R&D expenditures and economic growth: A panel data analysis for selected developing economies
Ar-Ge harcamaları ve ekonomik büyüme: Seçilmiş gelişmekte olan ekonomiler için panel veri analizi
- Tez No: 834138
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ METE HAN YAĞMUR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat (İngilizce) Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İktisat (İngilizce) Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 87
Özet
1980'lerin ikinci yarısından sonra ortaya çıkan ve ülkeler arasındaki ekonomik büyüme farklılıklarını inceleyen içsel büyüme teorileri, daha önceki modellerin aksine teknolojiyi içselleştirmiş ve ekonomik büyümenin itici güçlerinden biri olarak tanımlamıştır. İçsel büyüme modelleri, ekonominin teknolojik ilerlemeye ne kadar çok kaynak ayırırsa, o kadar hızlı büyüyeceğini ve gelişeceğini öngörmektedir. Teknolojideki ilerleme, fiziksel ve beşeri sermaye, doğal kaynaklar ve nüfusa dayalı işgücündeki artış, büyümeye katkıda bulunan faktörlerden bazılarıdır. Bugüne kadar geliştirilen çalışma ve modellere göre bilgi kullanılarak üretilen Ar-Ge faaliyetleri, ulusların refah düzeyini ve kalkınmasını etkileyen en önemli üretim kaynakları arasında yer almaktadır. Ulusların sahip olduğu fiziksel ve beşeri sermaye miktarı, yeni ürünler ve üretim yöntemleri için gerekli olan yeni teknolojilerin üretimini belirlemektedir. Ülkelere göre Ar-Ge girişimleri patent sayısı, Ar-Ge çalışanlarının sayısı ve ekonomide Ar-Ge harcamalarına ayrılan yatırımların gayri safi yurtiçi hasılaya oranı, ülkenin Ar-Ge faaliyetlerini ölçmek için kullanılabilir. İktisat literatüründe üretim kaynaklarını ele alan çok sayıda büyüme teorisi bulunmaktadır. Brezilya, Şili, Kolombiya, Endonezya, Hindistan, Peru, Rusya Federasyonu, Singapur, Tayland, Güney Kore ve Türkiye, 2000-2020 yıllarına ait yıllık verilerinin mevcut olduğu bu çalışmanın kapsadığı ekonomik açıdan kırılgan 11 ülke arasında yer almaktadır. Çalışmada ekonomik büyüme bağımlı değişken, Ar-Ge harcamaları açıklayıcı değişken, brüt sabit sermaye oluşumu, hükümet hacamaları ve işgücü kontrol değişkenleri olarak belirlenmiş ve irdelenmiştir. İlk olarak, çalışmanın ampirik analizi için değişkenler teker teker modele eklenmişti. Önce doğrusal regresyon ile modeler incelenmiştir. ArdındansSabit etkiler tahmin ediciler ve rastgele etkiler tahmin ediciler kullanılarak farklı modeller oluşturulmuştur. Panel veri analizini tamamlamak ve sabit etki ve rastgele etki modellerinden hangisinin daha uygun olduğunu belirlemek için Hausman testi kullanıldı. Analiz, tüm değişkenleri dahil ederek üretilen değiştirilmiş modelin uygun model olduğu ve bu sonucu ifade eden sabit etkiler modelinin geçerli model olduğu sonucuna varılmıştır. Birim kök test, otokorelasyon ve eş varyanslık testlerine göre değişkenlerin anlamlılığı kontrol edilmiştir. Modelde Ar-Ge harcamaları değişkeninin katsayısının hem pozitif hem de istatistiksel olarak anlamlı olduğu görülmüştür. Bu ana modelde panel veri testleri çalıştırılmış ve sonuca varılmıştır. Bu model, Arg-Ge harcamalarının GSYİH'ye oranında % 1'lik bir artışın, seçilmiş ülke grubunda kişi başı GSYH'de % 0,27'lik bir artışa yol açacağını öngörmektedir. Analiz bulguları, modelin işgücü kontrol değişkenlerinin ve yurt içi yatırım kontrollerinin ekonomik büyüme üzerinde olumlu bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Modele göre, brüt sabit sermaye yatırımlarının GSYİH içindeki payındaki %1'lik bir artış, bu ülkelerde ekonomik büyümede %1,47'lik bir artışa neden olmakta; istihdamdaki %1'lik bir artış, ekonomik büyümede %3,11'lik bir artışa neden olmakta; devlet harcamalarının GSYİH içindeki payının %1 artması bu ülkelerde ekonomik büyümenin %1,07 artmasına neden olmaktadır. Çalışma bulguları, 11 ülkenin ekonomik verileri analiz edildiğinde, Ar-Ge harcamalarının, iş gücünün, hükümet harcamalarının ve brüt sermaye yatırımlarının istatistiki olarak anlamlı ve pozitif etkisi vardır. Katsayı büyüklüklerine göre ekonomik büyüme üzerinde en fazla pozitif etkinin işgücü olduğu, bunu da sırasıyla, brüt sermaye yatırımları, devlet harcamaları ve Ar-Ge harcamaları takip etmektedir. Dolayısıyla, sonuçlarımız, literatür taraması bölümünde yer alan ve Ar-Ge harcamalarının ekonomik büyüme üzerinde pozitif ve anlamlı bir etkiye sahip olduğunu gösteren çalışmaların çoğuyla uyumludur. Özellikle cari açık veren ülkeler ihracatlarının değerini artırmalı ve katma değeri yüksek ürünlerin ithalatına daha az bel bağlamalıdır. Yüksek Ar-Ge harcamaları genellikle ülkelerin yüksek teknolojili yani katma değeri yüksek ürünler üretmesini sağladığından, gelişmekte olan ve kırılgan ekonomilerin Ar-Ge faaliyetlerini artırması özellikle önemlidir. Ar-Ge harcamalarının kırılgan ülkelerin büyüme istikrarı üzerindeki etkisini analiz etmek için daha fazla araştırma yapılabilir. Spesifik olarak, Ar-Ge faaliyetleri ülkelerin daha yüksek katma değerli ürünler üretebilmelerini sağladıkça, yabancı sermayeye olan bağımlılıklarının azalacağı ve bunun karşılığında daha istikrarlı ve daha yüksek büyüme oranlarına sahip olabilecekleri çıkarımı yapılabilir. Ar-Ge sektörü başta olmak üzere doğrudan yabancı yatırımların etkileri göz önünde bulundurulduğunda, hukuk sisteminin, yolsuzlukla mücadele kurallarının ve fikri mülkiyet haklarının korunmasının ekonomilerin büyümesine ve ekonomik istikrara etkisinin analiz edilmesi de önemlidir.
Özet (Çeviri)
Growth theory suggests that technological development is the primary determinant of long-term economic growth, and research and development (R&D) activities are considered the driving force of technological development. This study aims to investigate the relationship between economic growth and R&D spending. To this end, we study the relationship between gross domestic product (GDP) per capita and the ratio of R&D expenditures to GDP in a group of developing and newly developed economies (namely, Brazil, Chile, Colombia, Indonesia, India, Peru, Republic of Korea, Russian Federation, Singapore, Thailand, and Türkiye) using annual data from 2000 to 2020. Using the fixed effects model, a panel data analysis is estimated, where gross domestic product (GDP) per capita is used as the dependent variable and R&D expenditures as a ratio of GDP is used as an independent variable. We also utilized gross fixed capital formation, labor force, and aggregate government expenditures as a ratio of GDP as control variables. The results indicate a significant and positive relation between R&D spending and economic growth. Specifically, a 1% increase in R&D expenditures leads to a 0.27% increase in GDP per capita. We also find that the model's control variables have positive and significant effects on economic growth. Given its favorable impact on economic growth, especially developing countries may be advised to allocate more resources to R&D activities.
Benzer Tezler
- Savunma ve Ar-Ge harcamalarının ekonomik büyüme üzerine etkisi: seçilmiş OECD ülkeleri için panel veri analizi
The effect of defense and R&D expenditure on economic growth: A panel data analysis for selected OECD countries
OĞULCAN ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
EkonomiÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CÜNEYT KILIÇ
- Verimlilik, AR-GE ve gelir dağılımı eşitsizliğinin ekonomik büyüme üzerine etkileri: R ile panel veri analizi
Effects of productivity, R&D and income inequality on economic growth: A panel data analysis using R
HAKAN AYDOĞAN
Doktora
Türkçe
2022
EkonometriMarmara ÜniversitesiSayısal Yöntemler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN YILDIRIM
- Bilgi ekonomisi bileşenlerinin ekonomik performans üzerindeki etkileri: Türkiye ve Avrupa Birliği karşılaştırması
The impacts of knowledge economy components on economic performance: A Comparison of Turkey and the European Union
HASAN ÖNDER SARIDOĞAN
- İhracatın kalitesini etkileyen faktörler: Seçilmiş gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler üzerinde bir panel veri analizi
The factors affecting export sophistication: A panel data analysis on developed and developi̇ng countri̇es
İBRAHİM HÜSEYNİ
- Doğrudan yabancı yatırım özümseme kapasitesinin büyüme ve Ar-Ge harcamaları üzerine etkisi
The effect of foreign direct investment absorption capacity on growth and R&D expenditures
ASİYE KÜÇÜKOSMAN
Doktora
Türkçe
2023
EkonomiKaradeniz Teknik Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYÇA SARIALİOĞLU HAYALİ