Yeni bir kentselliğe doğru kırkent R-urban: Adaptogenez yaklaşımla bir Sarıyer okuması
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 834571
- Danışmanlar: PROF. DR. HÜLYA TURGUT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Özyeğin Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık ve Kent Çalışmaları Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 133
Özet
Kent ve doğa ilişkisi, kentin yaşam alanını sağlayan yeşil altyapı, ormanlar, doğal ve kırsal alanların tahrip edilmesi sonucu uzun bir süredir zarar görmeye devam ediyor. Bu durum; yakın bir gelecekte sürdürülebilir olmaktan çıkacağı öngörülerek, yaşanabilir kent kavramının kır ile ilişkisini tekrar düşündürmekte ve tez çalışması diyalektik bakış açısıyla, kır-kent ikiliğine odaklanmaktadır. Çok boyutlu kent dinamikleri (göç, kentleşme, pandemi, iklim krizi vb.) neticesinde birbiri üzerindeki baskınlıkları sürekli değişen“kır”ve“kent”kavramlarının, günümüzde, keskin sınırlarla ayrılması olanaksız hale gelmiş; kır-kent yerleşim örüntüleri ve yaşam biçimlerinin iç içe geçtiği bu alanları tanımlamak için kırkent 'r-urban' kavramı kullanılmaya başlamıştır. Bu kapsamda tezin amacı, kırkent ikiliğindeki kavramsal ve anlamsal değişimi; yaşam biçimleri ile şekillenen yerleşim örüntüleri üzerinden tartışarak, gelecek çalışmalara yönelik yeni bir perspektif kazandırmaktır. İstanbul'un kırkent ikiliği, kent merkezinde kırı ve kırda kenti bulundurması ile heterotopyayı; kent çeperinde kır ve kent arasındaki oluşumlar ile muğlaklığı ortaya çıkarır. Kent geliştikçe ve değişip dönüştükçe, kırkent ikiliğini yeniden ve yeniden üretir; yeni merkezler, çeperler, yeni kent kırsalları oluşturmaya meyillidir. Sürekli evrilen, uyarlanan ve gelişen bir durum olarak bu süreç, adaptogenez 'adaptiogenesis' kavramı ile ilişkilendirilmiş ve yaklaşım önerisi sunulmuştur. Bu kapsamda İstanbul'un yerleşim örüntülerindeki kent kavramsallaştırmaları ve alan çalışması bulguları farklı mimarlık temsil yöntemleri ve anlatılarla görselleştirilmiş, niteliksel ve niceliksel araştırmaların geçişli birlikteliğiyle oluşturulmuştur. İstanbul'un kırkent ikiliğindeki heterotopya ve muğlaklık durumlarının ortaya çıkarabileceği potansiyeller, Sarıyer'in yerleşim örüntüleri özelinde adaptogenez yaklaşımla bir okuma ile tartışılmıştır. Günümüzde heterotopya ve muğlaklık kavramları ile görünür olan kırkent ikiliğinin, farklı birlikteliklerin etkileşimi ile değişip-dönüşerek kendini yeni durumlara adapte eden adaptogenez bir süreç içinde olduğu sonucuna varılmıştır. İstanbul'un dayanıklı ve sağlıklı bir kent haline gelerek yaşanabilirliğinin artması için adaptogenez yaklaşım; beklenmedik durumlar karşısında yeşilin, kırın ve kentin iç içe olmasına yönelik ihtimalleri görünür kılmıştır. Araştırmanın, gelecekte kent içindeki kırı ve kent çeperindeki kır-kent durumlarını anlamaya yönelik kent ve mimarlık araştırmalarına farklı bir bakış açısı sunmaya bir adım olacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
The relationship between the city and nature continues to be damaged for a long time as a result of the destruction in the green infrastructure, forests, natural and rural areas providing the city's living space. By envisaging it to become unsustainable in the near future, this situation makes us rethink the relationship between the concept of livable city and the rural, and this study focuses on the rural-urban duality from a dialectical point of view. As a result of multidimensional urban dynamics (migration, urbanization, pandemic, climate crisis, etc.), separating the concepts of“rural”and“urban”with sharp boundaries, whose dominance over each other is constantly changing, has become impossible. The concept of“r-urban”has begun to be used to describe these areas where rural-urban settlement patterns and lifestyles are intertwined. In this context, the aim of this thesis is to discuss the conceptual and semantic change in the r-urban duality over the settlement patterns shaped by lifestyles to provide a new perspective for future studies. Istanbul's r-urban duality reveals the heterotopia through the rural in the city center and the city in the rural, and the ambiguity with the formations between the city and the rural in the city periphery. As the city develops and transforms by changing, it reproduces r-urban duality again and again; tends to create new centers, peripheries, new urban rural areas. As a constantly evolving, adapting and developing situation, this process has been associated with the concept of“adaptiogenesis”and an approach proposal has been presented. In this context, urban conceptualizations in Istanbul's settlement patterns and fieldwork findings were visualized with different architectural representation methods and narratives, were formed by the transitive coexistence of qualitative and quantitative research. The potentials that can be revealed by the heterotopia and ambiguity situations in the r-urban duality of Istanbul are discussed with a reading with an adaptiogenesis approach, specific to the settlement patterns of Sarıyer. It has been concluded that the r-urban duality, which is visible today with the concepts of heterotopia and ambiguity, is in an adaptiogenesis process that adapts itself to new situations by changing and transforming with the interaction of different associations. Adaptiogenesis approach to increase the livability of Istanbul for a durable and healthy city has made the possibilities apparent regarding the green, rural and city to be intertwined for the unexpected situations. It is thought that the research will be a step towards a different perspective to city and architecture studies to comprehend the rural within the city and the rural-urban situations in the city periphery in the future.
Benzer Tezler
- Kent hakkı ve kentsel katılım bağlamında kendin yap pratikler
Do-it-yourself practices in the context of right to the city and uurban participation
GÖKÇE ÖCAL
Doktora
Türkçe
2019
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLDEN ERKUT
- The New urban segregation: The rise of gated enclaves in İstanbul
Yeni mekansal ayrımlaşma: İstanbul'da etrafı çevrili yerleşimlerin ortaya çıkışı
EMRE GÖNLÜGÜR
Yüksek Lisans
İngilizce
2000
Şehircilik ve Bölge PlanlamaOrta Doğu Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜVEN ARİF SARGIN
- Urbanity reshaped: From an urban design competition to the making of a high-rise central business district at Bayrakli, in Izmir
Kentselliği yeniden oluşturmak: İzmir Bayraklı'daki yeni merkezi iş alanının kentsel tasarım yarışması sonrasında oluşumu
ZEYNEP SOYSAL
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA CÂNÂ BİLSEL
- Kemaliye (Eğin) yerleşme dokusu ve evleri üzerine bir araştırma
Kemaliye (Eğin) a research study of settlement patterns and dwellings
BERRİN ALPER
Doktora
Türkçe
1990
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN SÖZEN
- Kentsel tasarımda yeni bir yaklaşım olarak peyzaj kentselliği; Antalya EXPO 2016 alan örneklemesi
Landscape urbanism as a new approach in urban design; Antalya EXPO 2016 field sampling
SARIYYA RAHIMBAYLI
Doktora
Türkçe
2023
Peyzaj MimarlığıSüleyman Demirel ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERKAN POLAT