Osmanlı'da batılılaşma sürecinde ev tekstil tasarımını etkileyen faktörlerin günümüz Türk ev tekstilindeki durumu
The position of factors affecting the home textile desing during the westernization process of ottoman empire, in the modern day Turkish home textile
- Tez No: 828778
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FAZLIHAN YILMAZ, DOÇ. GÜLTEN GÜLTEPE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Kuramı ve Eleştiri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sanat Kuramı ve Eleştiri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 281
Özet
17. Yüzyılda neredeyse bütün alanlarda teknik açıdan zirveye ulaşmış olan Osmanlı Devleti 18. Yüzyıl sonlarında Avrupa'da sanayi devriminin ortaya çıkmasıyla birlikte durma noktasına gelmiştir. Avrupa da kendini gösteren farklılaşma Osmanlı Devleti için sanayi başta olmak üzere birçok alanda olumsuz etkilere yol açmıştır. Osmanlı Devleti adına Tanzimat fermanıyla birlikte yapılan birçok yenilik içerisinde Türk tekstil sanatı adına da yaptırımlara yer verilmiştir. Bu bağlamda incelenen ev tekstil tasarımında kullanılmış olan tekstil ürünlerinin, imalatından boyamacılığına kadar birçok oluşumu etkilemiştir. Hemen hemen bütün alanlarda olduğu gibi durma noktasına gelmiş olan tekstil sanatının değişim ve gelişimi için 1843 yılında kurulmuş olan Hereke Fabrikası 1845 yılında Hereke Fabrika-i Hümayun-u ismini alarak saray, köşk ve kasırların iç döşemeliklerini ayrıca Devletin ileri gelenlerinin giysilik kumaşlarını üreten İmparatorluk fabrikasına dönüştürülmüştür. Türk tekstil sanatının son dönemini temsil eden Fabrikada dokunan kumaşların Batı da var olan üsluplardan yararlanılarak yeniden kumaş üretimine başlaması bu anlamda atılan önemli bir adım olarak değerlendirilmiştir. Hereke Fabrikası, Batılılaşmayla birlikte gelişen üslupları başarılı bir şekilde kendi milli üslubunda kullandığı motiflerle sentezleyip uyarlayarak tekstil sanatına farklı bir bakış açısı kazandırma noktasında önemli bir yer edinmesini sağlamıştır. Bu çalışmanın amacı; Batıda ortaya çıkmış olan“Barok, Rokoko, Neoklasizm, Ampir ve Art Nouveau”üsluplarının Osmanlı Devletince Türk sanatında kullanılmış olan eski Türk motifleriyle birlikte sentezlenerek hangi amaç ve hangi unsurlarda kullanıldığı gözlemlenerek sunulmaya çalışılmıştır. Arabesk olarak adlandırılan Türkesk motifinin ise söz konusu üsluplarla yakınlığı eleştirel bir gözle incelenmeye çalışılmıştır. Batıda Ortaya çıkmış olan söz konusu yeni üslupların Türk milli sanat anlayışıyla harmanlanarak dönemin saray köşk ve kasırlarının iç mekân döşemelerinde kullanıldığını açık şekilde ifade etme amacıyla dönemin mimarisi ve iç döşemesi söz konusu yapıların ayrıntılı bir şekilde irdelenmesiyle ortaya konulmaya çalışılmıştır. Osmanlı Devleti dönemini etkileyen Batı üsluplarının günümüzde hangi mekân ve nasıl bir anlayışla günümüz ev tekstil ürünlerine tezahür ettirilmeye çalışılmış olduğu klasik ve avangart tarzlar incelenerek benzerlik ve farklılıkları açısından değerlendirilmiştir. Yine bu bağlamda; Osmanlı devleti iç mekân döşemelerinde kullanılan pamuklu kumaşta tercih edilen renklerin hangi yöntem ve teknikle uygulanmış olduğu araştırılarak, tez projesi kapsamında doğal boya elde edilimi yöntemiyle Ekinezya ve Evelik tohumu bitkileriyle, günümüzde ev tekstili alanında kullanılan pamuklu kumaş boyama denemeleri ile kıyaslanmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
In the 17 century, almost in the all fields came to a head in terms of technique the ottoman empire came to a stopping point together with industriel revolution arised in Europe in the ending of 18. Century. The showing differentation in Europe affected negatively in the a lot of fields especially industry for ottoman Empire. Behalf ottoman Empire, ın the many innovations made with imperial edict of reorganization, sanctions were given a place also behalf Turkish textile art ın this sense analysed textile products which were used in home textile design affected many creations from manufacturing to dyeing. Almost like in the all fields, Hereke Factory which was set up in 1843 for the coming to a stopping point textile art's change and development, was transformed to empire factory produced upholdsteries for palace, kiosk and summer palace besides top brass apparel fabrics, taking the name of“ Hereke fabrika-ı Hümayun-u in 1845. Turkish textile art representing last term knitted clothes in factory starting again fabric production benefitted from genres also in the West evaluated as important stepping taken a step in this sense. Hereke factory provided the genres improved with westernisation a important gaining a seat concercing the giving point of view to textile art synthesising and adopting with patterns used successfully in own national genre. The aim of this study; The styles of ”Baroque, Rococo, Neoclassicism, Empiric and Art Nouveau" that emerged in the West were synthesized together with the old Turkish motifs used in Turkish art by the Ottoman Empire, and it was tried to be presented by observing for which purpose and in which elements they were used. The closeness of the Turkesque motif, which is called Arabesque, with the aforementioned styles has been tried to be critically examined. It has been tried to reveal the architecture and interior furnishing of the period by examining the buildings in detail in order to express clearly that these new styles, which emerged in the West, were blended with the Turkish national art understanding and were used in the interior furnishings of the palace mansions and pavilions of the period. Classical and avant-garde styles were examined and evaluated in terms of similarities and differences, in which space and with what understanding the Western styles that affected the Ottoman. Empire period were tried to be manifested in today's home textile products. Again in this context; The method and technique used in the cotton fabric used in the interior furnishings of the Ottoman Empire was investigated, and it was tried to be compared with the dyeing experiments of cotton fabric used in the field of home textile today, with Echinacea and Evelik seed plants, with the method of obtaining natural dyes within the scope of the thesis Project. 9801
Benzer Tezler
- Batılılaşmanın Osmanlı dini mimarisine mekânsal etkileri üzerine bir araştırma; 18.-19.yy.da Ankara kent merkezinde inşa edilen cami ve mescitler
An investigation on the effects of westernisation on the Ottoman religious architecture: the mosque and masjids built in Ankara city center in the 18th-19th century
CENNET CEYLAN
- Cumhuriyetten günümüze toplumsal değişimin Türk resim sanatında kadın imgesine yansıması
Reflection of the sosial chance on the image of woman in Turkish art of painting since the fondation of republic
MERYEM UZUNOĞLU
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2008
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
PROF. AYDIN AYAN
- İstanbul'da Ihlamur ve Küçüksu Kasırları
Ihlamur and Küçüksu Pavilions in İstanbul
NESRİN TAŞER
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Sanat TarihiGazi ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ZEKİ İBRAHİMGİL
- Siyasal iletişimde şarkı kullanımı: 2019 yerel seçimlerinde AK Parti örneği
The use of songs in political communication: The case of AK Parti in 2019 local elections
HAKAN SİPAHİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
İletişim BilimleriGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLSÜN GÜVENLİ
- Les expériences des jeunes femmes en col blanc dans l'espace urbain : Le cas de Kadıköy D'Istanbul
Genç beyaz yakalı kadınların kentsel mekân deneyimleri: İstanbul Kadıköy örneği
HANDE BÜYÜKNİSAN
Yüksek Lisans
Fransızca
2021
Siyasal BilimlerGalatasaray ÜniversitesiSiyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN YÜCEL