Yabancı/ikinci dil olarak Türkçe ders kitaplarında sözcük öğretimi: Bir meta sentez çalışması
Vocabulary instruction in foreign/second language Turkish textbooks: A meta-synthesis study
- Tez No: 827433
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA DURMUŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 165
Özet
Bir dilin en önemli bileşenlerinden birisi söz varlığıdır. Son yıllarda söz varlığı ve sözcük öğretiminin yabancı/ikinci dil olarak Türkçe öğretimindeki konumu hakkında birçok araştırma yapılmıştır. Yabancı/İkinci dil olarak Türkçenin öğretiminde sözcükler öğreticilere bağlı olarak genellikle ders kitapları çerçevesinde öğretilmektedir. Alanyazında sözcük öğretimini ders kitapları üzerinden ele alan çalışmaların çokluğu ortaya sistematik bir derleme çalışması ihtiyacı çıkarmıştır. Bu doğrultuda, bu tez çalışmasının amacı; yabancı/ikinci dil olarak Türkçe ders kitaplarında sözcük öğretimini ele alan nitel çalışmaları sistematik olarak derlemek ve yorumlamaktır. Bu yorumlamayı yapmak için son günlerde popülerliği hızla artan meta sentez yöntemi tercih edilmiştir. Meta sentez yönteminin gerektirdiği dâhil etme ve hariç tutma ölçütleri çerçevesinde 2014-2022 yılları arasında yazılan yirmi dört çalışma bu tezin örneklemini oluşturmaktadır. Dâhil edilen yirmi dört çalışma; türleri, yayım yılları, yayım yerleri, yöntemleri, amaçları, bulguları, sonuçları ve önerileri bakımından sınıflandırılmış ve yorumlanmıştır. Çalışmalardan oluşturulan kodlar ışığında çalışmaların bulguları genel sözcük öğretimi ve söz varlığı olarak iki ana tema altında sentezlenmiştir. Çalışmada elde edilen veriler Thomas ve Harden'in tematik sentez tekniği yoluyla analiz edilmiştir. Bu çalışma ile yabancı/ikinci dil olarak Türkçe ders kitaplarını sözcük öğretimi açısından inceleyen çalışmaların genel eğilimi, benzerlikleri, farklılıkları ve dağılımları eleştirel bir yolla incelenerek ders kitaplarındaki sözcük öğretimi sorunları tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmanın sonucunda, yabancı/ikinci dil olarak Türkçe ders kitaplarının; bazı sözcük öğretimi yöntemleri, teknikleri, stratejileri, etkinlikleri ile söz varlığı unsurları, sıklık listeleri ve derlem temelli söz varlığı açılarından yetersiz olduğu ortaya konmuştur. Anahtar Sözcükler Sözcük Öğretimi, Söz Varlığı, Meta Sentez, Yabancı/İkinci dil olarak Türkçe Öğretimi, Ders Kitapları
Özet (Çeviri)
One of the most important components of a language is vocabulary. In recent years, many studies have been conducted on the position of vocabulary and vocabulary teaching in teaching Turkish as a foreign/second language. In teaching Turkish as a foreign/second language, words are generally taught within the framework of textbooks depending on the instructors. The abundance of studies in the literature that deal with vocabulary teaching through textbooks has revealed the need for a systematic compilation study. In this direction, the aim of this thesis is; to systematically compile and interpret qualitative studies dealing with vocabulary teaching in Turkish as a foreign/second language textbooks. In order to make this interpretation, the meta-synthesis method, whose popularity has increased rapidly in recent days, has been preferred. Twenty-four studies written between 2014-2022 within the framework of the inclusion and exclusion criteria required by the meta-synthesis method constitute the sample of this thesis. Twenty-four studies included; types, publication years, publication places, methods, purposes, findings, results and suggestions are classified and interpreted. In the light of the codes created from the studies, the findings of the studies were synthesized under two main themes as general vocabulary teaching and vocabulary. The data obtained in the study were analyzed through Thomas and Harden's thematic synthesis technique. In this study, the general tendency, similarities, differences and distributions of the studies examining the Turkish as a foreign/second language textbooks in terms of vocabulary teaching were examined in a critical way and the problems of teaching vocabulary in the textbooks were tried to be determined. As a result of the study, Turkish as a foreign/second language textbooks; some vocabulary teaching methods, techniques, strategies, activities and vocabulary elements, frequency lists and corpus-based vocabulary were found to be insufficient. Key Words Vocabulary Teaching, Vocabulary, Meta Synthesis, Teaching Turkish as a Foreign/Second Language, Textbooks
Benzer Tezler
- Yabancılara Türkçe öğretiminde sözcük öğretim yollarının yabancı dil olarak Türkçe öğretimindeki ders kitaplarına yansıması
The reflection of teaching vocabulary ways in teaching Turkish as a foreign language course books
DUYGU ELMAS DİNDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiTürkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELTEM EKTİ
- Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde çizgi hikâyelerin (graphic novel) kullanımı
The use of comic stories (graphic novel) in teaching Turkish asa foreign language
İREM SULTAN HAYTAOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERDAR DERMAN
- Almancanın yabancı dil olarak öğretimine sözcük öğretimi yönünden bir yaklaşım
Ein Ansatz zum bereich Deutsch als fremdsprache aus der perspektive für wortschatzlehre
AYSUN AKŞEHİRLİ KARATAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Alman Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DURSUN ZENGİN
- Yabancı dil sözcük öğretiminde bilgisayar desteğinin katkısı
Contribution of computer assistance to the vocabulary teaching in foreign language
BÜLENT OKUTUCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiYabancı Dil Öğretimi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. ÜNAL KAYA
- Ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin kültürdilbilimsel açıdan incelenmesi ve bu metinlerin kültürdilbilim olguları açısından yeterliliğine ilişkin öğretmen görüşleri
İnvestigation of the texts i̇n middle school Turkish textbooks i̇n terms of cultural linguistics and teacher opinions regarding the sufficiency of these texts in terms of cultural linguistics
ABDULLAH GÜNEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DilbilimFırat ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET TURAN SİNAN