Hava aracı bakım teknisyenlerinde meydana gelen zihinsel iş yükünün tespit edilmesinde kullanılan yöntemlerin ve etkinliklerinin incelenmesi
Investigation of the methods and their effectiveness used in determining the mental workload occurring in aircraft maintenance technicians
- Tez No: 830955
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ALPER ULUDAĞ, DOÇ. DR. EBRU YAZGAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Endüstri ve Endüstri Mühendisliği, Havacılık ve Uzay Mühendisliği, Industrial and Industrial Engineering, Aeronautical Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uçak Gövde Motor Bakım Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 93
Özet
Bu çalışmada stres ve zaman baskısı altında çalışan hava aracı bakım teknisyenlerinin artan görev zorluklarında performanslarının ne şekilde değiştiği ve zihinsel iş yükünün nasıl etkilendiği araştırılmıştır. Bu kapsamda yürütülen deneysel çalışmalar için zorluk düzeyleri kolay, orta ve zor olan senaryolar bulanık mantık kullanılarak hazırlanmıştır. Tecrübeli ve tecrübesiz hava aracı bakım teknisyenlerinin farklı zorluk düzeyindeki bakım görevlerini gerçekleştirirken meydana gelen zihinsel iş yükünün ölçümünde fNIRS ve NASA–TLX yöntemleri kullanılmıştır. Ayrıca katılımcıların performans skorları ölçülmüştür. Yapılan analizlerde deneyimin ve senaryo zorluk düzeyinin zihinsel iş yüküne etkisi araştırılmıştır. Her bir ölçüm yöntemi için en az bir senaryo zorluk düzeyinde tecrübesiz ve tecrübeli gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Tecrübeli grubun NASA–TLX sonuçlarının daha düşük olduğu, gerçekleştirilen görevlerde daha az zorlandığı; performans skorlarının daha yüksek olduğu, gerçekleştirilen görevlerde daha yüksek performans gösterdiği; oksihemoglobin konsantrasyonlarının daha düşük olduğu, bilişsel olarak daha az zorlandığı görülmüş olup, deneyimin etkisi ve önemi ortaya çıkmıştır. Tecrübesiz ve tecrübeli gruplar için kolay senaryodan zor senaryoya doğru ortalama NASA–TLX sonuçları, performans skorları ve fNIRS sonuçları için istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Senaryo zorluğunun artmasıyla NASA–TLX sonuçlarında artış olduğu, katılımcıların gerçekleştirilen görevlerde daha çok zorlandığı; performans skorlarında azalma olduğu, katılımcıların gerçekleştirilen görevlerde daha düşük performans gösterdiği; oksihemoglobin konsantrasyonlarında artış olduğu, katılımcıların zihinsel iş yükünün arttığı görülmüştür.
Özet (Çeviri)
In this study, it has been investigated how the performance of aircraft maintenance technicians working under stress and time pressure changes and how their mental workload is affected in increasing task difficulties. For the experimental studies carried out, scenarios with easy, medium and hard difficulty levels were prepared using fuzzy logic. fNIRS and NASA–TLX methods were used to measure the mental workload of experienced and inexperienced aircraft maintenance technicians while performing maintenance tasks of different difficulty levels. Moreover, the performance scores of the participants were measured. The effects of experience and scenario difficulty level on mental workload were investigated in the analyses. Statistically significant differences were found between inexperienced and experienced groups in at least one scenario difficulty level for each measurement method. It was seen that the experienced group had lower NASA–TLX results, had less difficulty in the tasks; had higher performance scores, showed higher performance in the tasks; had lower oxyhemoglobin concentrations, had less cognitive difficulty, and the effect and importance of the experience were revealed. Statistically significant differences were found for mean NASA–TLX results, performance scores and fNIRS results from easy to hard scenario for inexperienced and experienced groups. As the scenario difficulty increased it was observed that, there was an increase in NASA–TLX results, the participants had more difficulty in the tasks; there was a decrease in performance scores, the participants showed lower performance in the tasks; there was an increase in oxyhemoglobin concentrations and the mental workload of the participants increased.
Benzer Tezler
- Hava aracı bakım teknisyenlerinin emniyetli davranışlarını etkileyen unsurların incelenmesi: Türkiye sivil havacılık sektöründe bir uygulama
Factors affecting safety behaviors of aircraft maintenance technicians: A study on the civil aviation industry in Turkey
ERSİN AKTAŞ
Doktora
Türkçe
2019
Sivil HavacılıkAnadolu ÜniversitesiSivil Havacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CELAL HAKAN KAĞNICIOĞLU
- Hava aracı bakım teknı̇syenlerı̇ ı̇çı̇n yetkı̇nlı̇k modelı̇ önerı̇sı̇
A competency model proposal for aircraft maintenance technicians
TARIK GÜNEŞ
Doktora
Türkçe
2021
Sivil HavacılıkEskişehir Teknik ÜniversitesiUçak Gövde Motor Bakım Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ UĞUR TURHAN
- Havayolu taşımacılığında çalışanlara yönelik örgütsel uygulamaların etiksel algılanışı ve havaaracı bakım ünitesinde bir uygulama
Ethical perception of organizational practices towards employees in air transportation and a case study in aircraft maintenance unit
NALAN ERGÜN
Doktora
Türkçe
2008
Sivil HavacılıkAnadolu ÜniversitesiSivil Havacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. A. ÇİĞDEM KIREL
- Hava aracı bakım teknisyenlerinin çalışma hayatında karşılaştıkları zorluklar
Difficulties that aircraft maintenance technicians encounter in business life
BURAK GÜLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Sivil HavacılıkErciyes ÜniversitesiSivil Havacılık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PINAR ÇİVİCİOĞLU BEŞDOK
- Hava aracı bakım teknisyenlerinin iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili karşılaştıkları sorunların demografik değişkenler açısından incelenmesi
Examining the problems encountered by aircraft maintenance technicians regarding occupational HEALTH and safety in terms of demographic variables
ERHAN SICAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sivil Havacılıkİstanbul Aydın Üniversitesiİş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NECLA DALBAY