Anadolu geleneğinde kıssahanlık ile meddahlığın dünü, bugünü ve toplumsal yönden sözlü kültüre katkısının öneminin değerlendirilmesi
Evaluation of the importance of kissahanity and centrality in Anatolian tradition, past, present and social contribution to oral culture
- Tez No: 829352
- Danışmanlar: PROF. DR. KAMİL VELİ NERİMANOV
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 89
Özet
“Gerek izzet gerek horluk, her kişiye sözden gelir”| Yunus Emre Araştırmada, Anadolu geleneğinde hâkim unsur olan sözlü kültürün oluşumunda ve sürdürülmesinde kıssahanların rolünü incelemek amaçlanmıştır. Nitel araştırma yaklaşımının benimsendiği bu araştırmada doküman incelemesi ve görüşme tekniklerinden faydalanılmıştır. Yaşayan ve bu meslekleri başarı ile sürdüren iki mühim ustadan da destek alınmıştır. Kıssahan Muharrem Ali ve Meddah Mehmet Beyazıt'ın sahnede ve televizyon programlarında anlattığı kıssalarının metni doküman olarak temin edilmiştir. Videoları izlenmiştir. Ayrıca yüz yüze görüşmelerde birlikte çalışılmış, çevrimiçi görüşmelerle de konu üzerine görüş alışverişleri yapılmıştır. Bu sayede toplanan veriler içerik analizi yöntemiyle detaylı bir şekilde çözümlenmiştir. Tiyatro, edebiyat ve kültür alanında uzman olan kişilerin, bu meslekler ve sözlü kültür ile münasebetleri hakkında görüşleri, yarı yapılandırılmış görüşme tekniğiyle kayıt altına alınmıştır. Toplanan veriler farklı iki araştırmacı tarafından ayrı ayrı analiz edilerek sonuçlarda görüş birliğine varılmıştır. Böylece yazılan ve söylenenler arasında yer alan fikirlerde uzlaşılmış, görüşme yoluyla elde edilen verilerle örtüştüğü tespit edilmiştir. Anadolu geleneğinde başta sözlü kültür şubeleri olarak kıssahanlık ve meddahlığın birlik, beraberlik, huzur dolu ve müreffeh bir millet hayatı için gayret gösterdikleri, insanlara bunları en canlı ve heyecan katan surette anlatarak, onları özendirdiği, teşvik ettiği ortaya çıkmıştır. Akılcı, tutarlı, nazik, medenî kibar, saygılı, anlayışlı, hoşgörülü, ince zevk sahibi, barışık, uyuşmacı, dürüst, çalışkan, kanunlara ve dinî millî hassasiyetlere duyarlı ve sadık, vatansever, sabırlı olmak gibi konulara hemen her gösterilerinde yer verdikleri ortaya çıkarılmıştır. Hem Muharrem Ali'nin hem de meddah Mehmet Beyazıt'ın kıssalarında, geleneğimizdeki temel kaidelerden ve ortaya koydukları“kâmil insan”modelinden hareketle, her iki sanatında sözlü kültürümüzün gelişmesinde çok önemi olduğu ve kıssaların halk eğitiminde etkin bir biçimde kullanılabileceği söylenebilir.
Özet (Çeviri)
“Both honor and contempt come from word to every person”| Yunus Emre In the research, it is aimed to examine the role of parables in the formation and maintenance of the oral culture, which is the dominant element in the Anatolian tradition. In this research, in which the qualitative research approach was adopted, document analysis and interview techniques were used. Support was received from two important masters who are living and successfully continuing these professions. The text of the stories told by Kıssahan Muharrem Ali and Meddah Mehmet Beyazıt on stage and in television programs has been provided as a document. Videos have been watched. In addition, they worked together in face-to-face interviews and exchanged views on the subject through online interviews. In this way, the collected data were analyzed in detail by content analysis method. The opinions of the experts in the field of theatre, literature and culture about these professions and their relations with oral culture were recorded by semi-structured interview technique. The collected data were analyzed separately by two different researchers and a consensus was reached on the results. Thus, the ideas between what was written and said were agreed, and it was determined that they matched with the data obtained through the interview. It has been revealed that in the Anatolian tradition, especially as branches of oral culture, parish and meddah strive for unity, togetherness, a peaceful and prosperous nation life, and they encourage and encourage people by telling them about them in the most lively and exciting way. It has been revealed that they include subjects such as being rational, consistent, gentle, civilized, polite, respectful, understanding, tolerant, tactful, peaceful, agreeable, honest, hardworking, sensitive to laws and religious national sensitivities and loyal, patriotic and patient in almost every show. Based on the basic rules in our tradition and the“perfect human”model they put forward in the stories of both Muharrem Ali and the meddah Mehmet Beyazıt, it can be said that both of their arts are very important in the development of our oral culture and that the stories can be used effectively in public education.
Benzer Tezler
- Geleneksel anadolu kültüründe bez bebek geleneği ve günümüz örnekleri
Tradition of cloth dolls at anatolian cultural heritage and contemporary models
FATMA TUNCER
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
El SanatlarıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. AYDIN UĞURLU
- Anadolu folklorik bebekleri ve seramik biblo olarak uygulamaları
Anatolian folkloric dolls and their applications as ceramic trinkets
ALİME BELLEYİCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Güzel SanatlarKastamonu ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEYHAN YILMAZ
- Eskişehir-Manav ninnilerinin tespiti ve yapısal özellikleri
Detection and scructural properties of the lullabies of Manavs of Eskişehir
PELİN DEMİRÇE ALTINTAŞ
Doktora
Türkçe
2022
MüzikAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTürk Müziği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVİLAY ÇINAR
- Derviş-âlim Ali Yardım ve Anadolu İslâm kültür ve sanatına katkıları
A dervish-scholar Ali Yardım and his contribution to Anatolian Islamic culture and art
ASLI KAYNAK ÖNEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
BiyografiÜsküdar ÜniversitesiTasavvuf Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ F. CANGÜZEL GÜNER ZÜLFİKAR
- Anadolu âşıklık geleneğinde Alevi âşıkların yeri ve önemi: Âşık Seyit Meftuni örneği
The place and importance of Alevi minds in the Anatolian ministry tradition: The example of Âşık Seyit Meftuni
ERDEM MENGÜŞ