Tek-kutupluluk ve transatlantik güvenlik ilişkilerinin dönüşümü (1990-2003)
Unipolarity and the transformation of transatlantic security relations (1990-2003)
- Tez No: 834092
- Danışmanlar: PROF. DR. EREL TELLAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası Güvenlik ve Strateji Çalışmaları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 263
Özet
Bu çalışma, transatlantik güvenlik ilişkilerinin Sovyet tehdidinin ortadan kalkmasına ve Avrupalı NATO müttefiklerinin otonom bir savunma ve güvenlik yapılanmasına gitmelerine rağmen varlığını güçlenerek devam ettirmesini, sistemik bir yaklaşım ele alarak kavramsal ve teorik bir çerçeve geliştirmek suretiyle açıklamayı hedeflemiştir. 1990-2003 dönemi tarihte bir istisna olan tek-kutuplu dönemden bir kesit olarak alınmış ve bu dönemde müttefik davranışları“müttefiklik güvenlik ikilemi”kavramı yardımıyla açıklanmıştır. Bu çerçevede, hâkim güç ve daha zayıf müttefikleri arasında sistemin sağlamış olduğu gevşeklik ve esneklik sayesinde eski döneme göre nitelik ve nicelik olarak daha büyük kriz ve anlaşmazlık çıkmasına rağmen, ittifak büyüyerek ve güçlenerek devam etmiştir. ABD hâkim devlet olarak daha zayıf müttefikleriyle küresel ölçekte güvenliği yönetmek için hem bir işbölümü hem bir külfet paylaşımı yapmış, müttefikler ise ABD'nin küresel ve bölgesel ölçekte sağlamış olduğu güvenlik ortamından faydalanmış ve karşı bir denge kurmaya kalkışmamıştır. Netice olarak müttefikler için görece rahatlamış olan anarşi ortamı müttefiklik ikileminin (terkedilme/tuzaklanma) şiddetini kırmış ve işbirliğine zemin hazırlamıştır. ABD önderliğinde NATO kurumsal ve misyon olarak bu yönde dönüştürülürken, buna paralel olarak AB mimarisi içinde gelişen Avrupa güvenlik ve savunma politikası da (ortak dış ve güvenlik politikasının bir parçası olarak) yine bu dönüşümle (ABD etkisinde) uyum içerisinde şekillenmiştir.
Özet (Çeviri)
This thesis aims at evaluating a conceptual and theoretical framework in order explain why Atlantic alliance albeit vanishing of its existential threat, the Soviet Union and development of a European autonomus security and defence policy structures following the end of bi-polar world did not dissolve. The period under analysis between 1990-2003 is defined as a uni-polar system which is an exception in political history and alliance security dilemma is used as a key concept, why Atlantic Alliance endures despite the fact that it has been going through many crises inside the alliance much more stronger than the ones in the previous bi-polar ssytem. International political system did not evolve into multi-polarity, but to uni-polarity after the Cold War. It has become important how unipolarity has impacts on alliance behavior. Unipolar state (the US) keeps its traditional alliances (NATO members of the EU) while transforming the insitutions (NATO) accordingly for management of security at the global level. On the other hand, both sides agree on the terms of division of labor in order to avoid possibility of alliance security dilemma. The structure of the unipolar system gives policy choices to alliances in order to overcome alliance security dilemma. The weak alliances can be free riders in the system for international public goods while preventing themselves to be entrapped by the unipolar power. Thus transatlantic alliance endured due to unipolar structure of International political system.
Benzer Tezler
- Changıng nature and maın trends after 11 september Russıan-Us foreıgn polıcy and relatıons
11 eylül sonrasi Abd- Rusya politika ve ilşkilerinin değişen yapisi ve ana eğilimler
İRFAN BÜLBÜL
Yüksek Lisans
İngilizce
2007
Uluslararası İlişkilerYeditepe ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. MESUT HAKKI CAŞIN
- Küresel sistemde çok kutupluluk ve Şangay İşbirliği Örgütü
Multi-polarity in the global system and Shanghai Cooperation Organization
ELYAR ABDULLAH
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Ekonomiİstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SADIK ÜNAY
- The implications of China's global rise on the EU
Çin'in küresel yükselişinin AB'ye etkileri
SİBEL KARABEL
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Uluslararası İlişkilerMarmara ÜniversitesiAvrupa Birliği Siyaseti ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EMİRHAN GÖRAL
- Çok merkezliliğe evrilen uluslararası sistemde Türkiye'nin konumu
The position of Turkey in the international system evolving into polycentricity
VEYSEL YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Uluslararası İlişkilerÇağ ÜniversitesiUluslararası İlişkiler ve Küreselleşme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SAFFET AKKAYA
- Dış ilişkiler ve güvenlik çerçevesinde soğuk savaş sonrası dönemde AB-ABD ilişkileri
EU-US relations in the framework of foreign relations and security in the post cold war period
SİMGE ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Uluslararası İlişkilerİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. SEDEF EYLEMER