Öz eleştirel ruminasyon ve öz tiksinmenin kendine zarar verme davranışı ile ilişkisinin incelenmesi
The associations among self disgust, self critical rumination and non-suicidal self injury
- Tez No: 836185
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BAŞAK BAHTİYAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Maltepe Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 80
Özet
Kendine zarar verme davranışı (KZDV) özellikle ergenlik ve genç yetişkinlik döneminde yüksek oranlarda görülen yaygın bir sorun olarak öne çıkmaktadır. İntihar ya da yıkıcı sonuçlar doğrulabilecek bu davranışı açıklayıcı mekanizmalara dair bilgi ihtiyacı devam etmektedir. Bu bağlamda, mevcut çalışmanın amacı, güncel alanyazında çeşitli psikolojik problemleri açıklama potansiyeli ile dikkat çeken öz eleştirel ruminasyon ve öz tiksinmenin KZVD ile ilişkisi incelenmektir. Araştırmada 18-25 yaş arasında (Ort. = 22.20, SS = 2.05), 257'si kadın (%71.4) ve 103'ü (%28.6) erkek toplam 360 katılımcı ile çalışılmıştır. Veriler çevrimiçi olarak Demografik Bilgi Formu, Öz Eleştirel Ruminasyon Ölçeği, Öz Tiksinme Ölçeği-Revize Formu, Kendine Zarar Verme Davranışı Değerlendirme Envanteri ve Depresyon Anksiyete Stres-21 Ölçeği kullanılarak elde edilmiştir. Korelasyon analizi sonuçlarına göre KZVD'nin duygu düzenleme ve kendini cezalandırma gibi daha içedönük motivasyonları temsil eden otonom işlevler depresyon, kaygı ve öz eleştirel ruminasyon ile; akranlarla bağ kurma ve yardım arayışı gibi daha kişilerarası motivasyonları kapsayan sosyal işlevleri ise kaygı ve öz tiksinme ile pozitif yönde ilişkilidir. Grup karşılaştırmaları sonuçlarına göre, KZVD gösterenler (n = 221), KZVD göstermeyenlere (n = 139) göre daha yüksek öz eleştirel ruminasyon, öz tiksinme, depresyon, anksiyete ve stres düzeyine sahiptir. Hiyerarşik regresyon analizi sonuçlarına göre demografik özelliklerin anlamlı bir yordayıcılığı gözlenmezken depresyon ve kaygı düzeyi ile öz eleştirel ruminasyondaki artış otonom işlevli KZVD'nin, kaygı ve öz tiksinme düzeyindeki artış ise sosyal işlevli KZVD'nin artışını anlamlı olarak açıklamaktadır. Mevcut çalışmanın KZVD'nin gelişiminde etkili olan örüntülere işaret etmesi etkili vaka formülasyonlarının ve tedavi yöntemlerinin belirlenmesi açısından literatüre katkı sağlama potansiyeli taşımaktadır. Çalışmanın bulguları alanyazın ışığında tartışılarak, sınırlılıkları, klinik doğurgaları ve gelecek çalışmalar için öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Non-suicidal self-injury (NNSI) is a common problem, particularly in adolescence and emerging adulthood. There is a need for further information to highlight this behavior that is associated with various psychological problems and suicide. Therefore, the current study aimed to examine the relationships between self-critical rumination and self-disgust, which draW attention to explain various psychological problems in contemporary literature and NNSI. The study was carried out with 257 females (71.4%) and 103 males (28.6%) whose ages ranged between 18 and 25 (M = 22.20, SD = 2.05). Data were collected online using the Demographic Information Form, Self-Critical Rumination Scale, Self-Disgust Scale Revised, Inventory of Statements about Self-Injury, and Depression Anxiety Stress-21 Scale. According to the results of the correlation analysis, intrapersonal functions of NNSI including emotion regulation or self-punishment, are positively associated with depression, anxiety and self-critical rumination. On the other hand, interpersonal functions of NNSI characterized with social connection or asking for help, are positively correlated with anxiety and self-disgust. The group comparisons revealed that participants with NNSI had higher levels of self-critical rumination, self-disgust, depression, anxiety, and stress than those without NNSI. Finally, the hierarchical regression analysis revealed that none of the demographic characteristics, but an increase in depression and anxiety levels explained the variance in intrapersonal functions of NNSI. On the other hand, the increase in anxiety and self-disgust levels explained the variance in interpersonal functions of NNSI. These results have the potential to contribute to the literature by pointing to patterns that may be influential in the development of self-injury, thereby aiding in the case formulations and effective intervention methods. The findings of this study were discussed in light of the existing literature, and limitations, clinical implications, and future directions were provided for future research and clinical assessments.
Benzer Tezler
- Öz eleştirel ruminasyon ölçeğinin psikometrik özelliklerinin incelenmesi ve üniversite öğrencilerindeki mükemmeliyetçilik ile akademik erteleme ilişkilerinde öz eleştirel ruminasyonun aracılık rolü
The investigation of psychometric properties of self-critical rumination scale and mediating role of self-critical rumination in perfectionism and academic procrastination among university students
HALİL EMRE KOCALAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE REZAN ÇEÇEN EROĞUL
- X ve Y kuşağı bireylerinde öz-eleştirel ruminasyon ve psikolojik sağlamlık arasındaki ilişkinin algılanan ebeveyn tutumu bağlamında incelenmesi
The investigation of the relationship between self-critical rumination and psychological resilience in X and Y generation individuals in the context of perceived parental attitudes
ÖZGE KILIÇ HAWARNEH
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiHaliç ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA KAYIM
- Yetişkinlerde duygusal öz farkındalık, öz eleştirel ruminasyon, sosyal ve duygusal yalnızlık ilişkisi
The relationship between emotional self-awareness, self-critical rumination, social and emotional loneliness in adults
SEMRA AKBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MELTEM NARTER
- Mükemmeliyetçilik, reddedilme duyarlılığı ve öz eleştirel ruminasyon ile sosyal kaygı arasındaki ilişkilerin incelenmesi
The examination of the associations among perfectionism, rejection sensitivity, self-critical rumination and social anxiety
EREN KANKIRI
- Anksiyete ve yaşantısal kaçınma arasındaki ilişkide duygusal öz yeterlik ve öz eleştirel ruminasyonun aracılık rollerinin incelenmesi
Investigating the mediation role of emotional self efficacy and self critical rumination in the relationship between anxiety and experiental avoidance
ŞEVVAL BEYZA TURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiBursa Uludağ ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELÇUK KIRLI