The relationship between cognitive flexibility and comprehension of time metaphors in turkish pre-schoolers
Türk okulöncesi çocuklarda bilişsel esneklik ve zaman mecazlarının anlama ilişkisi
- Tez No: 831085
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. HALE ÖGEL BALABAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Bahçeşehir Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bilişsel Nöropsikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 71
Özet
Metafor anlama, aynı anda birden fazla kavram arasında geçiş yapabilme yeteneği olarak değerlendirilen bilişsel esneklik ile ilişkilidir (Diamond, 2013). Metafor algılamada, ifadelerin anlamsal olarak hem gerçek hem de mecaz anlamları arasında geçiş yapmak gereklidir (Buttelmann & Karbach, 2017; Thota & Feltovich, 2003). Bu çalışmanın amacı, tek dilli okul öncesi çocuklarda bilişsel esneklik ile zamanla ilgili metaforların anlaşılması arasındaki ilişkiyi incelemektir. Çalışmaya, 3 yaş grubundan 12, 4 yaş grubundan 18 ve 5 yaş grubundan 22 Türkçe konuşan çocuk katılımcı, dil yeterliliğini ölçen Türkçe İfade ve Anlama Testi, bilişsel esnekliği ölçen gün/gece görevi ve boyut değiştirme kart sıralama görevine ve Özçalışkan'ın çalışmalarından (2004, 2005) uyarlanmış bir metafor anlama görevine katılmıştır. Metafor anlama, çizgi filmlerle gösterilen geleneksel veya geleneksel olmayan metaforları açıklayan zorunlu seçim anlama ve her birinin ardından açık uçlu gerekçeleme sorularıyla ölçülmüştür. Metafor anlama puanını elde etmek için zorunlu sorulara verilen toplam doğru cevap sayısı hesaplanmıştır. Bu hesaplamaya göre yapılan tek yönlü ANOVA, yaşın ana etkisini göstermiştir. Analiz sonrası karşılaştırmalar, 5 yaşındaki çocukların metafor anlama puanının, 4 yaşındaki çocuklarınkinden daha yüksek olduğunu ve 3 yaşındaki çocukların puanından farklı olmadığını göstermiştir. Metafor anlama puanı ile bilişsel esneklik görevlerindeki performans arasında anlamlı bir ilişki gözlenmemiştir. Bununla birlikte, çocukların cevaplarının sorulara olan ilgisine göre hesaplanan gerekçeleme puanının, gün/gece görevi puanı ile pozitif bir şekilde ilişkilli olduğu gözlenmiştir. Bu çalışmada yaşın metafor algılama süreçlerinde önemli bir faktör olduğu ve bilişsel esnekliğin metaforları gerekçelendirme puanını yordadığı bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
Metaphor comprehension is related to cognitive flexibility, the ability to switch between multiple concepts simultaneously (Diamond, 2013). It is necessary to switch between literal and metaphorical meanings of expressions (Buttelmann & Karbach, 2017; Thota & Feltovich, 2003). The aim of the present study was to examine the relationship between cognitive flexibility and the comprehension of time metaphors in monolingual pre-schoolers. Twelve 3-, 18 4- and 22 5-year-old Turkish-speaking children participated in the Turkish Expressive and Receptive Language Test measuring language proficiency, the day/night task and the dimensional change card sorting task measuring cognitive flexibility, and one metaphor comprehension task adapted from Özçalışkan's studies (2004, 2005). Metaphor comprehension was measured with forced-choice comprehension and open-ended justification questions following each of 6 stories illustrating conventional or unconventional metaphors with cartoons. One-way ANOVA on the metaphor comprehension score calculated as the total number of correct answers to comprehension questions demonstrated the main effect of age. Post-hoc comparisons showed that metaphor comprehension score of 5-year-olds was higher than of 4-year-olds which was not different from 3-year-olds' score. No significant correlation was observed between the metaphor comprehension score and the performance on cognitive flexibility tasks. However, the justification score calculated based on the relevance of children's answers to the questions was found to correlate positively with the day/night task score. These results implicated that age is an important factor on metaphor comprehension and cognitive flexibility predicted justifications of children on metaphors.
Benzer Tezler
- Yapay Zeka'nın robot görmesi üzerine uygulanması
An Application of robot vision in artificial intelligence
FUNDA PEHLİVAN
- Duygusal ilişki deneyimi olan genç yetişkin (20-30) bireylerde kişilerarası ilişki bağımlılığı eğilimi ile duygu düzenleme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between interpersonal relationship addiction tendency and emotion regulation skills in young adults (20-30) with romantic relationship experience
AYŞEGÜLPERİ BAŞBUĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiBağımlılık Danışmanlığı ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALPTEKİN ÇETİN
- Huzurevinde yaşayan bireylerde nörokognitif seviyenin fiziksel performans, günlük yaşam aktiviteleri ve depresyon düzeyine etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of neurocognitive level on physical performance, activities of daily living and depression level in individuals living in nursing home
BÜŞRA KATRANCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Fizyoterapi ve RehabilitasyonTrakya ÜniversitesiFizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURCU DİLEK
- Anlatilarin tasarim sürecinde uyaran olarak kullanilmasina ilişkin bir yaklaşim
An approach to employing narratives as stimuli in the design process
DİLAN DİDEM İLVAN NAİBOĞLU
Doktora
Türkçe
2025
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PELİN DURSUN ÇEBİ
- Exploring design based learning activities in 2nd grade science classrooms
2. sınıf bilim sınıflarında tasarım tabanlı öğrenme aktivitelerinin keşfedilmesi
ÖZLEM YAPRAK BOSTANCI
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiEğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF ÖZTÜRK