Cumhuriyet dönemi romanlarında kitle psikolojisi (1923-1940)
Mass psychology in republican novels (1923-1940)
- Tez No: 834616
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE DEMİR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: İdeoloji, kitle psikolojisi, söylem, Türk romanı, Discourse, ideology, mass psychology, Turkish novel
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 413
Özet
Cumhuriyet Dönemi Romanlarında Kitle Psikolojisi (1923-1940) adlı bu tezin konusu, tarihsel ve toplumsal değişimler düzleminde önemli bir figür olan kitlelere Cumhuriyetin ilk yıllarında ne derece yer verildiği, kitle çeşitleri ve kurguyu oluşturan ögelerin kitleleri yansıtma hususunda gösterdiği işlevdir. Tezimizdeki ana amaç; 1923-1940 arası romanlarda Cumhuriyetin kuruluşunu hazırlayan süreçte ortaya çıkan toplumsal fikirlerin, ideolojilerin Türkiye Cumhuriyet'i kurulduktan sonra yazılan romanlara yansımasını; bu fikir ve ideolojilerin romanlardaki kitlesel söylemi hazırlamadaki rolünü; romanlardaki kitlelerin çeşitlerini, kitlelere yer veren yazarların toplumsal değişim ve gelişimde arzuladıkları kitleleri irdelemeye çalışmaktır. 1923-1940 arası dönemi tercih etmemizin sebebi, Türk Edebiyatına tesir eden fikirler ve ideolojiler bağlamında kitleleri inceleme noktasında Cumhuriyet'in ilk yıllarında yazılan romanların bir eşik dönem olarak değerlendirmeye elverişli olmasıdır. Bu bağlamda dönemin yazarları ve romanları incelenmiş; tezimizde kitlelere dair söylemi içeren romanlardan örnekler sunulmuştur. Tezimiz başlıca dört ana bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde kitle kavramı izah edilmiş ve 1923-1940 arası dönem romanlarında etkin ideolojilerin, kitleleri yansıtmadaki rolü üzerinde durulmaya çalışılmıştır. İkinci bölümde kitle psikolojisini oluşturan unsurların romanlardaki mevcudiyeti sorgulanmıştır. Üçüncü bölümde ideolojiler, fikirler, inançlar ve toplumsal özellikler bağlamında oluşan kitlelerin romanlardaki çeşitleri üzerinde durulmuştur. Kitlelerin yalnızca fikirler ve fiziki mevcudiyetini ifade eden sözcüklerden ibaret olmadığını kitlesel söylemi oluşturan unsurları değerlendirdiğimiz dördüncü bölümde izah etmeye çalıştık. Teun Van Dijk'in haber metinleri üzerinde yapmış olduğu ideoloji çalışmasından teorik anlamda istifade ettiğimizi belirtmemiz gerekir. Tezimizin sonuç kısmında kitlelere yer veren yazarların, romanlarındaki ortak unsurları ve kitleleri yansıtırken oluşan üslup farklılıklarını tespit etmeye çalıştık. Çalışmanın sonunda tezde başvurulan kaynakların yer aldığı alfabetik bir 'Kaynakça' bölümü yer almaktadır.
Özet (Çeviri)
The subject of this thesis called Mass Psychology in the Novels of the Republican Era (1923-1940) is the extent to which the masses, who are an important figure in the plane of historical and social changes, were included in the first years of the Republic, the types of masses and the function of the elements that build the fiction to reflect the masses. The main purpose of our thesis; In the novels between 1923-1940, the reflection of the social ideas and ideologies that emerged in the process that prepared the foundation of the Republic in the novels written after the establishment of the Republic of Turkey; the role of these ideas and ideologies in preparing the mass discourse in the novels; the types of masses in the novels; It is to try to examine the masses that the writers, who include the masses, desire in social change and development. We chose the period between 1923-1940 because the novels written in the first years of the Republic are suitable for evaluating the masses in the context of the ideas and ideologies that influenced Turkish Literature. In this context, the writers and novels of the period were examined; In our thesis, examples of novels containing discourse about the masses are presented. Our thesis consists of four main parts. In the first part, the concept of mass is explained and the role of effective ideologies in reflecting the masses in the novels between 1923 and 1940 has been emphasized. In the second part, the existence of the elements of mass psychology in the novels was questioned. In the third part, the types of masses formed in the context of ideologies, ideas, beliefs and social characteristics in the novels are focused on. We tried to explain in the fourth chapter, where we evaluated the elements that constitute mass discourse, that the masses are not just about ideas and words expressing their physical presence. We should state that we benefited theoretically from Teun Van Dijk's ideology study on news texts. In the conclusion pt of our thesis, we tried to determine the common elements in the novels of the authors who included the masses and the stylistic differences that occurred while reflecting the masses. At the end of the study, there is an alphabetical 'Bibliography' section where the sources referenced in the thesis are included.
Benzer Tezler
- Los Personajes y los temas en las novelas de unamuno
Başlık çevirisi yok
HALE GÖKNAR
Doktora
İspanyolca
1989
DilbilimAnkara Üniversitesiİspanyol Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUZAFFER ARIKAN
- Türk romanında yeni insan tasavvuru (1923-1938)
New human imagination in Turkish novel (1923-1938)
AHMET AKGÜL
Doktora
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜNİRE KEVSER BAŞ
- İmparatorluktan cumhuriyete tarihsel bir kaynak olarak Türk köy romanında köy ve köylü
Village and villager in the Turkish village novel as a historical resource from empire to republic
HASAN KENDİRCİ
- Erken Cumhuriyet Dönemi Türk romanında eğlence hayatına iktidar odaklı bir bakış
A power oriented viewpoint on the entertainment life in earlyrepublic era Turkish novel
EROL GÖKŞEN
Doktora
Türkçe
2019
SosyolojiHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SIDDIKA DİLEK YALÇIN ÇELİK
- A comparative study of Turkey and Turkishness as a subject of English language fiction in the novels of The Shirt of Flame and Birds Without Wings
İngiliz dilinde bir kurgu unsuru olarak Türkiye ve Türklük kavramlarının Ateşten Gömlek ve Kanatsız Kuşlar romanlarında karşılaştırmalı çalışması
DERYA BADEMKIRAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2013
İngiliz Dili ve EdebiyatıYaşar Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. JEFFREY D. HIBBERT