Alternatif medyada çalışan gazetecilerin sınıf bilinçleri bağlamında haber üretimi
News production in the context of journalists' class consciousness who work in alternative media
- Tez No: 835884
- Danışmanlar: PROF. DR. ÇİLER DURSUN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Gazetecilik, Journalism
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gazetecilik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 300
Özet
Üç bölümden oluşan bu çalışmanın ilk bölümünde toplumsal sınıfların görünümü ele alınmış, sınıf kavramının önemini yitirmekten ziyade hala güncelliğini koruduğu Türkiye ve dünyadan örneklerle ortaya konmuştur. Ardından sınıf kavramının Marksizm ve Marksizmden türeyen yaklaşımlarca nasıl ele alındığı incelenerek öznel sınıf oluşum süreçleri detaylı bir biçimde tartışılmış, bu süreci sekteye uğratabilecek belli başlı unsurlara yer verilmiştir. Bölüm, 21. yüzyılda değişen-dönüşen sınıf yapılarının incelenmesiyle son bulmuştur. Çalışmanın ikinci bölümünde ise yeni medya kavramı ele alınmış, alternatif medyanın gelişim sürecine kapı aralayan belli başlı olaylar tartışılmıştır. Son olarak alternatif medyaya yönelik kavramsal çerçeve oluşturma çabaları incelenmiştir. Üçüncü bölümde ise alternatif medya kavramsallaştırmasına uyan beş kurum tespit edilmiş, bu kurumlarda farklı yaş ve pozisyonlardaki yirmi gazeteciyle derinlemesine görüşme gerçekleştirilmiştir. Görüşme soruları, materyalist tarihsel bir perspektifle hazırlanmış, sınıf bilinci gibi zor bir olguyu anlamak adına sınıf kimliği, sınıf çıkarları ve ortak kültürel pratikler gibi çeşitli öznel unsurlara yer verilerek, alternatif medyanın sınıf eksenli bir haber üretimi için uygun bir ortam olup olmadığı incelenmiştir. Derinlemesine görüşme kayıtlarının analizi, derin yorumsamacı yöntemle yapılmış, böylelikle anlamın mevcut güç/iktidar ilişkilerindeki rolü ortaya konmuştur. Gazetecilerin kimliklerinin belirlenmesinde sınıf olgusunun etkili bir unsur olmadığı görülmüş, ortak bir sınıf kültürü oluşturamadıkları ve hegemonik-kapsayıcı bir sınıf bilincinden ziyade ekonomik korporatif düzeyde bir bilinç geliştirdikleri tespit edilmiştir. Bu doğrultuda sınıf bilinci ile haber üretimi arasındaki ilişkinin oldukça düşük olduğu görülmüş, gazetecilerin sınıf temelli haberler yapma eğiliminde olmadıkları tespit edilmiştir. Bu durum ağırlıklı olarak gazetecilerin anaakım liberal gazetecilik ilkelerini benimsemesinden kaynaklanmaktadır. Sınıf temelli haberler yapmak ve sınıf bilincini haberlere yansıtmak“tarafsızlık”ve“doğruluk”ilkelerine zarar vereceğinden ötürü pek uygun karşılanmamaktadır. Sınıf sadece belli başlı nedenlerle (iş yeri ölümleri, grevler, işten çıkarmalar gibi) haber konusunu teşkil edebilmektedir. Bu doğrultuda alternatif medyada gazetecilerin sınıf bilinçlerini haberlerine yansıtma eğilimi taşımadıkları,“tarafsızlık”,“nesnellik”gibi etik ilkelerin benimsenmesi ile mevcut güç, iktidar ilişkilerinin yeniden kurulmasına hizmet ettikleri anlaşılmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study consists of three parts. The view of social classes was addressed in the first part of the study. It has been presented on the axis of examples in Turkey and the world that the concept of class maintains its currency rather than losing its importance. Next, how the concept of class was handled by Marxism and approaches that derived from Marxism was examined, processes of subjective class formation was discussed detailed, certain factors which may interrupt this process was included. The chapter come to an end with the examination of class structures which is changing-transformig in 21st century. New media concept was handled the second part of the study. Certain things that opened the door to the development process of the alternative media were discuused. Lastly the efforts which create conceptual framework for alternative media were analyzed. In the third part five establishment that suit conceptual framework of altenative media was identified, in these establishments depth interviews was carried out with twenty journalists which are different ages and positions. Interview questions was prepared with materialist historical perspective, in order to understand a diffucult phenomenon such as class consciousness, various subjective elements such as class identity, class interests and common cultural practices were included to whether alternative media is a suitable environment for class-oriented news production. The analyses of the depth interview records was made with depth hermeneutic thus the role of the meaning in current power relations was revealed. It has been seen that the class phenomenon is not an effective factor in determining the identities of the journalists, it has been determined that journalists cannot create a common class culture and they develop an economic corporate consciousness rather than a hegemonic-inclusive class consciousness. In this context, it was seen that the relationship between the class consiousness of journalists and their news production is quite low and it was determined that journalists do not tend to make class-based news. This situation mainly due to adoption of the journalists' mainstream liberal journalism principles. Making class based news and reflect class consciousness in the news can not receive favorably to damage principles of the“freedom”and“truth”. Class can only be the subject of news for certain reasons (such as workplace deaths, strikes, dismissals). In this way it was seen that alternative media journalists do not tend to reflect their class consciousness in their news, it was understood that adopting ethical principles such as“fredom”and“truth”serves to re-establish existing power relations.
Benzer Tezler
- Suriyeli mültecilerin Türkiye medyasındaki sınıfsal temsili
Class representation of Syrian refugees in Turkish media
FERAY ARTAR
Doktora
Türkçe
2019
GazetecilikAnkara ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜZEYYEN AYTÜL KASAPOĞLU
- Alternatif gazetecilik platformu olarak Youtube: Cüneyt Özdemir ve Nevşin Mengü Youtube haber kanalları üzerine netnografik bir analiz
Youtube as an alternative journalism platform: A netnographic analysis on news Youtube channels of Cüneyt Özdemir and Nevşin Mengü
YAĞMUR YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
GazetecilikAtatürk ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASLIHAN ZİNDEREN
- Yeni nesil gazetecilik: Youtuber haberciler
Next generation journalism: Youtuber journalists
MEHMET BAKİ DEMİREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
GazetecilikYalova Üniversitesiİletişim ve Tasarım Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YAVUZ KÜÇÜKALKAN
- Sosyal medyada yeni habercilik pratikleri: Medyascope TV örneği
New journalism practices in social media: A sample of medyascope TV
SONGÜL ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
GazetecilikAnkara ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURCAN TÖRENLİ
- Yeni iletişim teknolojileri bağlamında yeni gazeteci kimliği
The new journalist identity within new communication technologies
TEZCAN ÖZKAN KUTLU
Doktora
Türkçe
2014
GazetecilikAnadolu ÜniversitesiBasın ve Yayın Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İNCİLAY CANGÖZ