Yönetsel düzenek kavramı bağlamında Türkiye'de yükseköğretimin dönüşümü
Transformation of higher education in Turkey within the framework of the concept of administrative dispositif
- Tez No: 834926
- Danışmanlar: DOÇ. DR. OZAN ZENGİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Kamu Yönetimi, Public Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yönetim Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 240
Özet
Yükseköğretim üzerine olan düşüncenin tarihsel olarak çok uzun bir geçmişi vardır. Bununla beraber müstakil bir disiplin olarak yükseköğretim araştırmaları alanı İkinci Dünya Savaşı sonrası itibariyle politika (policy) temelli bir anlayışla şekillenmiştir. Yükseköğretim araştırmaları alanına teorik ve pratik bir katkı yapmak amacıyla alanı geçtiğimiz yüzyılın en önemli düşünürlerinden biri olan Michel Foucault'nun yöntem ve kavramları aracılığıyla ele almak işlevsel görünmektedir. Bu çalışmanın amacı Foucault'nun tarihsel yöntemi ve söylem analizi ile yönetsel düzenek (dispositif) kavramı çerçevesinde, özne, bilgi, direniş ve iktidar ilişkileri gibi diğer önemli kavramlarının yükseköğretim araştırmaları alanında nasıl kullanılabileceğini araştırmaktır. Yönetsel düzeneğin unsurları olarak ise söylemler, kurumlar, idari kararlar ve direnişler vurgulanmakta ve bunlar arasındaki ilişkinin niteliğine odaklanılmaktadır. Tez Çalışması, bahsedilen kuramsal ve kavramsal çerçeve kapsamında Türkiye'nin yükseköğretiminde 1980 sonrası dönemdeki dönüşümleri odağına almaktadır. Çalışmanın ilk bölümünde yükseköğretim araştırmaları alanına yönelik literatüre odaklanılmakta, Foucault'nun yöntemi ve kavramları üzerinde durulmakta ve yükseköğretim alanında nasıl kullanılabileceği üzerinden bir değerlendirmede bulunulmaktadır. Çalışmanın ikinci bölümünde ise ilk bölümde oluşturulan literatüre bağlı kalarak, Türkiye'de 1980 sonrası dönemde yükseköğretimin dönüşümü yönetsel düzenekler olarak ele alınmaktadır. Bu bağlamda 1980 sonrası yükseköğretim yönetsel düzeneği, 28 Şubat Milli Güvenlik Kurulu (MGK) kararları sonrası yükseköğretim yönetsel düzeneği, AK Parti siyasal iktidarları döneminde yükseköğretim ve yönetsel düzeneği olarak üç farklı dönemselleştirmeyle konu ele alınmaktadır. Tez çalışması Foucaultcu perspektifle yükseköğretim araştırmaları alanını ele alması ve bunu Türkiye özelinde tartışması bağlamında önemlidir. Bununla beraber bu tez çalışması hem yükseköğretim alanında yapılacak diğer çalışmalara hem de farklı çalışma alanlarında Foucaultcu yöntemle yapılacak yeni araştırmalara alan açması sebebiyle de önem arz etmektedir.
Özet (Çeviri)
The thought on higher education has a very long historical background. In addition, as an independent discipline, the field of higher education research, has also been shaped with a policy-based approach after the Second World War. In order to make a theoretical and practical contribution to the field of higher education studies, it seems functional to address the field through the methods and concepts of Michel Foucault, one of the most important thinkers of the last century. The aim of this study is to investigate how Michel Foucault's important concepts such as subject, knowledge, resistance and power relations can be used in the field of higher education research within the framework of historical method and discourse analysis and the concept of dispositif. The concept of dispositif focuses on the nature of the relationship between discourses, institutions, administrative decisions and resistances. In this context, it is claimed that higher education can be considered as a dispositif. This thesis focuses on the transformations in Türkiye's higher education in the post-1980 period In the first part of the study, the literature on higher education studies is focused, Foucault's method and concepts are emphasized and an evaluation is made on how it can be used in the field of higher education. In the second part of the study, depending on the literature created in the first part, the transformation of higher education in Türkiye in the post-1980 period is handled as dispositif. In this context, the subject is discussed with three different periodizations as higher education dispositif after 1980, higher education dispositif after the 28 February National Security Council (MGK) decisions, higher education and dispositif during the AK Party's political powers. This thesis is important in the context of discussing the field of higher education studies with a Foucaultian perspective and discussing it in Türkiye. İn addition, this thesis is also important because it opens up a field for other studies to be done in the field of higher education as well as for new researches to be made with the Foucaultian method in different fields of study.
Benzer Tezler
- Orman işletmelerinin başarı düzeylerinin saptanması konusunda araştırmalar
Researches on determination of success fevels in the forest districts
İSMET DAŞDEMİR
Doktora
Türkçe
1995
Ormancılık ve Orman Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. UÇGUN GERAY
- Bayan öğretmenlerin yöneticilikleri ve öğretmen görüşleri
Female teachers performance in administration and teachers perceptions
FERDA AYAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. R. CENGİZ AKÇAY
- Çıkar amaçlı suç örgütleri karapara ilişkisi ve Türkiye'de bu suçlarla mücadele
La relation entre les organisation criminelles et l'argent noir et la lutte contre ces criminelles en Turquie
MUSTAFA TAŞKIN
- İktisadi düşünce tarihinde sanayi devrimi: Geçmişten günümüze
Industrial revolution in the history of economic thought: From past to present
AHMET YAŞAR BİLEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
EkonomiNiğde Ömer Halisdemir Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASLIHAN NAKİBOĞLU