Hamzavî'nin İskender-i Zü'l-Karneyn-nâme'si (18. cilt) (Giriş-inceleme-metin-dizin)
Hamzavi's İskender-i Zü'l-Karneyn-nama (18. Vol) (Introduction-examination-text-index)
- Tez No: 829501
- Danışmanlar: PROF. DR. SERKAN ŞEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Hamzavî, İskendernâme, Eski Anadolu Türkçesi, Hamzavi, Iskendername, Old Anatolian Turkish
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 368
Özet
Ele alınan çalışma, Berlin Devlet Kütüphanesi Ms. Or. Quart 631 numarada kataloglanmıştır. Araştırma, yazma eserin çeviri yazı işaretlerine aktarılması, dil incelemesi ve söz varlığı üzerine kurulmuştur. Çalışma,“Giriş, Metnin İncelemesi, Metin, Sonuç, Dizin”şeklinde beş ana başlıktan oluşmaktadır. Çalışmaya konu olan yazma metin, Hamzavî'ye ait bir İskendernâme'dir. Baştan bir varağı eksik olan metnin 18. yüzyılda kaleme alındığı eserin kapak kısmında tarihlendirilmiştir. Bu tarih, eserin müstensihler tarafından istinsah ediliş tarihi olduğu aşikârdır. Yazma eser, 18. yüzyılda istinsah edilmesine karşın Klasik Osmanlı Türkçesinden daha çok Eski Anadolu Türkçesi dil özellikleri taşımakta, eserde yer yer Eski Türkçenin izleri de görülmektedir. Çalışmanın genel kapsamı; müellifin tespit edilerek eserin Türk dili içerisinde konumlandırılması, aslı Arap harfli olan yazma eserin çeviri yazı işaretlerine aktarılması, söz varlığı ve dil özelliklerinin incelenmesi olarak özetlenebilir. Çalışmanın Giriş bölümünde;“Çalışmanın konusu, önemi, amacı, materyal ve yöntem, konuyla ilgili akademik çalışmalar (doktora ve yüksek lisans tezleri, kitaplar, kitap bölümleri, ansiklopedi maddeleri, makaleler), İskendernâme Türünde Yazılan Eserler; Arap Edebiyatında İskendernâmeler, Fars Edebiyatında İskendernâmeler, Türk Edebiyatında İskendernâmeler, Hazâ İskender-i Zü'l-Karneyn-nâme Hakkında Genel Bilgiler, Nüshanın Özellikleri, Yazıcı Kaydı, Yazılış Tarihi ve Müellif”alt başlıkları yer alır. Dil Özelliklerinin İncelenmesi bölümünde;“İmla Özellikleri, Dil Özellikleri ve Söz Varlığı”başlıklarına yer verilmiştir. Tezin üçüncü bölümünde olan“Metin”başlığı altında; yazma eserin çeviri yazıya aktarılmış hâli bulunmaktadır. Dördüncü bölümde çalışmanın“Sonuç”kısmı yer almaktadır. Beşinci bölüm ise“Dizin (Gramatikal Dizin, Özel Adlar Dizini)”çalışmalarından meydana gelir. Bu bölümde metnin sözlüğü oluşturularak yazma eserin bütün ayrıntılarına yer verilmektedir. Çalışmanın sonucunda, müellifinin Hamzavî olduğu tespit edilmiştir. Böylelikle çalışmaya konu olan metnin, yazara ait 24 ciltlik İskendernâme'nin (Kitab-ı İskender), on sekizinci cildi olduğu anlaşılmıştır. Yazma eser, iki müstensih tarafından istinsah edilmiştir.
Özet (Çeviri)
He work in question is in the Berlin State Library, Ms. Or. Quart 631 in the Berlin State Library. The research is based on the translation of the manuscript into transliteration marks, language analysis and vocabulary. The study consists of five main headings as“Introduction, Analysis of the Text, Text, Conclusion, Index”. The manuscript subject to the study is an Iskendernâme belonging to Hamzavî. The text, which is missing one leaf from the beginning, is dated on the cover of the work that it was written in the 18th century. It is obvious that this date is the date of the manuscript's being copied by the detensihs. Although the manuscript was copied in the 18th century, it has more Old Anatolian Turkish language features than Classical Ottoman Turkish, and traces of Old Turkish are also seen in the work. The general scope of the study can be summarized as identifying the author and positioning the work within the Turkish language, transferring the manuscript, which was originally in Arabic script, to transliteration marks, and examining its vocabulary and language features. In the Introduction section of the study;“The subject, importance, purpose, material and method of the study, academic studies on the subject (doctoral and master's theses, books, book chapters, encyclopedia articles, articles), works written in the genre of Iskendernâme; Iskendernâmes in Arabic Literature, Iskendernâmes in Persian Literature, Iskendernâmes in Turkish Literature, General Information About Hazâ İskender-i Zü'l-Karneyn-nâme, Features of the Manuscript, Printer's Record, Date of Writing and Author”. In the section on the Analysis of Language Features;“Spelling Features, Language Features and Vocabulary”titles are included. In the third section of the thesis, under the title“Text”; there is the translated version of the manuscript. The fourth chapter includes the“Conclusion”part of the study. The fifth chapter consists of“Index (Grammatical Index, Index of Proper Names)”. In this section, a dictionary of the text is created and all the details of the manuscript are included. As a result of the study, it was determined that the author was Hamzavī. Thus, it is understood that the text subject to the study is the eighteenth volume of the author's 24-volume Iskendernâme (Kitab-ı İskender). The manuscript has been copied by two annotators.
Benzer Tezler
- Hamzavî'nin İskender-i Zü'l-Karneyn Tevârihi, Berlin Devlet Kütüphanesi MS. OR. QUART 1634, 1b-67a (İnceleme, metin ve dizin)
Hamzavî's İskender-i Zü'l-Karneyn Tevârihi, Berlin state Library MS. OR. QUART 1634, 1b-67a (Analysis-text and index)
HÜSEYİN EMEKTAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıAydın Adnan Menderes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET MUSTAFA KARACA
- Hamzavî'nin İskender-nâme'si (İnceleme-metin-gramatikal dizin)
Hamzavi's Iskendername (Analysis-text-grammatical index)
VASFİ BABACAN
Doktora
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıAkdeniz ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ CİN
- Haẕa Kitābu İskender-nāme [90r - 135v] (inceleme-metin-dizin)
The book of İskendername [90r - 135v] (analysis-text-index)
BÜŞRA EJDER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESRİN BAYRAKTAR ERTEN
- Hamzavi'nin Hamzanamesi (26. cilt) giriş-inceleme-metin-sözlük
Hamzavi's Hamzaname (26. tome) introduction-analysi̇s-text-dictionary
YILMAZ FARAŞOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Arel ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHAMMET YELTEN
- Hamzavî'nin Hamza-nâmesi (24. Cilt), İnceleme-metin-sözlük
Hamzavi's Hamza-name (Vol. 24), Analysis-text-dictionary
SHAHEEN ABBAS MUSTAFA CHALABEE
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Arel ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHAMMET YELTEN