Okul öncesi öğretmenlerinin eleştirel düşünme mizaçlarının belirlenmesi
Determination of the critical thinking dispositions of preschool teachers
- Tez No: 829305
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YILMAZ SOYSAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Mizaç, eleştirel düşünme, okul öncesi öğretmeni, Disposition, critical thinking, pre-school teacher
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Bu çalışma çocukların bilişsel ve duyuşsal becerilerinin gelişiminin hızlı olduğu dönemde onların gelişimine rehberlik eden öğretmenlerin eleştirel düşünme süreçlerinde, mizaçlarının belirleyiciliğini ortaya koyarak eleştirel düşünmenin önündeki engellerden birini açığa çıkarmak ve bu engellerin aşılması için temel oluşturmaktır. Çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden biri olan durum çalışması modeliyle gerçekleştirilmiş, betimsel türde bir araştırmadır. Aktif olarak görev yapan, farklı deneyimlerdeki 27 okul öncesi öğretmeni araştırmaya dâhil edilmiştir. Okul öncesi öğretmenlerinin eleştirel düşünme mizaçları olgusunun belirlenebilmesi adına, alan yazın amaca uygun şekilde taranarak araştırmacılar tarafından geliştirilen,“Senaryo Temelli Yazılı Yansıtma Formu”ile katılımcıların eleştirel düşünme mizaçları çözümlenebilir bir olgu durumuna getirilmiştir. Elde edilen veriler bilişi ölçmeye yarayan ve yazılı argümanların değerlendirilmesi amacıyla kullanılan SOLO Taksonomisi (The Structure of Learning Outcomes) ile kalite değerlendirmesine tabi tutulmuştur. Bu değerlendirme sonucunda katılımcıların yazılı yansıtmalar ya da senaryolarda yer alan kavramsal, ontolojik, epistemolojik ya da aksiyolojik ikilemlere verdikleri reaksiyonların eleştirel düşünme kapasitesi açısından genellikle düşük düzeylerde seyrettiği tespit edilmiştir. Senaryo bazlı analizler incelendiğinde katılımcıların açık fikirlilik ve meraklılık mizaç tiplerini yordayan senaryolara verdikleri yanıtların çoklu yapı boyutunda yoğunlaşarak ortalama düzeyde seyrettiği görülmüşken gerçeği arama, analitiklik, sistematiklik, eleştirel düşünme özgüveni ve olgunluk mizaç tiplerini yordayan senaryolara verdikleri yanıtların tekli yapı boyutunda yoğunlaşarak düşük düzeyde seyrettiği gözlenmiştir. Okul öncesi öğretmenlerinin eleştirel düşünme mizaçlarını değerlendirmeye yönelik olarak geliştirilen Senaryo Temelli Yazılı Yansıtma Formunun psikometrik olarak amaca yönelik uygulanabilir olduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
This study aims to reveal one of the barriers to critical thinking by highlighting the determinative role of the temperament of teachers in guiding the development of children's cognitive and emotional skills during the period of rapid development and to lay the foundation for overcoming these barriers. The study was conducted using a qualitative research method, specifically a case study model, and is descriptive in nature. Twenty-seven preschool teachers with different experiences who are actively involved in the field were included in the research. In order to determine the phenomenon of critical thinking temperaments of preschool teachers, a“Scenario-Based Written Reflection Form”developed by researchers was used, following a literature review in line with the research's objectives. The data obtained were subjected to quality assessment using the SOLO Taxonomy (The Structure of Learning Outcomes), which measures cognition and evaluates written arguments. As a result of this assessment, it was determined that participants' reactions to conceptual, ontological, epistemological, or axiological dilemmas presented in written reflections or scenarios generally exhibited low levels of critical thinking capacity. When scenario-based analyses were examined, it was observed that participants' responses to scenarios predicting open-mindedness and curiosity temperaments were concentrated at an average level in the multiple structure dimension, whereas their responses to scenarios predicting truth-seeking, analytical thinking, systematicity, critical thinking confidence, and maturity temperaments were concentrated at a low level in the single structure dimension. Additionally, it was observed that the Scenario-Based Written Reflection Form, developed to assess the critical thinking temperaments of preschool teachers and used to collect data in the study, was psychometrically applicable for its intended purpose.
Benzer Tezler
- Okul öncesi öğretmenlerinin eleştirel düşünme eğilimleri ile çevre etiği farkındalıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between preschool teachers'critical thinking tendencies and environmental ethics awareness
TUBA ÇAY SAĞLAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiOkul Öncesi Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RAZİYE GÜNAY BİLALOĞLU
- Okul öncesi öğretmenlerinin eleştirel düşünme becerilerine yönelik öz yeterlilik ölçeği: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması
Self-efficiency scale for the critical thinking skills of pre-school teachers: Validity and reliability study
GÜZİDE AKYOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve Öğretimİstanbul Aydın ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SOMAYYEH SOYSAL
- Okul öncesi öğretmenlerinin eleştirel düşünme eğilimlerinin belirlenmesi üzerine karma tür bir araştırma:İstanbul ili Küçükçekmece ilçesi örneği
A mixed-type study on the determination of preschool teachers' critical thinking dispositions: The case of Küçükçekmece district of Istanbul province
IRMAK BÜŞRA AKKOÇ DEDE
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve Öğretimİstanbul Aydın ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. YILMAZ SOYSAL
- Okul öncesi öğretmenlerinin eleştirel düşünme tutumlarının ve denetim odaklarının incelenmesi
Examination of preschool teachers' critical thinking attitudes and locus of control
GÜLŞAH YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
SosyolojiMaltepe ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YILDIZ GÜVEN
- Okul öncesi öğretmenlerinin duygusal zekâları ile eleştirel düşünme eğilimlerinin incelenmesi
The investigation of early childhood teachers' emotional intelligence and critical thinking tendencies
ESMA AKÇİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERAP DEMİRİZ