Kronik ağrıda uygulanan kabul ve kararlılık terapisi müdahaleleri
Acceptance and commitment therapy interventions for chronic pain
- Tez No: 831196
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ LÜTFİYE KAYA CİCERALİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İSTANBUL NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 106
Özet
Kabul ve Kararlılık Terapisi (Acceptance and Commitment Therapy-ACT) bilişsel davranışçı terapilerin üçüncü dalga yaklaşımlarından kabul edilen, felsefi temelleri İşlevsel Bağlamsalcılık'a kuramsal temelleri ise dil-biliş ilişkisi üzerine kurulu İlişkisel Çerçeveler Kuramı'na dayanan, radikal davranışçı ve süreç temelli bir psikoterapi modelidir. ACT, bireyleri olumsuz etkileyen olay ya da durumları değiştirmeye çalışmadan, sürekli olarak kendileriyle meşgul olmak yerine mutsuzken, acı çekerken, ağrı hissederken, çeşitli psikopatolojik semptomlarla baş ederken tüm deneyimlerini olduğu gibi kabul edip onlara yer açarak değerleri odaklı hareket etmeleri yönünde hayatlarını daha canlı, anlamlı ve kaliteli devam ettirmelerini amaçlamaktadır. Bu derleme çalışmasının amacı, kronik ağrı hastalarında ACT' ın etkinliğini test etmiş çalışmaları bir araya getirmek ve ACT yaklaşımları ile kronik ağrı hastalarının yaşam kalitelerini artırmanın, hayatta anlam bulmalarını kolaylaştırmanın, ağrının günlük yaşama müdahale etmesini azaltmanın ne derece mümkün olduğunu raporlamaktır. Konuyla ilgili Scopus ve Web of Science veri tabanları taranmış, karşılaştırmalı geniş çaplı çerçeve sundukları için öncelikle metaanaliz ve sistematik gözden geçirme çalışmalarına yer verilmiştir. Bunun dışında Amerikan Psikologlar Birliği (APA) 2011 Bilişsel Davranışçı Terapi eğitici kitaplarının kronik ağrı bölümleri ve ACT'ın kronik ağrıda kullanımıyla ilgili seçkin kitapları da kullanılmıştır. Derlemenin akışında kronik ağrının genel hatları, Kabul ve Kararlılık Terapisi' nin ortaya çıkış süreci ve temel kavramları, modeli ve kronik ağrı hastalarına uygulanan terapi protokolleri incelenmiştir. Bu bağlamda, ACT' ta önemli yeri olan egzersiz, metafor ve tedavi yöntemlerine de yer verilmiş, ACT' a yapılan eleştirilere değinilmiş ve derleme sonuçları maddeler halinde özetlenmiştir. Tedavi yöntemlerinin ele alındığı çalışmaların sonuçları şu şekilde özetlenebilir: 1.Kronik Ağrı için İnternet Tabanlı Müdahale (ACTonPain): Müdahalenin uzun vadeli etkisini gösteren bekleme listesinde yer alan kişilere göre çalışma sonucunda daha az ağrı müdahalesi ve daha yüksek ağrı kabulü sonucu bildirmiştir. 2. Kendi Kendine Yardım Kitabının Değerlendirmesi, Ağrının Ötesinde Yaşamak: Kronik ağrı hastalarının yaşamlarına değer katacağı hipotezini desteklemesi nedeniyle kitabın kronik ağrı hastaları için yararlı bir araç olabileceği kanaatine varılmıştır. 3. PainTracker Self-Manager'ın Kontrollü Pilot Denemesi: Hastalarda kontrol grubuna kıyasla zaman içinde daha fazla iyileşme görüldüğü gözlemlenmiştir. 4. Kronik Ağrı Hastalarına Uygulanan Kabul ve Kararlılık Terapisi ile İlişkili Değişim Mekanizmaları: Psikolojik Esneklik ve Felaketleştirme: Kronik ağrı hastalarının psikolojik tedavisinde ACT' ın doğrudan ve nedensel bir çalışma mekanizması olmasının yanında ağrı kesici işlevi gördüğü gözlemlenmiştir. 5. Kronik Ağrı Hastaları için Mikro Öğrenme Olarak İnternetten Verilen Kabul ve Kararlılık Terapisi: 1 Yıllık Takipli Randomize Kontrollü Çalışma: Sonuçların umut verici olduğu ve iACT' ın kronik ağrı hastaları tedavisinde bir seçenek olarak kullanılma ihtimaline müsait olabileceği düşünülmektedir. 6. Polis ve Askeri Gruplarda Kronik Ağrı Temelinde Online Uygulanan Randomize Kontrollü Kabul ve Kararlılık Çalışması: Tedavi sonrası TSSB ve depresyon ile kronik ağrının yüksek komorbidite sonuçlarında eşit miktarda fayda sağladığı benzersiz bir bulgu olarak bulunduğu gözlemlenmiştir. Anahtar Kelimeler Kabul ve Kararlılık Terapisi, Act, Bilişsel Davranışçı Terapi, Bdt, Kronik Ağrı.
Özet (Çeviri)
Acceptance and Commitment Therapy (ACT) is a radical behavioral and processbased psychotherapy model, which is accepted as one of the third wave approaches of cognitive behavioral therapies, with philosophical foundations based on Functional Contextualism and theoretical foundations based on Relational Frameworks Theory, which is based on language-cognition relationship. ACT aims to help individuals to continue their lives in a more vibrant, meaningful and quality way by accepting all their experiences as they are and making room for all their inner experiences and acting in a values-oriented manner when they are unhappy, suffering, feeling pain, coping with various psychopathological symptoms, instead of being constantly preoccupied with themselves, without trying to change the events or situations that negatively affect them. The aim of this review is to bring together studies that have tested the effectiveness of ACT in chronic pain patients and to report to what extent it is possible to improve the quality of life of chronic pain patients, facilitate them to find meaning in life, and reduce the interference of pain in daily life with ACT approaches. Scopus and Web of Science databases on the subject were searched, and meta-analysis and systematic review studies were included primarily because they provide a large-scale comparative framework. In addition, chronic pain chapters from the American Psychological Association (APA) 2011 Cognitive Behavioral Therapy training books and selected books on the use of ACT in chronic pain were also used. In the flow of the review, the general outlines of chronic pain, the emergence process and basic concepts of Acceptance and Commitment Therapy, the model and the therapy protocols applied to chronic pain patients were examined. In this context, exercise, metaphor and treatment methods, which have an important place in ACT, are also included, criticisms of ACT are mentioned and the results of the review are summarized in items. The results of the studies on treatment methods can be summarized as follows: 1.Internet-based Intervention for Chronic Pain (ACTonPain): Fewer pain interventions and higher pain acceptance outcomes were reported compared to people on a waiting list, demonstrating the long-term impact of the intervention. 2.Evaluation of The Self-help Book, Living Beyond Pain: It was concluded that the book could be a useful tool for chronic pain patients as it supports the hypothesis that chronic pain patients will add value to their lives. 3. Controlled Pilot Trial of PainTracker Self-Manager: Compared to the control group, greater improvement was observed in patients over time. 4. Mechanisms of Change Associated With Acceptance and Commitment Therapy Applied to Chronic Pain Patients: Psychological Flexibility and Catastrophizing: It has been observed that ACT functions as a direct and causal working mechanism in the psychological treatment of chronic pain patients and also functions as a pain reliever. 5. Online Acceptance and Commitment Therapy as Microlearning for Chronic Pain: A Randomized Controlled Trial with 1-year Follow-up: The results are promising and suggest that iACT may be suitable as an option for the treatment of chronic pain patients. 6. Randomized Controlled Trial of Acceptance and Commitment Applied Online in Police and Military Groups with Chronic Pain: A unique finding was that posttreatment PTSD and depression and chronic pain were found to benefit equally in high comorbidity outcomes. Keywords Acceptance and Commitment Therapy, Act, Cognitive Behavioral Therapy, Cbt, Chronic Pain.
Benzer Tezler
- Meme kanseri tedavileri ile ilişkili kronik ağrıda mobilizasyon, egzersiz ve ağrı eğitimlerinin etkilerinin incelenmesi
Examining the effectiveness of mobilization, exercise and pain educations in chronic pain associated with breast cancer treatments
RUMEYSA KONOKMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonHacettepe ÜniversitesiFizik Tedavi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERAP ÖZGÜL
- Kronik pelvik ağrıda sakral transkütanöz elektriksel stimülasyonun etkinliği
Efficacy of sacral transcutaneous electrical stimulation in chronic pelvic pain
EBRU KOYUNCU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyonİstanbul ÜniversitesiFizik Tedavi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NALAN ÇAPAN
- Kronik lumbar radiküler ağrıda transforaminal epidural steroid enjeksiyonuna eklenen dorsal kök ganglion pulse radyofrekans uygulamasının ağrı palyasyonuna etkisi
Pain palliative effect of combining pulsed radiofrequency treatment to dorsal root ganglion and transforaminal epidural steroid injection in cronic lumbar radicular pain
DUYGU KARAKÖSE ÇALIŞKAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Anestezi ve ReanimasyonUludağ ÜniversitesiAnesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUNUS GÜRKAN TÜRKER
- Artritli hastalarda kronik ağrıya ilişkin bireysel yönetimin hastaların yetersizlik düzeyi ve yaşam kalitesine etkisi
In patients with arthritis, the effect of chronic pain-related self-management on their level of disability and quality of life
SERAP PARLAR
Doktora
Türkçe
2008
HemşirelikEge Üniversitesiİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇİÇEK FADILOĞLU
- Epi̇dural analjezi ile normal vajinal doğum yapan hastalarda doğumun üçüncü evresi̇ni̇n değerlendi̇ri̇lmesi̇
Evaluation of the third stage of labor in patients who have normal vaginal birth with epidural analgesis
HELİN ÖYKÜ ZENGİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Kadın Hastalıkları ve DoğumSağlık Bilimleri ÜniversitesiKadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ÇINAR