Kale (Gümüşhane) yöresi volkanik kayaçlarının petrografik, jeokimyasal ve petrolojik incelenmesi
Petrographical, geochemical and petrological investigation of the Kale (Gümüşhane) area volcanic rocks
- Tez No: 83262
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MEHMET ARSLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Doğu Pontid, Gümüşhane, Kale, Andezit, Aglomera, Kalkalkalin Volkanizma, Fraksiyonel Kristalleşme, Manto Metazomatizması. VI, Eastern Pontide, Gümüşhane, Kale, Andesite, Agglomerate, Calcalkaline Volcanism, Fractional Crystallisation, Mantle Metasomatism. VII
- Yıl: 1999
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
ÖZET Kale (Gümüşhane) volkanik kayaçlannın petrografik, jeokimyasal ve petrolojik özelliklerinin incelendiği bu çalışmada, volkanizmanın gelişimi ortaya konulmaya çalışılmıştır. Tabanda, Geç Kretase yaşlı Hislerle başlayan istif, üste doğru uyumsuz olarak yörede ilk kez tanımlanan konglomera ve mikritik kireçtaşlarmdan oluşan Paleosen yaşlı Kale Formasyonuyla devam eder. Bu formasyon Eosen yaşlı Kabaköy Formasyonu ile örtülmekte olup, alttan üste doğru; kumtaşı, silttaşı, tüfit arakatkılı nummulitli kireçtaşlarmdan oluşan Kızıl Tepe Üyesi, andezit arakatkılı aglomeralardan oluşan Arzular Üyesi, masif andezitlerden oluşan Ballıca Üyesi, yer yer aşınmaya uğramış kireçtaşı, kumtaşı, marn ve tüf ardalanmasından oluşan Şule Üyesinden oluşmaktadır. Tüm bu birimler Kuvaterner yaşlı alüvyonlarla uyumsuz olarak örtülmektedir. İncelenen volkanik kayaçlar, mikrolitik porfirik, hyalo-mikrolitik porfirik ve nadiren de akıntı ve glomeraporfirik doku gösterirler. Kayaçlar, plajioklas (An33-7s), ojit (Wo27-28 En48-5oFs22-24), horablend (Mg*=O.78-0.83), biyotit (Mg*=0.67), az oranda kuvars ve magnetitten oluşmaktadır. Plajiyoklas fenokristallerinde halkalı zonlanma, elek dokusu, kemirilme, hornblend ve biyotitlerde opaklaşma ve bozunma, kuvarsda yenme yapılan yaygın olarak gözlenmektedir. Volkanitler, kalkalkali karakterli, düşük ve orta derece-K içerirler. Ana ve iz element değişimleri, kayaçlann gelişiminde plajiyoklas, ojit, hornblend ve Fe-Ti oksit fraksiyonlaşmasının etkili olduğuna işaret etmektedir. Kayaçlar, yüksek LILE (Ba. Rb, Sr) ve LREE (La, Ce), düşük HFSE (Nb, Zr, Y) içeriklerine sahip olup, iz element dağılımları E-tipi MORB'lara benzerlik sunar. Jeokimyasal veriler volkanitlerin ana magmasının zenginleşmiş bir kaynaktan, muhtemelen metasomatizmaya uğramış manto kaynağından türemiş olabileceklerini gösterir. Volkanitlerin gelişiminde hornblend-ojit kontrollü fraksiyonel kristalleşme ve magma kanşımı±kontaminasyon olayları önemli rol oynamıştır. Yöredeki volkanizmanın en azından Paleosen döneminde başladığı, ekstansiyonel rejimdeki havzada geliştiği ve etkili bir şekilde Eosen'de faaliyet gösterdiği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
SUMMARY Petrographical, Geochemical and Petrological Investigation of the Kale (Gümüşhane) Area Volcanic Rocks In this study, the Kale (Gümüşhane) area volcanic rocks investigated in terms of petrographical, geochemical, petrological characteristics and their evolution. The basement is made up by Late Cretaceous aged flysh, and followed unconformably by Paleocene aged Kale Formation containing conglomerate and micritic limestone, which is firstly described in this study. The unit is overlain by Eocene aged Kabaköy Formation which is made up from bottom to top; nummulites bearing limestones interbedded with siltstone, sandstone consist (Kızıl Tepe Member), agglomerate interbedded with andesite (Arzular Member), massive andesite (Ballıca Member), limestone, sandstone, marl and tuffs (Sule Member). All these units are overlain unconformably by Qurtarnary alluvium. The volcanic rocks show common microlitic porphyric, hyalo-microlitic porphyric, and rarely fluidal and glomeraporphyric textures. They consist of plagioclase (An33.7s), augite (W027-28 En4g.5o FS22-24), hornblende (Mg*=0.78-0.83), biotite (Mg#=0.67), lesser quartz and magnetite. The rocks show oscillatory zoning, sieve texture and corrosion in plagioclase phenocrysts, breakdown and opaqued hornblendes and biotites, embayment in quartz. The volcanic rocks are calcalkaline and low to medium-K in character. Major and trace element variations indicate plagioclase, hornblende, augite and Fe-Ti oxide fractionation during the evolution. The rocks have high LHJE (Ba, Rb, Sr) and LREE (La, Ce) but low HFSE (Nb, Zr, Y) contents. Trace element distributions show similarities to those of E-type MORB source. Geochemical data suggest that the volcanites derived from a relatively enriched parental, possibly metasomatized mantle source. Hornblende-augite controlled fractional crystalisation and magma mixmg±contamination played a significant role in the evolution. The volcanism started the earliest in Palaeocene, developed under an extensitional tectonic regime and continued effectivelly in Eocene.
Benzer Tezler
- Doğankent Çayı Yukarı Havzasının doğal bitki örtüsü, Kale Doğusu-Ğümüşhane
Natural vegetation cover of Dogankent Creek Upper Basin, East of Kale – Gümüşhane
SELİM ERASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
CoğrafyaOndokuz Mayıs ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL İBRAHİM ZEYBEK
- Kale ve çevresinin ekonomik yapısı ve bu yapının göç olgusu üzerindeki etkileri
Başlık çevirisi yok
ALİ ERKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1992
EkonomiKaradeniz Teknik Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALAETTİN TANDOĞAN
- Gümüşhane yöresindeki neptünyen daykların dinamik analizi
Dynamic analysis of neptunian dikes in Gümüşhane area
MAKBULE RAHŞAN ÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Jeoloji MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN BEKTAŞ
- Gümüşhane ili Kale köyü ve civarı köylerinin ağız incelemesi
Examining the dialect of Kale village and surrounding villages of Gümüşhane province
ÇİZEL GÖK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimBursa Uludağ ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE ŞAHİN
- Gümüşhane'deki Türk dönemi mimari eserleri
Turkish architectural remains in Gümüşhane
MURAT SARIHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Sanat TarihiYüzüncü Yıl ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET TOP