Dördüncü sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik düzeyleri ve okuduğunu anlama
Readability levels of texts in fourth grade Turkish textbooks and reading comprehension
- Tez No: 833098
- Danışmanlar: PROF. DR. HÜSEYİN ANILAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Okunabilirlik, okuduğunu anlama, Türkçe ders kitapları, Türkçe eğitimi, Readability, reading comprehension, Turkish textbooks, Turkish education
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sınıf Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
Amaç: Bu araştırmanın amacı dördüncü sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik düzeylerinin farklı okunabilirlik formülleri ile değerlendirilerek karşılaştırılması ve dördüncü sınıf öğrencilerinin bu metinlerle ilgili okuduğunu anlama düzeylerinin belirlenmesidir. Yöntem: Bu araştırma betimsel yöntemlerden tarama modelinde yürütülmüştür. Araştırmada iki farklı değişken arasındaki ilişki ele alındığından ilişkisel tarama modelinde desenlenmiştir. Bulgular: Araştırmada“Ateşman Okunabilirlik Formülü”ve öğrencilerin okuduğunu anlama puan ortalamalarını karşılaştırıldığında, öğrencilerin“zor”olan metinden en yüksek puanı aldıkları görülürken, orta güçlükte olan metinden ise en düşük puanı aldıkları görülmektedir.“Çetinkaya-Uzun Okunabilirlik Formülü”ve öğrencilerin okuduğunu anlama puan ortalamaları karşılaştırıldığında, öğrenciler“yetersiz (10-11-12. sınıf)”okunabilirlik düzeyinde olan metinlerden en yüksek puanı alırken, eğitsel (8-9. sınıf) metinlerden ise daha düşük puan almışlardır.“Bezirci-Yılmaz Okunabilirlik Formülleri”ile elde edilen okunabilirlik düzeyi ve öğrencilerin okuduğunu anlama puan ortalamalarına bakıldığında da öğrencilerin lisans düzeyindeki metinlerden en yüksek puanları aldıkları görülürken, ilköğretim sınıf düzeyi metinlerden ise en düşük puanı aldıkları görülmüştür.“Sönmez Anlaşılabilirlik (Okunabilirlik) Formülleri”ile elde edilen okunabilirlik düzeyi ve öğrencilerin okuduğunu anlama puan ortalamalarına bakıldığında da“metin yardım alınarak anlaşılır”okunabilirlik düzeyindeki metinden en yüksek puan alınırken,“metin anlaşılır”okunabilirlik düzeyindeki metinlerden daha düşük puanların alındığı,“Flesch-Kincaid Okunabilirlik Formülleri”ile elde edilen okunabilirlik düzeyi ve öğrencilerin okuduğunu anlama puan ortalamalarına bakıldığında ise üç metnin üniversite mezunu seviyesinde olmasına rağmen en yüksek ve en düşük okuduğunu anlama puanı olduğu görülmektedir. Öğrencilerin okuduğunu anlama puanları ile cinsiyet değişkeni arasında fark olduğu ve farkın kızlar lehine olduğu, okuduğunu anlama puanları ile kendilerine ait bir oda olup olmaması durumunun anlamlı bir farka neden olmadığı, lisansüstü mezunu olan anne ve babaların çocuklarının aldıkları puanların en yüksek olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte annesi ve babası öğretmen, babası avukat olan öğrencilerin en yüksek puan sıralamasına sahip olduğu, kardeş sayısı ve okuduğunu anlama puan ortalama sıralamalarında iki kardeş olan öğrencilerin okuduğunu anlama puan sıra ortalamalarının en yüksek olduğu, öğrencilerin kitap okuma durumları ve okuduğunu anlama puan ortalama sıralamalarına bakıldığında ise kitap okuyan öğrencilerin sıra ortalamalarının yüksek olduğu belirlenmiştir. Sonuç ve Öneriler: Elde edilen bulgular doğrultusunda metinlerin okunabilirlik düzeyleri ile öğrencilerin okuduğunu anlama düzeyleri arasında bir ilişki olmadığı tespit edilmiştir. Ancak öğrencilerin aldıkları toplam puanlar ile anne ve baba eğitim durumu arasında anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilmiştir. Yüksek lisans ve üzeri öğrenim durumuna sahip olan annelerin ve babaların çocukları ise toplamda en yüksek puan ortalamasına sahiptir. Benzer şekilde anne ve baba mesleğinin de öğrencilerin okuduğunu anlama puanlarını etkiledikleri görülmüştür. Bu araştırmada, ders kitaplarına seçilecek metinlerin okunabilirlik açısından incelenmesi sonucunda, okunabilirlik formüllerinin Türkçeye uygun olmadığı ve Türkçeye uygun okunabilirlik formülleri geliştirilmesi, öğrencilerin okuduğunu anlama becerileri ile okunabilirlik formülü geliştirme çalışmalarının yapılması, alan yazına katkı sağlayacak okunabilirlik çalışmalarının devam etmesi önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
Purpose: The aim of this research is to evaluate and compare the readability levels of texts in fourth-grade Turkish textbooks using different readability formulas, and to determine the reading comprehension levels of fourth-grade students regarding these texts. Method: This research was conducted using the descriptive method in a scanning model. Since the relationship between two different variables was examined, a correlational scanning model was designed. Results: When comparing the“Ateşman Readability Formula”and the average reading comprehension scores of students, it is observed that students achieved the highest score from the“difficult”text and the lowest score from the moderately difficult text. When comparing the“Çetinkaya-Uzun Readability Formula”and the average reading comprehension scores of students, it is seen that students obtained the highest scores from the texts with“insufficient (10-11-12th grade)”readability level, while they obtained lower scores from the educational texts (8-9th grade). Similarly, when examining the readability level obtained by the“Bezirci-Yılmaz Readability Formulas”and the average reading comprehension scores of students, it is observed that students received the highest scores from the texts at the undergraduate level, while they obtained the lowest scores from the primary school level texts. When looking at the readability level obtained by the“Sönmez Comprehensibility (Readability) Formulas”and the average reading comprehension scores of students, it is found that the highest scores were obtained from the texts with“understandable with text assistance”readability level, while lower scores were obtained from the texts with“understandable text”readability level. Finally, when examining the readability level obtained by the“Flesch-Kincaid Readability Formulas”and the average reading comprehension scores of students, it is observed that despite all three texts being at the university graduate level, they had the highest and lowest reading comprehension scores. Regarding the relationship between reading comprehension scores and gender, it was found that there was a difference favoring girls. The presence of a separate room or not did not significantly affect the reading comprehension scores. Children of parents with postgraduate degrees achieved the highest scores. Furthermore, students whose parents are teachers or whose fathers are lawyers had the highest score rankings. Regarding the number of siblings and the average ranking of reading comprehension scores, students with two siblings had the highest average scores. It was also found that students who read books had higher average rankings in reading comprehension scores. Conclusion and Suggestions: According to the findings, it was determined that there is no relationship between the readability levels of texts and the reading comprehension levels of students. However, a significant difference was found between the total scores of students and the educational background of their parents. Children of mothers and fathers with postgraduate education had the highest overall average scores. Similarly, it was observed that the occupation of the parents also influenced students' reading comprehension scores. In this research, it is recommended to examine the readability of selected texts in textbooks, develop readability formulas suitable for Turkish, conduct studies to develop reading comprehension skills of students and readability formulas, and continue readability studies that contribute to the literature.
Benzer Tezler
- İlköğretim dördüncü ve beşinci sınıf Türkçe ders kitaplarında okuma türlerinin uygulamaları
Primary types of applications for the fourth and fifth grade reading Turkish textbook
SEÇKİN FADİME SAKARYALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimUşak Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSA ÇİFCİ
- İlköğretim 4.sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin işlenişine yönelik hazırlanan drama yönelimi eğitim programının istenen davranışları kazandırmaya etkisi
''drama orientation training program's -which prepared for the handling of the texts in the 4. grade textbooks- effect on giving the desired behavoirs
HİLAL ALTINTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiEğitim Bilimleri Bölümü
YRD. DOÇ. MURAT İSKENDER
- İlköğretim Türkçe ders kitaplarındaki söz varlığının ilköğretim dördüncü sınıf öğrencilerinin yazılı anlatımlarına aktarımı
The transference of the vocabulary in Turkish course books in primary education into the primary education fourth grade students? written speech
NİGAR İPEK EĞİLMEZ
Doktora
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimUludağ Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE ŞAHİN
- Ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin olumlu davranış kazandırma açısından incelenmesi
A study of texts in secondary school Turkish textbooks in terms of making the students gaining positive behaviour
HALİL SEVİCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LOKMAN TURAN
- 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin söz varlığı açısından incelenmesi
The vocabulary study of text on the 8.th grade Turkish books
HATİCE TURHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Bölümü
YRD. DOÇ. DR. LATİF BEYRELİ