Geri Dön

Bursa ilinde sanayie yönelik sözleşmeli sebze üreten tarım işletmelerinin ve sebze işleme sanayinin ekonomik analizi

Economic analysis of farms contract producing vegetables for industry and vegetables processing industry in Bursa province

PDF İndir

  1. Tez No: 83386
  2. Yazar: ERDOĞAN GÜNEŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET BÜLBÜL
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1999
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 148

Özet

ÖZET Doktora tezi BURSA İLİNDE SANAYİE YÖNELİK SÖZLEŞMELİ SEBZE ÜRETEN TARIM İŞLETMELERİNİN VE SEBZE İŞLEME SANAYİNİN EKONOMİK ANALİZİ Erdoğan GÜNEŞ Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Ana bilim Dan Danışman: Prof. Dr. Mehmet BÜLBÜL 1999, 135 sayfa Jüri: Prof. Dr. Mehmet BÜLBÜL Prof. Dr. Ahmet ÖZÇELİK Prof. Dr. Bekir CEMEROĞLU Prof. Dr. Taner KIRAL Prof. Dr. İ. Hakkı İNAN Bu çalışmada, sözleşmeli sete» üretiminin ve özellikle domates yetiştiriciliğinin yogan olarak yaprağı Bursa ili; Karacabey, Mustafakemalpaşa ve Yenişehir ilçelerindeki taran işletmeleri ve sebze işleme firmalarının faaliyetleri incelenmiştir. Araştırma kapsamında ele alman 120 tarım işletmesi, tabakalı tesadüfi örnekleme yöntemi ite belirlenirken, sanayi işletmelerinin seçiminde tam sayım yöntemi kullanılmıştır. Araştırma kapsamında ele alınan tarım işletmeleri ve sebze Eşleme firmalarının ekonomik analizleri yapılmış ve yıllık faaliyet sonuçları ortaya konulmuştur. Diğer yandan tarım işletmeleri ile gıda firmaları arasında gerçekleşen sözleşmeli üretimden doğan ilişkiler incelenmiştir Sözleşmeli sebze tarımı yapılan işletmelerinde 4,84 kişi olan ortalama nüfusun %52,69'u erkek, %47,31'i kadınlardır. Bu işletmelerde aile işgücü varlığı ortalama 3,45 EİB'dir. Tarım işletmelerinde işletme arazisi genişliği 54,09 dekar olup, bunun %61,71'ini sebze arazisi oluşturmaktadır. Sözleşmeli sebze yetiştiren işletmelerde aktif sermayesin %77,11'i çiftlik, %22,89'u da işletme sermayesinden oluşmaktadır. Araştırma bölgesinde 1970'li yıllardan beri yapılmakta olan sözleşmeli sebze yetiştiriciliğinde; sulu arazi varlığı, sanayi firmalarının üreticilere yönelik girdi ve avans destekleri ve üreticilerin gelir düzeylerinin etkili olduğu ekonometrik yöntemlerle belirlenmiştir. Araştırma alanında kurulu olan 13 adet sebze işleme fabrikasının l'i dışında tümü anonim şirket statüsündedir ve işledikleri domates ve bezelyenin sırasıyla %8Q,4 ve %78,2'si sözleşmeli üretim karşılanmaktadır. Deri derecede işletme organizasyonlarının uygulandığı firmalarda, ürünlerin maliyet unsurları içerisinde hammadde, ambalaj ve işçilik önemli pay almaktadır. İncelenen yılda firmalar, domates salçasının %61,52'sini, sebze konservesinin %66,75'ini ve dondurulmuş sebze ürünlerinin %68,88'i yurt dışına pazarlamışlardır. Araştırmada sebze işleme firmalarının, son 3 yıllık (1994-1996) donemde aktif sermaye değerlerinin ortalama % 77,04 oranında arttığı, aktif sermaye içinde dönen varlıkların % 70,84, duran varlıkların ise %29,16 olduğu belirlenmiştir. Pasif sermaye içerisinde ise öz sermaye ve kısa vadeli borçlar ağırlıklı olarak yer almaktadır. Araştırmada sanayi işletmelerinin likidite, verimlilik ve karlılık oranlan, Türkiye meyve ve sebze sanayii işletmeleri ortalama değerleri ile karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. İşletmeler cari ve likidite oranlan bakımından iyi bir durumdadırlar ve borçlanmada kısa vadeli kredileri tercih etmektedirler. Ayrıca işletmelerin toplam ve çoklu faktör verimlilik oranları en düşük 6,8, en yüksek 286,5 olarak belirlenmiştir. Türkiye meyve ve sebze sanayii ortalama değerleri dikkate alındığında, işletmelerin 3 yıllık dönemde (1994-1996) karlı çalıştıkları belirlenmiştir. ANAHTAR KELİMELER: Tarım İşletmesi, Sebze İşleme Sanayii, Sözleşmeli Üretim, Ekonomik ve Finansal Analiz, Toplam ve Çoklu Faktör Verimliliği üi

Özet (Çeviri)

ABSTRACT Ph. D. Thesis Erdoğan GÜNEŞ Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Agricultural Economics Economic Analysis of Farms Contract Producing Vegetables for Industry and Vegetables Processing Industry in Bursa Province Supervisor: Prof. Dr. Mehmet BÜLBÜL 1999, 135 pages Jury: Prof. Dr. Mehmet BÜLBÜL Prof. Dr. Ahmet ÖZÇELİK Prof. Dr. Bekir CEMERO?LU Prof. Dr. Taner KIRAL Prof. Dr. İ. Hakkı İNAN In this study, the economic activities of farms and vegetable processing firms in Karacabey, Mustafakemalpa a and Yeni=ehir districts of Bursa province where contracted vegetable production and particularly tomato production is concentrated were examined. While 120 farms which were examined in this study, was determined by the means of stratified random sampling method; vegetable processing firms were determined by the means of complete enumeration method. The economic analysis of examined farms and vegetable processing firms had been made and annual results were produced. On the other hand, relations between farms and food industry firms which was originated from contract farming, were also examined. Average population in contracted vegetable production farms is 4.84 and 52.69 % of this number is male and 47.31 % is female. Average man power unit for those farms is 3.45. An average farm size for examined farms is 54.09 da and 61.71 % of this size is vegetable field. 77.11 % of asset capital consist of farm capital and 22.89 % working capital in contracted vegetable production farms. Irrigated field size, input and advanced supports of vegetable processing firms for contracted farms and income levels of farmers were found by the means of econometric methods in research area which contracted vegetable production has been applied since 1970s. AH vegetable processing firms (13) except one are joint stock companies and while they meet their tomato and green peas needs they use contract farming method 80,4% for tomato and 78,2% for green peas. Raw material, package and labor have considerable shares in cost price for those firms which improved business organization methods were applied. Vegetable processing firms exported 61.52 % of tomato puree, 66.75 % of canned vegetable and 68.88 % of frozen vegetable products in examined year. Asset capital values of vegetable processing firms increased 77.04 % in last 3 years (1994-1996) and 70.84 % of assets consist of working capital and 29.16 % fixed capital Own capital and short term debt have taken place of high in passive. In this research, liquidity, productivity and profitability ratios of processing plants were also calculated and compared with averages of Turkish vegetable and fruit processing industries. In terms of current and liquidity ratio, processing plants are good condition and they have preferred short period in debt Besides, it has examined total and multi- factor productivity ratio as lowest 6,8 and highest 286,56 in this processing plants When it has been consider that average value of Turkish vegetable and fruit processing industries, it is determined that processing plants worked more profit in last 3 years (1994-1996). KEY WORDS: Agricultural Farms, Vegetable Processing Industry, Contract Farming, Economic and Financial Analysis, Total and Multi-Factor Productivity IV

Benzer Tezler

  1. Tez No

    548512

    Tarihsel süreç içinde Türkiye'de grev ve grev benzeri eylemler: 2015 Bursa metal eylemi ve eylemin 2017 grup toplu iş sözleşmesi üzerine etkilerine yönelik bir alan araştırması

    Strikes and non-strike actions in the historical process in Turkey: A study of the 2015 Bursa metal non-strike action and its effects on the 2017 group collective bargaining agreement

    ŞENOL DENİZ ÇELİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriBursa Uludağ Üniversitesi

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYSEN TOKOL

  2. Tez No

    781767

    Contribution a la recherche d'un cadre juridique pour un droit international de laconcurrence plus efficace

    Daha etkin bir uluslararası rekabet için hukuki çerçeve arayışı

    ALİ CENK KESKİN

    Doktora

    Fransızca

    Fransızca

    2009

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. JEAN MARC SOREL

    PROF. DR. HALİL ERCÜMENT ERDEM

  3. Tez No

    45324

    Bursa ilinde bitkisel yağ sanayinin ekonomik yapı ve sorunları

    Başlık çevirisi yok

    ŞULE ULUSOY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    ZiraatUludağ Üniversitesi

    Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERKAN REHBER

  4. Tez No

    128413

    Bursa ilinde hazır yemek sanayiinin gelişimi, ekonomik yapısı ve sorunları

    The Economic structure, development and the problems of the catering in Bursa

    YASEMİN PAŞALIGİL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    ZiraatUludağ Üniversitesi

    Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BAHATTİN ÇETİN

  5. Tez No

    320012

    KOBİ'lerde insan kaynakları yönetimi: Bursa ilinde bir uygulama

    Human resources management in SME's: A case study on Bursa

    AYÇA ÇELEBİOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    İşletmeBilecik Şeyh Edebali Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÜRKAN HAŞİT

Geri Dön