Geri Dön

Ticari enerji içeceklerindeki bileşenlerin kantitatif analizleri için kemometrik optimizasyon metodolojisi kullanılarak aşırı yüksek performanslı sıvı kromatografisi yöntemlerinin geliştirilmesi

Development of ultra high performance liquid chromatography methods using chemometric optimization methodology for quantitative analysis of ingredients in commercial energy drinks

PDF İndir

  1. Tez No: 828920
  2. Yazar: NAZANGÜL ÜNAL
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ERDAL DİNÇ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Kimya, Chemistry
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Analitik Kimya Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Analitik Kimya Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 217

Özet

Günümüzde ticari enerji içecekleri insanlar, özellikle de gençler tarafından önemli ölçüde tüketilmektedir. Bu nedenle bu ürünlerin kaliteleri, kalite kontrolleri ve rutin analizleri insan sağlığı ve gıda sektörü açısından oldukça ilgi çekicidir. Ayrıca bu enerji içeceklerinin içerikleri de gün geçtikçe değişmektedir. Bu durum, gıda endüstrisinde çalışan bilim insanlarını ve analistleri, ticari enerji içeceklerinin içeriğini doğru bir şekilde tespit edebilmek için yeni analitik yöntemler geliştirmeye veya eski analitik yöntemleri güncellemeye zorlamaktadır. Bu doktora tezinde, deneysel tasarım ve optimizasyon prosedürleri kullanılarak iki farklı ticari enerji içeceğinde (ticari enerji içeceği (I) ve ticari enerji içeceği (II)), PDA sistemi tarafından tespit edilebilen bileşenlerin eş zamanlı kantitatif analizleri için yeni UPLC yöntemleri geliştirilmiştir. UPLC yöntemlerinin deneysel tasarım ve optimizasyon metodolojisi ile geliştirilmesinde, üç faktörlü üç seviyeli tam faktöriyel tasarım (FFD) kullanılmıştır. İlk ticari enerji içeceğinde (I) kafein (KAF) ve Potasyum sorbat (PS) analizi için yapılan ön deneylerde, kromatografik cevabı etkileyen önemli faktörler ve bunların etkileşimleri olarak kolon sıcaklığı, akış hızı ve mobil fazdaki tampon yüzdesi bulundu. Bir sonraki aşamada, faktörlerin seviyeleri belirlenmiş ve ardından 33 tam faktöriyel tasarım matrisinin kromatogramları, 284 nm dalga boyunda PDA tespiti ile kaydedilerek kromatografik cevap faktörü (KFC) değerleri elde edilmiştir. Tasarım matrisi ve KCF değişkenleri arasındaki ilişkiden ikinci dereceden bir denklem hesaplandı ve ardından optimum kromatografik koşulları elde etmek için çözüldü. Ticari enerji içeceği (I)'in UPLC analizi için, optimum kromatografik şartlar, kolon sıcaklığı 58,9 °C, mobil fazdaki tampon yüzdesi %59,3 ve akış hızı 0,24 mL/dk olarak bulundu. Yukarıdaki koşullar altında, numunelerdeki KAF ve PS'nin ayrılması, 0.4 mL trietilamin (TEA)/L varlığında metanol ve 0.1 M H3PO4 tamponu, pH 2.15 (59.3:40.7, v/v) içeren bir mobil faz kullanılarak, Waters Acquity® BEH C18 kolonu (100 mm x 2,1 mm i.d., 1,7 µm) üzerinden gerçekleştirildi. İlk ticari enerji içeceğinin analizinde olduğu gibi, ikinci ticari enerji içeceğindeki (II) dört bileşiğin (niasin (B3), sodyum benzoat (SB), PS ve KAF) analizi için yeni bir UPLC yöntemi geliştirildi. İkinci ticari enerji içeceğindeki (II) dört bileşiğin miktarının belirlenmesi için UPLC yönteminin geliştirilmesinde, aynı kromatografik faktörler (kolon sıcaklığı, mobil fazdaki tampon yüzdesi ve akış hızı) üç seviyeli ve üç faktörlü tam faktöriyel tasarım kullanılarak optimize edildi. İkinci ticari enerji içeceğinin kantitatif analizinde, optimum kromatografik koşullar kolon sıcaklığı için 52,7 °C, mobil fazdaki tampon içeriği yüzdesi için %24 ve akış hızı için 0,25 mL/dak olarak belirlenmiştir. Enerji içeceği numunesi (II)'de B3, SB, PS ve KAF'nin kromatografik ayrımı, 0,5 mL TEA/L varlığında 0,08 M (NH4)2CO3, H2O ve metanol (24: 24,8: 51,2, v/v/v) içeren bir mobil faz sistemi kullanılarak Waters Acquity ® BEH C18 kolonu (100 mm x 2.1 mm i.d., 1.7 µm) ile gerçekleştirildi. Yukarıdaki kromatografik koşullar altında, tam faktöriyel tasarım numunelerinin kromatogramları, 230 nm dalga boyunda PDA tespiti ile elde edildi. KCF değerleri, kaydedilen kromatogramlardan hesaplandı. Daha sonra, KCF ve tasarım matrisi değişkenleri arasındaki regresyon analizi kullanılarak ikinci dereceden denklem hesaplandı. İkinci dereceden denklem çözüldükten sonra optimum kromatografik koşullar elde edildi. Yukarıda bahsedilen deneysel UPLC koşullarında 2,0-26,0 µg/mL ve 4,0-28,0 µg/mL lineer konsantrasyon aralığında KAF ve PS içeren kalibrasyon numunelerinin kromatogramları, sırasıyla maksimum dalga boyuna karşılık gelen 272,4 ve 262,9 nm'de PDA tespiti ile kaydedildi. Konsantrasyon ve pik alanları arasındaki ilişki kullanılarak, her bir bileşik için yüksek bir korelasyon katsayısına sahip (her iki bileşik için 1.0) bir lineer regresyon denklemi elde edildi. Kalibrasyon eğrisinin kesim noktasının standart sapmasından, gözlenebilme sınırı (LOD) ve tayin sınırı (LOQ) değerleri KAF için sırasıyla 0,18 µg/mL ve 0,59 µg/mL ve PS için 0,20 µg/mL ve 0,65 µg/mL olarak hesaplandı. Daha sonra optimize edilmiş UPLC yöntemi, test numuneleri (bağımsız test numuneleri, günler arası ve gün içi numuneler ve standart ekleme numuneleri) analiz edilerek valide edilmiştir. Tatmin edici yüzde geri kazanım sonuçları elde edildi (KAF için %100,7 ve PS için %100,5). Validasyon çalışmalarından elde edilen sonuçlar, yeni geliştirilen yöntemin tekrarlanabilir, kesin, doğru, seçici ve uygulanabilir bir yöntem olduğunu ortaya koymuştur. Son olarak geliştirilen yöntem KAF ve PS'den oluşan ticari enerji içeceği (I) numunesinin analizine uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlar, ürün etiketinde belirtilen miktar ile uyumluydu. İkinci enerji içeceği örneğinde (II) B3, SB, PS ve KAF'nin yukarıda belirtilen kromatografik UPLC koşulları altında eş zamanlı analizi için, B3, SB, PS ve KAF içeren kalibrasyon numunelerinin kromatogramları, 5.0-25.0 µg/mL, 4.0-20.0 µg/mL, 6.0-30.0 µg/mL, and 5.0-25.0 µg/mL lineer konsantrasyon aralığında, maksimum dalga boyuna karşılık gelen dalga boylarında sırasıyla 215.7, 223.9, 253.5, and 273.6 nm'de PDA tespiti ile kaydedildi. B3, SB, PS ve KAF'nin konsantrasyon ve pik alanları arasındaki ilişki kullanılarak, her bir bileşik için yüksek korelasyon katsayılı (B3 için 0.9994, SB için 0.9982, PS için 0.9996 ve KAF için 0.9996) lineer regresyon denklemleri üretildi. B3, SB, PS ve KAF'nin LOD ve LOQ değerleri, kalibrasyon eğrisinin standart sapması ve kesim noktası kullanılarak hesaplandı ve B3 için 1,00 µg/mL ve 3,34 µg/mL, SB için 1.37 µg/mL ve 4.55 µg/mL, PS için 0.84 µg/mL ve 2.80 µg/mL ve KAF için 1.01 µg/mL ve 3.37 µg/mL olarak bulundu. B3, SB, PS ve KAF'nin eşzamanlı analizi için yeni geliştirilen UPLC yönteminin validasyonu, test numuneleri (bağımsız test numuneleri, gün içi ve günler arası numuneler ve standart ekleme numuneleri) kullanılarak gerçekleştirildi. Yüzde geri kazanım sonuçları B3, SB, PS ve KAF için sırasıyla %101,2, %99,9, %99,2 ve %99,6 olarak elde edildi. Bu sonuçlar, bu yöntemin B3, SB, PS ve KAF'nin eş zamanlı analizi için seçici, doğru ve güvenilir bir yöntem olduğunu göstermiştir. Son olarak geliştirilen yöntem, ticari enerji içeceği (II) numunesindeki dört bileşiğin eş zamanlı analizine uygulanmış ve tatmin edici sonuçlar elde edilmiştir. Deneysel analiz sonuçları ile ticari enerji içeceğinin (II) beyan edilen etiketi arasında iyi bir uyum gözlendi. Bu doktora tezi, optimize edilmiş ve onaylanmış UPLC yöntemlerinin, analiz edilen enerji içeceklerindeki söz konusu bileşiklerin kalite kontrolü ve rutin analizi için alternatif yöntemler olarak kullanılabileceğini ortaya koydu.

Özet (Çeviri)

Today, commercial energy drinks have been dramatically consumed by people, especially teenagers. For this reason, their quality, quality control, and routine analysis are very interesting in terms of human health and the food industry. In addition, the content of these energy drinks has changed day by day. This situation forces scientists and analysts working in the food industry to develop new analytical methods or update old analytical methods to correctly detect the content of commercial energy drinks. In this doctoral thesis, new UPLC methods were developed for the simultaneous quantitative analysis of ingredients, which can be detected by the photodiode arrays (PDA) system, in two different types of commercial energy drinks (commercial energy drink (I) and commercial energy drink (II)) using experimental design and optimization procedures. In the development of the UPLC methods with experimental design and optimization methodology, full factorial design (FFD) with three factors three levels was used. In the preliminary experiments for the analysis of caffeine (CAF) and potassium sorbate (PS) in the first commercial energy drink (I), the significant factors and their interactions, which affect on the chromatographic response, were found as column temperature, flow rate, and percentage of buffer in the mobile phase. In the next step, factors' levels were determined, and then the chromatograms of the 33 full factorial design matrix were recorded with the PDA detection at the wavelength of 284 nm to obtain ICRF values. A second-order equation was computed from the relationship between the design matrix and ICRF variables and then was solved to get optimal chromatographic conditions. For the UPLC analysis of the commercial energy drink (I), the optimal chromatographic conditions were found to be the column temperature of 58.9 °C, the percentage of the buffer system in the mobile phase of 59.3%, and the flow rate of 0.24 mL/min. Under the above conditions, the separation of CAF and PS in samples was carried out on the Waters Acquity ® BEH C18 column (100 mm x 2.1 mm i.d., 1.7 µm) using a mobile phase containing MeOH and 0.1 M H3PO4 buffer, pH 2.15 (59.3:40.7, v/v) in the presence of the 0.4 mL triethylamine (TEA)/L. As in the analysis of the first commercial energy drink (I), a new UPLC method was improved for the analysis of four compounds (niacin (B3), sodium benzoate (SB), PS, and CAF) in the second commercial energy drink (II). The same chromatographic factors (column temperature, percentage of buffer in the mobile phase, and flow rate) were optimized using the full factorial design with three factors at three levels for the UPLC method development for the quantitation of four compounds in the second commercial energy drink (II). In the quantitative estimation of the second commercial energy drink, optimal chromatographic conditions were determined as 52.7 °C for the column temperature, %24 for the percentage of the buffer content in the mobile phase and 0.25 mL/min for the flow rate. The chromatographic separation of B3, SB, PS, and CAF in energy drink sample (II) was performed by Waters Acquity ® BEH C18 column (100 mm x 2.1 mm i.d., 1.7 µm) using a mobile phase system containing 0.08 M (NH4)2CO3, H2O, and methanol (24: 24.8: 51.2, v/v/v) in the presence of 0.5 mL TEA /L. Under the above chromatographic conditions, the chromatograms of the full factorial design samples were obtained by using the PDA detection at the wavelength of 230 nm. ICRF values were calculated from the recorded chromatograms. Then, the second-order equation was calculated using the regression analysis between the ICRF and design matrix variables. After solving the second-order equation, optimal chromatographic conditions were obtained. Under the above-mentioned experimental UPLC conditions, the chromatograms of the calibration samples containing CAF and PS in the linear concentration range of 2.0-26.0 µg/mL and 4.0-28.0 µg/mL were recorded with the PDA detection at 272.4 and 262.9 nm, which correspond to maxima of wavelength, respectively. A linear regression equation for each compound was obtained using the relationship between concentration and peak areas with a high correlation coefficient (1.0 for both compounds). From the standard deviation of the intercept of the calibration curve, the limit of detection (LOD) and limit of quantification (LOQ) values were calculated as 0.18 µg/mL and 0.59 µg/mL for CAF and 0.20 µg/mL and 0.65 µg/mL for PS, respectively. Then, the optimized UPLC method was validated by analyzing test samples (independent test samples, inter-day and intra-day samples, and standard addition samples). Satisfactory percent recovery results were obtained (100.7% for CAF and 100.5% for PS). The results obtained from the validation studies revealed that the newly developed method is a reproducible, precise, accurate, selective, and applicable method. Finally, the developed method was applied to the analysis of the commercial energy drink (I) sample consisting of CAF and PS. The obtained results were compatible with the amount specified on the label of product. For the simultaneous analysis of B3, SB, PS and CAF in second energy drink sample (II), under the above-mentioned chromatographic UPLC conditions, the chromatograms of the calibration samples containing B3, SB, PS and CAF in the linear concentration range of 5.0-25.0 µg/mL, 4.0-20.0 µg/mL, 6.0-30.0 µg/mL, and 5.0-25.0 µg/mL were recorded with the PDA detection at 215.7, 223.9, 253.5, and 273.6 nm, which correspond to maxima of wavelength, respectively. Using the relationship between concentration and peak areas of the B3, SB, PS and CAF, linear regression equations with high correlation coefficients (0.9994 for B3, 0.9982 for SB, 0.9996 for PS and 0.9996 for CAF) were generated for each compound. The LOD and LOQ values of B3, SB, PS and CAF were calculated using the standard deviation and intercept of the calibration curve and were found to be 1.00 µg/mL and 3.34 µg/mL for B3, 1.37 µg/m L and 4.55 µg/mL for SB, 0.84 µg/mL and 2.80 µg/mL for PS,and 1.01 µg/mL and 3.37 µg/mL for CAF, respectively. Validation of the newly developed UPLC method for the simultaneous analysis of B3, SB, PS, and CAF was performed by using test samples (independent test samples, inter-day and intra-day samples, and standard addition samples). The percent recovery results for B3, SB, PS, and CAF were obtained as 101.2%, 99.9%, 99.2% and 99.6%, respectively. These results showed that this method is a selective, accurate, and reliable method for the simultaneous analysis of B3, SB, PS, and CAF. Finally, the developed method was applied to the simultaneous analysis of four compounds in commercial energy drink (II) sample and satisfactory results were obtained. A good agreement was observed between experimental analysis results and the claimed label of the commercial energy drink (II). This doctoral thesis revealed that the optimized and validated UPLC methods can be used as alternative methods for the quality control and routine analysis of the subject matter compounds in the analyzed energy drinks.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    488264

    Kültüre edilen çipura (Sparus aurata) ve levrek (Dicentrarchus labrax) işleme sonucunda ortaya çıkan omurga atıklarından protein hidrolizat eldesi ve elde edilen ürünlerin fonksiyonel ve antioksidant özellikleri ve depolamadaki kararlılığı

    Determination of functional and antioxidant characteristics and stability on storage of protein hydrolysat from vertebrates waste from the treatment of sea bream (Sparus aurata) and sea bass (Dicentrarchus labrax)

    KAMİL EMRE TÜRKARSLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Su ÜrünleriEge Üniversitesi

    Su Ürünleri Avlama ve İşleme Teknolojisi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞÜKRAN ÇAKLI

  2. Tez No

    537535

    Şeker otu ( Stevia rebaudiana) ve ürünlerinin kek ve kurabiyede şeker yerine kullanılabilirliğinin belirlenmesi

    Evaluation of the use of stevia (stevia rebaudiana) and its products as a sugar substitute in cake and cookies

    GÜLSÜM NUR YÜKSEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Gıda MühendisliğiAkdeniz Üniversitesi

    Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUHARREM CERTEL

  3. Tez No

    72211

    Türkiye'de ticari enerji üretim ve tüketiminin çevresel etkileri

    Başlık çevirisi yok

    GÜLHANIM SÜNGERLİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    EkonomiMuğla Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. TÜLAY CEYLAN

  4. Tez No

    178725

    Elektroşok ısıtma sistem uygulaması ve kombi-kazan sistemleri ile karşılaştırılması

    Electroshock heating system application and compare to boiler, central heating boiler system

    HALUK DOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    EnerjiDumlupınar Üniversitesi

    Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. ABDULLAH KEÇECİLER

  5. Tez No

    166752

    Çeşitli bitkisel atıkların karbonizasyonu

    The carbonization of various vegetal remains

    BERRİN BAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Enerjiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Enerji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞEGÜL ERSOY MERİÇBOYU

Geri Dön