullandıkları dil değişkelerinin kuşaklar arasında yüksek oranda farklılaştığı tespit edilmiştir. Türk göçmen kuşaklarının dilsel çeşitlilik mekanizmaları dinamik bir karaktere sahiptir ve kuşaklar boyunca sürekli olarak değişim ve gelişim göstermiştir. Çocuklar, gençler, yetişkinler ve yaşlılar hepsi aynı dili konuşsalar da, bu kuşaklar arasında belirgin farlılıklar dikkati çekmektedir. Alman-Türk ortak yaşamının getirdiği dilsel ve kültürel çeşitlilik ile başa çıkabilmek için, Türk göçmenler kuşaklar boyunca yeni stratejiler geliştirmiştir. Her bir kuşak dönemin dinamiklerini temsil eden kendi kuşağına özgü bir dile sahiptir ve Türk göçmen kuşakları örneğinde gösterilen bu dilsel değişim süreçlerinin Almanca'yı olumsuz yönde etkilemediği, aksine Alman dilini zenginleştirdikleri ve Alman toplumunda süre gelen klasik göçmen kavramının pozitif yönde değişime yol açtığını ortaya koymuştur. Bu bağlamda, Alman-Türk çokdillilik ortamının zengin bir dilsel rezervuar içerdiği ve bu nedenle hem Türk göçmen kuşaklarının kimlik oluşumunda ve hem de kültürlerarası bir diyalog köprüsü olarak önemli bir işleve sahip olduğu ortaya çıkmıştır.
Özet (Çeviri)
The Turkish labor migration movement, which began in the 1960s, not only represents a historical process that has been going on for more than sixty years, but Turkish-German symbiosis has influenced the German language and society in many ways since the early years of migration. In recent years, the question of whether Turkish immigrants have gradually led to changes in the German language system has become the center of both public and scientific debate. To date, studies have only examined the 'complex' and 'mixed' language used by Turkish immigrants in individual groups separately from each other and have focused in particular on the language used by young people and the language used by guest workers in the early years of immigration. A comparative study of three generations of Turkish immigrants has not yet been the subject of a linguistic research. From this point of view, the main aim of this study is to explore the generational characteristics of the Turkish immigrant language, to investigate its change over the generations and to question the extent to which each generation of immigrants has shaped the development and change processes of German. The data base of the study is based on the analysis of naturalistic audio recordings of the daily lives of three generations of Turkish immigrants living in different parts of Germany within the framework of a sociolinguistic and ethnographic research. Kreuzberg, Neukölln, Wedding and Spandau, the suburbs of Berlin with the highest immigrant populations, were selected as the main research sites, while additional recordings were made in Hamburg, Düsseldorf, Hanover, Munich, Stuttgart, Kiel, Nuremberg and their surroundings, where Turkish immigrants live in large numbers. The recordings collected during the field research were transcribed according to GAT (Discourse and Conversation-Analytic Transcription System) transcription rules, supported by the ethnographic observations and notes of the field researcher, and analyzed in two stages in terms of language systematics and discursive context. The results and findings of the data analysis and evaluation reveal the dynamic character of the multilingual environment and the immigrant generations and its impact on the German language. In the study, it was found that the linguistic variables used by Turkish immigrants when speaking German differed highly across generations. The linguistic variation mechanisms of Turkish immigrant generations have a dynamic character and have continuously changed and developed across generations. Although children, young people, adults and the elderly all speak the same language, there are significant differences between these generations. In order to cope with the linguistic and cultural diversity of German-Turkish coexistence, Turkish migrants have developed new strategies over the generations. Each generation has its own generation-specific language that represents the dynamics of the time, and the case of generations of Turkish immigrants has shown that these processes of linguistic change do not negatively affect the German language, but on the contrary, they enrich the German language and lead to a positive change in the classical concept of immigrants in German society. In this context, the German-Turkish multilingual environment has been found to contain a rich linguistic reservoir and thus has an important function both in the identity formation of Turkish immigrant generations and as a bridge for intercultural dialogue.
Benzer Tezler
- Die integration von system dynamics und data warehousing an dem strategischen planungsprozess
Stratejik planlama sürecinde sistem dinamigi ve veri ambarı entegrasyonu
SONGÜL DEMİR
Yüksek Lisans
Almanca
2006
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolMarmara ÜniversitesiPROF. DR. HALDUN AKPINAR
- Entwurf eines modells mittels system dynamics für competitive intelligence
Sistem dinamiği ile rekabet istihbaratı için model tasarımı = desıgnıng a model wıth system dynamıcs for competıtıve ıntellıgence
HÜSEYİN EGEMEN KAYA
Yüksek Lisans
Almanca
2007
İşletmeMarmara Üniversitesiİşletme (Almanca) Ana Bilim Dalı
PROF.DR. HALDUN AKPINAR
- Katı ön aksta yol pürüzlülüğünün direksiyon sarsıntısına etkisi
Einfluss der fahrbahnunebenheiten auf die lenkungsunrube bei einer starrachse
İ.MURAT EREKE
- Türkiye'de kadın, eğitim ve siyaset 'yüksek öğrenim kurumlarında kadının durumu üzerine bir inceleme'
Başlık çevirisi yok
ESER DANYAL KÖKER
- Frauenbild und Erziehung eine vergleichende Arbeit zu Thomas Mann 'Buddenbrooks' und Reşat Nuri Güntekin 'Yaprak Dökümü'
Başlık çevirisi yok
KADRİYE ÖZTÜRK
