Geri Dön

Yönetsel düzenek kavramı bağlamında Türkiye'de yükseköğretimin dönüşümü

Transformation of higher education in Turkey within the framework of the concept of administrative dispositif

  1. Tez No: 834926
  2. Yazar: BULUT DOĞAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. OZAN ZENGİN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Kamu Yönetimi, Public Administration
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Yönetim Bilimleri Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 240

Özet

Yükseköğretim üzerine olan düşüncenin tarihsel olarak çok uzun bir geçmişi vardır. Bununla beraber müstakil bir disiplin olarak yükseköğretim araştırmaları alanı İkinci Dünya Savaşı sonrası itibariyle politika (policy) temelli bir anlayışla şekillenmiştir. Yükseköğretim araştırmaları alanına teorik ve pratik bir katkı yapmak amacıyla alanı geçtiğimiz yüzyılın en önemli düşünürlerinden biri olan Michel Foucault'nun yöntem ve kavramları aracılığıyla ele almak işlevsel görünmektedir. Bu çalışmanın amacı Foucault'nun tarihsel yöntemi ve söylem analizi ile yönetsel düzenek (dispositif) kavramı çerçevesinde, özne, bilgi, direniş ve iktidar ilişkileri gibi diğer önemli kavramlarının yükseköğretim araştırmaları alanında nasıl kullanılabileceğini araştırmaktır. Yönetsel düzeneğin unsurları olarak ise söylemler, kurumlar, idari kararlar ve direnişler vurgulanmakta ve bunlar arasındaki ilişkinin niteliğine odaklanılmaktadır. Tez Çalışması, bahsedilen kuramsal ve kavramsal çerçeve kapsamında Türkiye'nin yükseköğretiminde 1980 sonrası dönemdeki dönüşümleri odağına almaktadır. Çalışmanın ilk bölümünde yükseköğretim araştırmaları alanına yönelik literatüre odaklanılmakta, Foucault'nun yöntemi ve kavramları üzerinde durulmakta ve yükseköğretim alanında nasıl kullanılabileceği üzerinden bir değerlendirmede bulunulmaktadır. Çalışmanın ikinci bölümünde ise ilk bölümde oluşturulan literatüre bağlı kalarak, Türkiye'de 1980 sonrası dönemde yükseköğretimin dönüşümü yönetsel düzenekler olarak ele alınmaktadır. Bu bağlamda 1980 sonrası yükseköğretim yönetsel düzeneği, 28 Şubat Milli Güvenlik Kurulu (MGK) kararları sonrası yükseköğretim yönetsel düzeneği, AK Parti siyasal iktidarları döneminde yükseköğretim ve yönetsel düzeneği olarak üç farklı dönemselleştirmeyle konu ele alınmaktadır. Tez çalışması Foucaultcu perspektifle yükseköğretim araştırmaları alanını ele alması ve bunu Türkiye özelinde tartışması bağlamında önemlidir. Bununla beraber bu tez çalışması hem yükseköğretim alanında yapılacak diğer çalışmalara hem de farklı çalışma alanlarında Foucaultcu yöntemle yapılacak yeni araştırmalara alan açması sebebiyle de önem arz etmektedir.

Özet (Çeviri)

The thought on higher education has a very long historical background. In addition, as an independent discipline, the field of higher education research, has also been shaped with a policy-based approach after the Second World War. In order to make a theoretical and practical contribution to the field of higher education studies, it seems functional to address the field through the methods and concepts of Michel Foucault, one of the most important thinkers of the last century. The aim of this study is to investigate how Michel Foucault's important concepts such as subject, knowledge, resistance and power relations can be used in the field of higher education research within the framework of historical method and discourse analysis and the concept of dispositif. The concept of dispositif focuses on the nature of the relationship between discourses, institutions, administrative decisions and resistances. In this context, it is claimed that higher education can be considered as a dispositif. This thesis focuses on the transformations in Türkiye's higher education in the post-1980 period In the first part of the study, the literature on higher education studies is focused, Foucault's method and concepts are emphasized and an evaluation is made on how it can be used in the field of higher education. In the second part of the study, depending on the literature created in the first part, the transformation of higher education in Türkiye in the post-1980 period is handled as dispositif. In this context, the subject is discussed with three different periodizations as higher education dispositif after 1980, higher education dispositif after the 28 February National Security Council (MGK) decisions, higher education and dispositif during the AK Party's political powers. This thesis is important in the context of discussing the field of higher education studies with a Foucaultian perspective and discussing it in Türkiye. İn addition, this thesis is also important because it opens up a field for other studies to be done in the field of higher education as well as for new researches to be made with the Foucaultian method in different fields of study.

Benzer Tezler

  1. Tanzimattan Cumhuriyet'e Türkiye'de aydınlar ve aydın sosyolojisi

    Başlık çevirisi yok

    İHSAN KESER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1986

    SosyolojiCumhuriyet Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HALİL ÇİVİ

  2. Orman işletmelerinin başarı düzeylerinin saptanması konusunda araştırmalar

    Researches on determination of success fevels in the forest districts

    İSMET DAŞDEMİR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    Ormancılık ve Orman Mühendisliğiİstanbul Üniversitesi

    Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. UÇGUN GERAY

  3. Bayan öğretmenlerin yöneticilikleri ve öğretmen görüşleri

    Female teachers performance in administration and teachers perceptions

    FERDA AYAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2000

    Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Eğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. R. CENGİZ AKÇAY

  4. Çıkar amaçlı suç örgütleri karapara ilişkisi ve Türkiye'de bu suçlarla mücadele

    La relation entre les organisation criminelles et l'argent noir et la lutte contre ces criminelles en Turquie

    MUSTAFA TAŞKIN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    Hukukİstanbul Üniversitesi

    Mali Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İHSAN SÜHEYL DONAY

  5. İktisadi düşünce tarihinde sanayi devrimi: Geçmişten günümüze

    Industrial revolution in the history of economic thought: From past to present

    AHMET YAŞAR BİLEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    EkonomiNiğde Ömer Halisdemir Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ASLIHAN NAKİBOĞLU