Geri Dön

Mecelle'nin külli kaidelerinin medeni usul hukuku açısından incelenmesi

A study on general principles of law in Majalla with respect to law of civil procedure

PDF İndir

  1. Tez No: 827386
  2. Yazar: ZEYNEP ULUER
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ALİ CEM BUDAK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Hukuk, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Mecelle-i Ahkâm-ı Adliye, Külli Kaideler, Hukukun Genel Kavramları, Medeni Usul Hukuku, Majalla, Civil Procedure of Law, General Principles of Law
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Erciyes Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 152

Özet

1926 yılında İsviçre hukukundan iktibas edilen Türk Medeni Kanunu'nun yürürlüğe girdiği zamana kadar Türkiye'de yarım asır boyunca uygulanmış olan ilk medeni kanunumuz Mecelle-i Ahkâm-ı Adliye'nin Avrupa'da kodifiye edilen medeni kanunlardan farklı özelliklerinden biri yüz maddeden oluşan geniş bir mukaddime bölümünü içermesidir. Bu mukaddimede“genel hukuk prensipleri”şeklinde isimlendirilebilecek hükümler yer almaktadır. Bu genel ilkelerin çoğu maddi hukuka ilişkin olmakla birlikte aralarında on üç kanun hükmünün medeni usul hukukuna ilişkin olduğu görülebilmektedir. Söz konusu hükümleri iki grup halinde toplamanın mümkün olduğu; bu gruplardan birinin ağırlıklı olarak ispat yükü meseleleri ile diğerinin ise delillerin değerlendirilmesi ile ilgili olduğu tespit edilmiştir. Usul hukukuna ilişkin bu ilkelerin günümüz medeni usul hukukunda geçerli olan kavram, terim vb. ilke düzeyindeki kurallarla benzerlikleri ve farklılıkları hem hukuk tarihi hem de karşılaştırmalı hukuk bakımından ilgi çekicidir. Çalışmada Mecelle-i Ahkâm-ı Adliye'nin mukaddimesinde yer alan medeni usul hukukuna ilişkin hükümler 2011 yılında yürülüğe giren Hukuk Muhakemeleri Kanunumuz ve bu kanunla ilgili ilmi ve kazai içtihatlar dikkate alınarak incelenmiştir. Nitelik itibariyle Mecelle-i Ahkâm-ı Adliye'nin külli kaideleri ile Kıta Avrupası medeni kanunlarındaki genel hükümler arasındaki farklılıklardan biri Mecelle'de hâkimin doğrudan doğruya külli kaideleri dayanak göstererek hüküm kurma yetkisine sahip olmamasıdır. Bu bakımdan külli kaideler nitelikçe hukuk metodolojisine ait bir rehber teşkil etmektedir.

Özet (Çeviri)

Until the reception of Swiss Civil Code in Turkiye 1926, Majalla a civil code which was based on Islamic law applied in Turkiye for half a century. One characteristic of Majalla is that, as opposed to other civil codes in Europe, Majalla contains an extensive introductory part,“mukaddime”containing general principles of law. Most of these general principles are of substantive law nature. Yet there are thirteen articles relating directly to the rules of civil procedure. These legal provisions relating to procedure may be divided into two groups; the first group concerns the burden of proof and a second group is about means of proof. The similarities and differences between these principles and the concepts, terms, and principles in contemporary civil procedure law are interesting from both a legal history and comparative law perspective. In the study, the provisions related to the law of civil procedure within the introductory section of“Mecelle-i Ahkâm-ı Adliye”have been examined, taking into account our code of civil procedure, which came into effect in 2011, as well as scholarly and juridical precedents related to this law. As opposed to the general principles of civil codes in other European countries the general provisions of Majalla may not be used by the judge to resolve a dispute but serve as a methodological guideline for the judge.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    191842

    Mecell'de bulunan Hukuk-dil ilişkisine yönelik külli kaidelerin çözümlemeleri

    The Analysıs Of The General Rules In Majalla Related To Law Language Relatıon

    MUSTAFA BÜLENT DADAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    DinHarran Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. MEHMET NURİ GÜLER

  2. Tez No

    489092

    Mecelle-i Ahkâm-ı Adliyye'nin küllî kaidelerinin (Kavâid-i fıkhiyye) hadis literatüründeki kaynakları

    The resources of general principles of Mecelle-i Ahkam-i Adliyye (Ottoman code of civil law) in hadith literature

    SERKAN ÇELİKAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    DinÇukurova Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUHAMMET YILMAZ

  3. Tez No

    714198

    Türkzâde Mehmed Ziyaeddin'in Mecelle-i Ahkâm-ı Adliyye Şerhi'nin küllî kaideler açısından değerlendirmesi

    Türkzâde Mehmed Ziyaeddin's commentary on Mecelle-i Ahkâm-ı Adliyye, in terms of universal rules

    SÜNDÜS DEBBAĞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DinHitit Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDULLAH ÇOLAK

  4. Tez No

    319765

    Kur'an-ı Kerim açısından Mecelle'nin külli kaideleri

    Universal principles of Mecelle as regards Quran

    ABDULLAH TUZCU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    DinAtatürk Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HÜSEYİN GÜLLÜCE

  5. Tez No

    608047

    Mecelle'nin şerhlerinde örf ve âdetle ilgili hükümler

    Provisions concerning customs and customers in Mecelle

    BETÜL RÜMEYSA AKKUŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    DinSivas Cumhuriyet Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HALİS DEMİR

Geri Dön