Lise öğrencilerindeki hesaplamalı, eleştirel ve yansıtıcı düşünmenin problem çözme ve karar verme düzeylerine etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of computational, critical and reflective thinking in high school students' on problem solving and decision making levels
- Tez No: 829612
- Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM KISAÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Felsefe Grubu Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 216
Özet
Bu araştırmada lise öğrencilerinin hesaplamalı, eleştirel ve yansıtıcı düşünme düzeylerinin problem çözme ve karar verme düzeyleri üzerindeki etkisi incelenmiştir. Nicel verilere dayalı ilişkisel tarama modelinin hem korelasyon hem de karşılaştırma türü bu araştırmada birlikte kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2020-2021 Eğitim-Öğretim yılında Ankara ili merkez ilçelerinden (Çankaya, Etimesgut ve Yenimahalle) 4 farklı türdeki -imam hatip (kız), sosyal bilimler (karma), Anadolu lisesi (karma) ve meslek lisesi (erkek)- resmi genel liselerin 9, 10 ve 11. sınıflarında öğrenim gören yaşları 15-17 arasında değişen 150'si kız ve 259'u erkek olmak üzere toplam 409 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin toplanması için öğrencilere,“Kişisel Bilgi Formu, Bilgi İşlemsel Düşünme Öz Yeterlik Ölçeği, Ergenlerde Karar Verme Ölçeği, Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği, Yansıtıcı Düşünme Düzeyini Belirleme Ölçeği ve Problem Çözme Envanteri”araştırmacı tarafından salgın şartları nedeniyle dijital ortamda çevrim içi formlar üzerinden uygulanmıştır. Bu araştırmada Doğrusal Regresyon Analizi, Pearson Korelasyon Analizi, değişken türüne göre ikili gruplarda Bağımsız Örneklem t Testi ve ikiden fazla gruplarda Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Bu araştırma sonucunda karar vermenin diğer tüm değişkenlerle arasında anlamlı ilişki bulunmamıştır. Karar verme dışında tüm değişkenler -hesaplamalı düşünme, eleştirel düşünme, yansıtıcı düşünme, problem çözme- arasında birbirleri ile pozitif, orta düzey ve anlamlı ilişki bulunmuştur. Hesaplamalı, eleştirel ve yansıtıcı düşünme değişkenlerinin tümü birlikte modele girdiğinde eleştirel düşünmenin öğrencilerin problem çözme düzeylerine ilişkin gözlenen toplam varyansın %22'sini açıkladığı tespit edilmiştir. Hesaplamalı ve yansıtıcı düşünmenin problem çözmeyi anlamlı olarak yordamadığı görülmüştür. Demografik değişkenler açısından bakıldığında problem çözme değişkeninde kadın ve erkek gruplarının arasında cinsiyete göre anlamlı olarak farklılaşmadığı görülmüştür. Karar verme değişkeninde kadın ve erkek grupların arasında erkek öğrenciler lehine istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur. Lise öğrencilerinin okul türlerine göre problem çözme düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar olmadığı görülmüştür. Buna ek olarak öğrencilerin okul türlerine göre karar verme düzeyleri arasında mesleki ve teknik Anadolu lisesi öğrencileri lehine anlamlı farklılıklar olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca lise öğrencilerinin sınıf düzeylerine göre problem çözme ve karar verme düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Lise öğrencilerinin problem çözme ve karar verme düzeylerinde anne ve babalarının eğitim düzeyine göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık olmadığı görülmüştür. Lise öğrencilerinin hesaplamalı, eleştirel ve yansıtıcı düşünme düzeylerine göre problem çözme toplam puanları istatistiksel olarak anlamlı olarak farklılaşmıştır. Bunun yanı sıra öğrencilerin hesaplamalı, eleştirel ve yansıtıcı düşünme düzeylerine göre karar verme toplam puanları anlamlı olarak farklılaşmamıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, the effects of high school students' computational, critical and reflective thinking levels on their problem solving and decision making levels were examined. Both correlation and comparison types of the relational survey model based on quantitative data were used together in this study. The study group of the research consisted of 409 students, 150 girls and 259 boys, aged between 15-17, studying in the 9th, 10th and 11th grades of official general high schools of 4 different types - imam hatip (female), social sciences (mixed), Anatolian high school (mixed) and vocational high school (male) - from the central districts of Ankara province (Çankaya, Etimesgut and Yenimahalle) in the 2020-2021 academic year. In order to collect the research data,“Personal Information Form, Computational Thinking Self-Efficacy Scale, Adolescent Decision Making Scale, Critical Thinking Tendency Scale, Reflective Thinking Level Determination Scale and Problem Solving Inventory”were applied to the students by the researcher via online forms in digital environment due to the pandemic conditions. In this study, Linear Regression Analysis, Pearson Correlation Analysis, Independent Sample t-Test in paired groups and One-Way Analysis of Variance (ANOVA) in groups of more than two were used. As a result of this study, no significant relationship was found between decision making and all other variables. Except for decision making, all variables - computational thinking, critical thinking, reflective thinking, problem solving - had positive, moderate and significant relationships with each other. When all computational, critical and reflective thinking variables were included in the model together, it was determined that critical thinking explained 22% of the total variance observed in students' problem solving levels. Computational and reflective thinking did not predict problem solving significantly. In terms of demographic variables, it was seen that there was no significant difference between female and male groups in the problem solving variable according to gender. In the decision-making variable, a statistically significant difference was found between female and male groups in favor of male students. It was observed that there were no statistically significant differences between high school students' problem solving levels according to school types. In addition, it was concluded that there were significant differences between the decision-making levels of students according to school types in favor of vocational and technical Anatolian high school students. In addition, it was concluded that there was no statistically significant difference between the problem solving and decision making levels of high school students according to their grade levels. It was seen that there was no statistically significant difference in the problem solving and decision making levels of high school students according to the educational level of their parents. The total problem solving scores of high school students differed statistically significantly according to their computational, critical and reflective thinking levels. On the other hand, decision-making total scores did not differ significantly according to students' levels of computational, critical and reflective thinking.
Benzer Tezler
- 18 yaşındaki lise öğrencilerinde narsistik kişilik eğilimi ve algılanan ebeveyn tutumu ile yaşam doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between perceived parental attitude and narcissistic personality tendency and life satisfaction in 18-year-old high school students
KEVSER HABAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiİSTANBUL NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMEL ANER AKTAN
- Lise öğrencilerinde COVID-19 korkusu ve internet bağımlılığı arasındaki ilişkinin incelenmesi
The relationship between COVID-19 fear and internet addiction in high school students
ŞÜHEDA EMRE ÇENGEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULLAH ATLİ
- Lise öğrencilerinin farklı çeviklik testlerindeki performansına lateralitenin etkisinin araştırılması
Investigation of the effects of laterality on the performance of high school students in different agility tests
MERVE AKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
SporGiresun ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HALİL ÇOLAK
- Farklı okul türlerinde öğrenim gören lise öğrencilerinde internet bağımlılığı ile akademik güdülenmenin incelenmesi
An examination of the relationships of internet addiction and academic motivation with in high school students studying in different school types
ÖZGE KARACA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. CANAN GÜRSEL
- GATA Askeri Tıp Fakültesi'nde öğrenim gören askeri lise ve sivil lise kaynaklı öğrencilerin ÖYS puanları ile okul başarıları arasındaki ilişki
The Correlations between ÖYS points and school success of the students origination from military and civilian high schools who receiving education at GMMM Military Medical Faculty
HARİKA KESKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HÜLYA KELECİOĞLU