Yetişkinlerde sağlık okuryazarlığı ve beslenme okuryazarlığının akdeniz tipi beslenmeye uyum ve yaşam kalitesi üzerine etkisi
The effect of health literacy and nutrition literacy in adults on adherence to mediterranean type nutrition and qyality of life
- Tez No: 835465
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BURCU ATEŞ ÖZCAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Okan Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
Sağlık ve beslenme okuryazarlığı son yıllarda hızla popüler hale gelirken bunların, günümüzün en sağlıklı beslenme örüntülerinden biri olan Akdeniz tipi beslenmeye uyum ve dolayısıyla da yaşam kalitesi ile potansiyel ilişkisi hakkındaki sorular önem arz etmektedir. Çalışmada, yetişkin bireylerin sağlık okuryazarlığı ve beslenme okuryazarlığı düzeylerinin Akdeniz tipi beslenmeye uyum ve yaşam kalitesini üzerine etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, 2021 Haziran- 2022 Ekim tarihleri arasında Hatay'da yaşayan 18-65 yaş arası 401 gönüllü bireyin katılımı ile yürütülmüştür. Katılımcılara, antropometrik ve demografik verilerin olduğu“Katılımcı Bilgi Formu”, sağlık okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesinde“Yetişkin Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği (YSOÖ)”, beslenme okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesinde“Yetişkinlerde Beslenme Okuryazarlığı Değerlendirme Aracı (YBOYDA)”, Akdeniz diyetine uyumun belirlenmesinde“Akdeniz Diyeti Bağlılık Ölçeği (MEDAS)”ve yaşam kalitesinin belirlenmesinde“SF-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği (SF-36)”yüz yüze görüşme tekniğine göre uygulanmıştır. Çalışmaya 279'u (%69,6) kadın, 122'si (%30,4) erkek toplam 401 yetişkin birey katılmış olup katılımcıların yaş ortalaması 27,86 ± 9,96 yıldır. Beden Kütle İndeksi (BKİ) ortalaması 23,53 ± 4,68 kg/m2 olan katılımcıların çoğunluğu evli (%66,1), yüksekokul/üniversite mezunu (%46,4) olup geliri giderine eşittir (%45,6). Katılımcıların ortalama YBOYDA, YSOÖ ve MEDAS puanları sırasıyla 18,62 ± 3,45, 14,59 ± 2,89 ve 5,99±1,80 puandır. Katılımcıların çoğunluğunun sınırda beslenme okuryazarlığının (%93,5) ve Akdeniz tipi beslenmeye uyumunun düşük (%60,3) olduğu görülmüştür. Yetersiz YBOYDA sınıfında yer alan bireylerin MEDAS uyumunun düşük olduğu; Yetersiz YBOYDA sınıfında yer alanların YSOÖ ve SF-36 alt gruplarından olan Emosyonel Rol Güçlüğü, Vitalite puanlarının daha yüksek olduğu görülmüştür (p
Özet (Çeviri)
While health and nutrition literacy have become rapidly popular in recent years, questions about their potential relationship with adaptation to the Mediterranean type diet, one of the healthiest dietary patterns of today, and therefore with quality of life, are important. The study aimed to examine the effect of health literacy and nutrition literacy levels of adult individuals on adaptation to the Mediterranean type diet and quality of life. The research was conducted with the participation of 401 volunteer individuals aged 18-65 living in Hatay between June 2021 and October 2022. Participants were asked to use the“Participant Information Form”, which includes anthropometric and demographic data,“Adult Health Literacy Scale”to determine health literacy levels, the“Nutrition Literacy on Adults (EINLA) ”to determine nutrition literacy levels, the Mediterranean Diet Adherence to determine compliance with the“Mediterranean Diet Adherence Scale”and“SF-36 Quality of Life Scale”to determine the quality of life were applied according to the face-to-face interview technique. A total of 401 adults, 279 (69.6%) women and 122 (30.4%) men, participated in the study, and the average age of the participants was 27.86 ± 9.96 years. The majority of the participants, whose average Body Mass Index (BMI) was 23.53 ± 4.68 kg/m2, were married (66.1%), graduated from college/university (46.4%), and their income was equal to their expenses (45.6%). The average EINLA, Adult Health Literacy Scale and Mediterranean Diet Adherence Scale scores of the participants were 18.62 ± 3.45, 14.59 ± 2.89 and 5.99 ± 1.80 points, respectively. It was observed that the majority of the participants had borderline nutritional literacy (93.5%) and low compliance with the Mediterranean diet (60.3%). Individuals in the inadequate EINLA class had low Mediterranean Diet Adherence Scale compliance; It was observed that the emotional role difficulty and vitality scores from the Adult Health Literacy Scale and SF-36 Quality of Life Scale subgroups of those in the inadequate EINLA class were higher (p
Benzer Tezler
- Kronik hastalığı olan kadınların beslenme okuryazarlığı düzeyleri ile akdeniz diyetine uyumları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between nutrition literacy levels ofwomen with chronic diseases and their adherence to the mediterraneandiet
RUMEYSA ÖZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikSelçuk ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLPERİ DEMİR
- Yetişkinlerde sağlık ve beslenme okuryazarlığı ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between health and nutrition literacy and healthy behaviors in adults
BÜŞRA ERDOĞAN TAŞGIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Beslenme ve Diyetetikİstanbul Medipol ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HANDE BAKIRHAN
- Bir üniversitenin çalışanlarının beslenme okuryazarlığı ve ilişkili etmenlerin incelenmesi
Examination of the nutrition literacy of the employees of a university and the related factors
GÜLCAN DEMİR ÖZDENK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Halk SağlığıHacettepe ÜniversitesiSağlık Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LÜTFİYE HİLAL ÖZCEBE
- Beslenme dostu okullarda görev yapan okul öncesi öğretmenlerinin beslenme okuryazarlık düzeyleri: Türkiye örneklemi
The nutrition literacy levels of preschool teachers working in nutrition friendly scchools: A sample of Turkey
GÜLŞAH İNALCIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAydın Adnan Menderes ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DURİYE ESRA ANGIN
- Yetişkinlerde beslenme okuryazarlığının fiziksel aktivite düzeyi, bel çevresi ve vücut yağ oranı ile ilişkisinin belirlenmesi
Determination of the relationship between nutritional literacy and physical activity level, waist circumference and body fat percentage in adults
MELİKE YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞEYDA KIVRAK