5. ve 6. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin kültürel ögeler açısından incelenmesi
Examination of 5th and 6th grades Turkish language course books in terms of cultural elements
- Tez No: 827447
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BERNA ÜRÜN KARAHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Dil, Kültürel öge, 5. sınıf Türkçe ders kitabı, 6.sınıf Türkçe Ders Kitabı, Kültür Aktarımı. lacaktır, Language, Cultural element, 5th grade Turkish textbook, 6th grade Turkish Textbook, Cultural Transfer
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kafkas Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 143
Özet
Kültür, insan topluluklarını yığın olmaktan kurtaran ve bu topluluklara millet olma özelliği kazandırarak bu milletleri güçlü bağlarla bir arada tutan maddi ve manevi değerlerin toplamıdır. Bir milleti özgün kılan ve onu diğer topluluklardan ayıran temel nitelik çağlar boyunca koruduğu, yaşattığı kültürel zenginlikleridir. Kültürün geleceğe taşınmasını sağlayan temel araç ise o milletin dilidir. Dil, kültürün en önemli unsuru ve taşıyıcısıdır. Türkçe dersi dilimizin ve kültürümüzün aktarımı açısından anahtar bir role sahiptir. Türkçe dersinin en işlevsel materyali ise ders kitaplarıdır. Bu açıdan bakıldığında Türkçe ders kitaplarının kültür aktarımında önemli bir işlevi vardır. Bu nedenle ders kitaplarının kültürel ögeleri aktarma açısından yeterli düzeyde olması gerekmektedir. Toplumlar sahip oldukları kültürel değerleri gelecek kuşaklara aktarma amacı taşırlar. Kültür, bir toplumun milli kimliği niteliğindedir bu nedenle kültürel aktarım bilinçli bir şekilde ve sistematik olarak yapılmalıdır. Uluslar milli birlik ve beraberliklerini korumak amacıyla da sahip oldukları kültürel değerleri gelecek kuşaklara aktarma gayreti içerisindedir. Bu açıdan bakıldığında milli birlik ve beraberliğini korumak ve devamlılığını sürdürmek isteyen toplumların her bir ferdinin milli kültür ögelerini muhafaza etme, devamlılığını sağlama, geliştirme ve gelecek nesillere aktarma bilincine sahip olması gerekmektedir. Bir toplumun paylaştığı kültürel ögeler ne kadar fazlaysa ortak bir paydada buluşmaları o kadar kolay olur. Birlik ve beraberliğin temelini ortak yaşanmışlıklar yani kültürel birikimler meydana getirmektedir. Aynı tarihsel birikime sahip, ortak gelenek ve görenekten gelen bireylerin ait oldukları toplum için birlikte hareket etmesi, kenetlenmesi, birlik ve beraberlik şuuru taşıması aynı kültürel değerlere sahip olmalarından ileri gelmektedir. Kültürün taşıyıcısının ana dilimiz olduğu gerçeğinden hareketle Türkçe dersinin ve Türkçe ders kitaplarının bu bilinçle hazırlanması gerekmektedir. Tüm bunlar dikkate alınarak Türkçe ders kitaplarının kültürel çeşitliliği aktarma yeterliliği ve düzeyi araştırılması gereken önemli bir konudur. Bu araştırmada 5. sınıf Anıttepe Yayıncılık Türkçe ders kitabı ve 6. sınıf Ata Yayıncılık Türkçe ders kitabında yer alan metinler Tomalin ve Stempleski'nin (1993) kültüre yönelik yaptığı sınıflandırma doğrultusunda incelenmiştir. Araştırma nitel durum çalışması şeklinde desenlenmiştir. Durum çalışması;“bir olayın ya da durumun ayrıntıya inerek boylamsal olarak incelendiği, düzenli biçimde verilerin toplandığı ve toplanan bu verilere ortamın gerçekliğinde bakıldığı bir yöntemdir”(Subaşı ve Okumuş, 2017: 420).“Bu yöntemin en temel özelliği incelenen durumun derinlemesine araştırılmasıdır”(Yıldırım ve Şimşek, 2016: 77). Veriler doküman incelemesi yöntemiyle toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde ise nitel analiz tekniklerinden betimsel analiz kullanılmıştır. Tomalin ve Stempleski'nin (1993) kültüre yönelik yaptığı sınıflandırma doğrultusunda incelenen metinlerde ürün, düşünce ve davranış temalarına yönelik kategoriler ve bu kategorilerle ilişkili kodlar tespit edilmiştir. Tespit edilen tema, kategori ve kodların frekans değerleri ve yüzdelik dağılımları ile elde edilen veriler tablolar hâline getirilmiş ve detaylı şekilde alt açıklamalara ve örnek kodlara yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
Culture is the sum of material and spiritual values that save human communities from being a mass and give these communities the feature of being a nation and keep these nations together with strong ties. The basic quality that makes a nation unique and distinguishes it from other communities is undoubtedly the culture of that nation. The main tool that carries the culture to the future is the language of that nation. Language is the most important element and carrier of culture. Turkish lesson is important for the transfer of our language and culture. The most important material of the Turkish lesson is the textbooks. From this point of view, Turkish textbooks have an important function in the transfer of culture. For this reason, textbooks must be at a sufficient level in terms of conveying cultural elements. Societies aim to transfer their cultural values to future generations. Culture is the national identity of a society, so cultural transfer must be done consciously and systematically. Nations are in an effort to transfer their cultural values to future generations in order to preserve their national unity and solidarity. For this reason, each member of the societies that want to preserve national unity and solidarity and maintain its continuity should have the awareness of protecting, keeping alive, developing and transferring national cultural elements to future generations. The more cultural elements a society shares, the easier it is for them to meet on a common ground. Common experiences, that is, cultural accumulations, constitute the basis of unity and solidarity. The fact that individuals with the same historical background and coming from common traditions and customs act together for the society they belong to, get together, and have the consciousness of unity and solidarity stems from the fact that they have the same cultural values. Based on the fact that our mother tongue is the carrier of culture, Turkish lessons and Turkish textbooks must be prepared with this awareness. The adequacy and level of transferring cultural diversity of Turkish textbooks is an important issue that needs to be investigated. In this research, the texts in the 5th grade Anıttepe Publishing Turkish textbook and the 6th grade Ata Publishing Turkish textbook were examined in accordance with the classification made for culture by Tomalin and Stempleski (1993). In this study, which is a qualitative research, data were collected by document analysis method. Content analysis, one of the qualitative analysis techniques, was used in the evaluation of the data. In the texts analyzed in line with Tomalin and Stempleski's (1993) classification for culture, themes related to product, thought, behavior and codes related to these themes were determined. The data obtained were tabulated and detailed sub-explanations were given.
Benzer Tezler
- 5, 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitabındaki metinlerin ekoeleştirel açıdan incelenmesi
5, 6, 7 and 8th grades examination of texts in the classroom Turkish textbook from an ecocritical point of wiev
ESRA KALKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHAMMED EYYÜP SALLABAŞ
- Ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin kültürdilbilimsel açıdan incelenmesi ve bu metinlerin kültürdilbilim olguları açısından yeterliliğine ilişkin öğretmen görüşleri
İnvestigation of the texts i̇n middle school Turkish textbooks i̇n terms of cultural linguistics and teacher opinions regarding the sufficiency of these texts in terms of cultural linguistics
ABDULLAH GÜNEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DilbilimFırat ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET TURAN SİNAN
- Türkçe öğretim programlarının ve Türkçe ders kitaplarının kültür aktarımı bağlamında somut olmayan kültürel miras ögeleri açısından incelenmesi
An analysis of Turkish curriculum and Turkish course books in terms of intangible cultural heritage elements in the context of cultural transfer
BAHADIR GÜLDEN
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUAMMER NURLU
- Türkçe eğitimi ders kitaplarında Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nin kullanılabilirliği
The utility of Evliya Çelebi's Seyahatname i̇n Turkish course book
ESRA BİLGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiTürkçe Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. M. ATÂ ÇATIKKAŞ
- Türk çocuk edebiyatındaki öyküleyici metinler ile türkçe ders kitaplarındaki öyküleyici metinlerin söz sanatları bakımından incelenmesi
An examination of figurative language in narrative texts in turkish children's literature and turkish textbooks
İSMAİL ÇUBUKÇU
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitimin Kültürel Temelleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CANAN ASLAN
DOÇ. DR. TÜLAY KUZU