Iran dış politikasında nükleer programın etkisi
The impact of nuclear program on Iranian foreign policy
- Tez No: 830363
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ALTINBEK COLDOŞOV
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: İran Dış Politikası, Nükleer Program, Orta Doğu, ABD, Kapsamlı Ortak Eylem Planı, Iran foreign policy, nuclear program, Middle East, USA, JCPOA
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 107
Özet
Günümüzde Orta Doğu bölgesinde İran İslam Cumhuriyeti aktif bir aktör ve güç olarak görülmektedir. Bu bağlamda Orta Doğu bölgesinde İran dışında diğer aktörler de bulunmaktadır. Bunlar hem bölgesel hem de bölge dışı aktörler: ABD, Suudi Arabistan, İsrail ve diğerler. Güvenlik ve jeopolitik bakımından İran savunmasız bir konumda bulunmaktadır çünkü İran kendisini Ortadoğu bölgesinde bölgesel bir güç olarak konumlandırma isteğinde bulunmaktadır. Bu durumda İran kendi güvenliğin sağlamak için nükleer politikasını geliştirmeye başlamış, resmi olarak barışçıl amaçla. Ancak beklendiği gibi Batı devletler İran'ın nükleer programına karşı çıkmışlar ve uzun müzakereler sonrası“Kapsamlı Ortak Eylem Plan”ı olarak bilinen anlaşma 2015 yılında Viyana şehrinde İran İslam Cumhuriyeti ve İngiltere, Fransa, ABD, Rusya, Çin ve Almanya devletleri tarafından imzalanmıştır. 2018 yılında ABD Başkanı Trump anlaşmadan çekilmiş ve önceki İran'a yönelik yaptırımları geri getirilmiştir. Cevap olarak İran KOEP anlaşmasında belirtildiği yükümlülüklerin ihmal etmiştir. Günümüzde nükleer konusu üzerinde devletler arasında müzakereler hala devam edilmektedir. Uluslararası ilişkiler disiplinin realizm teorisine göre devlet, rasyonel bir aktör olarak kendi çıkarlarına göre hareket etmektedir. Bu bağlamda İran nükleer programını bir baskı aracı olarak kullanarak uygulanan dış yaptırımları ortadan kaldırılmasını istemektedir. Dahası İran kendi rejimin dış müdahaleden korumak için nükleer programın araç olarak kullanmaktadır. Çalışma nükleer programın İran dış politikasına etkisi ve İran dış politikasının analizini sunmayı amaçlamaktadır. Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde çalışmanın teorik temeli olarak uluslararası ilişkilerin realizm teorisi ele alınmıştır; ikinci bölümde ise vi doğrudan doğruya İran dış politikası analiz edilmiştir; üçüncü bölümde ise İran nükleer programı hakkında bilgi verilmiştir ve“Kapsamlı Ortak Eylem Planı”olarak bilinen anlaşma incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
The Islamic Republic of Iran is considered as an active actor and power in the Middle East region. In this context, besides Iran, there are other actors in the Middle East region. These are both regional and non-regional actors. Such as the USA, Saudi Arabia, Israel and others. In terms of security and geopolitics, Iran is in a vulnerable position because Iran is positioning itself as a regional power in the Middle East region. In this situation, Iran began to develop its nuclear program to ensure its own security, and it was officially declared that the program was carried out for peaceful purposes. However, as expected, Western countries were against the Iranian nuclear program and after long negotiations, an agreement known as the“Joint Comprehensive Plan of Action”was signed in Vienna in 2015 between the Islamic Republic of Iran and the states of Great Britain, France, the United States, Russia, China and Germany. However, in 2018, in connection with the withdrawal of US President Trump from the agreement, the previous sanctions against Iran were restored. In response, Iran neglected the obligations set out in the JCPOA agreement. Today, negotiations between states regarding the restoration of the agreement are still ongoing. According to the theory of realism of international discipline, the state acts in its own interests as a rational actor. In this case, Iran's nuclear program as an instrument of pressure requires the lifting of external sanctions. In addition, Iran uses its nuclear program as a tool to support its regime safe from outside interference. This work is aimed at studying the impact of the nuclear program on Iran's foreign policy and also at analyzing Iran's foreign policy. The study consists of three parts. In the first part, the realism theory of international relations is discussed as the theoretical basis of the study; the second part directly analyzes Iranian foreign policy; the third part provides information about the Iranian nuclear program and examines the agreement known as the“Joint Comprehensive Plan of Action”. xii
Benzer Tezler
- İran dış politikasında Mahmut Ahmedinejad dönemi (2005-2012)
Mahmoud Ahmadinejad in Iran's foreign policy period (2005-2012)
KUBİLAY GÖKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Uluslararası İlişkilerTrakya ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİBEL TURAN
- Trump yönetiminin İran'ın nükleer programına yönelik dış politikası: Değişim ve süreklilik
The foreign policy of the Trump administration towards İran's nuclear program: Change and continuity
DENİZ OKUMUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Uluslararası İlişkilerÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇİĞDEM PEKAR
- The role of politics of energy in Iran's middle east policy
Iran'ın ortadoğu politikasında enerji politikalarının rolü
HASRET ÖZER
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Siyasal Bilimlerİstanbul Bilgi ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞADAN İNAN RÜMA
- Türkiye'nin güvenlik algılamaları açısından 1979 İslam Devrimi sonrası İran dış politikası
Iran?s foreign policy in Post-1979 Revolution on the perspective of Turkey?s security perceptions
MEHMET AKİF KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Uluslararası İlişkilerPolis AkademisiUluslararası Güvenlik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İDRİS BAL
- İran dış politikasında nükleer program ve nükleer müzakereler: Diplomasinin zaferi mi
The nuclear program in Irans's foreign policy and nuclear negotiations: Victory of diplomacy
EMRAH KARAPINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Uluslararası İlişkilerKırıkkale ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MURAT GÜL