Öz eleştirel ruminasyon ve stresle başa çıkma yöntemleri ilişkisinde olumlu çocukluk yaşantılarının düzenleyici etkisinin incelenmesi
Examining the moderating effect of positive childhood experiences on the relationship between self-critical rumination and stress coping methods
- Tez No: 933392
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SÜLEYMAN KAHRAMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İSTANBUL BEYKENT ÜNİVERSİTESİ
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Günümüzde bireylerin ruh sağlığını tehdit eden en önemli unsurlardan biri, stres ve bu stresle başa çıkma biçimleridir. Özellikle öz eleştirel düşüncelere saplanma (ruminasyon), stresle başa çıkma becerilerini olumsuz yönde etkileyerek bir kısır döngü yaratabilir. Bireyin çocukluk döneminde edindiği olumlu deneyimlerin, bu döngüyü kırmada önemli bir rol oynayabileceği düşünülmektedir. Çalışmanın amacı, öz eleştirel ruminasyon ile stresle başa çıkma yöntemleri arasındaki ilişkide, olumlu çocukluk yaşantılarının düzenleyici etkisini incelemektir. Araştırmada nicel analiz tekniklerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmış olup, Öz Eleştirel Ruminasyon Ölçeği (ÖERÖ), Stresle Başa Çıkma Yöntemleri Ölçeği (SBÇYÖ) ve Olumlu Çocukluk Yaşantıları Ölçeği (OÇYÖ) ölçüm araçları olarak kullanılmıştır. 2024 yılında çevrimiçi anket yöntemiyle 18 yaş üzeri 413 yetişkinden toplanan veriler, SPSS 27 programı ile analiz edilmiştir. Analizlerde bağımsız örneklem T-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), basit ve çoklu regresyon analizleri ile düzenleyici rol analizleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, öz eleştirel ruminasyon ile stresle başa çıkma yöntemleri arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Ancak, olumlu çocukluk yaşantılarının, öz eleştirel ruminasyon ve stresle başa çıkma yöntemleri arasındaki ilişkide düzenleyici bir rolü olmadığı belirlenmiştir. Bulgular, literatür ışığında tartışılmış ve özellikle yetişkinlikteki başa çıkma becerilerinin önemi vurgulanmıştır. Bu bağlamda, stres yönetimi ve ruminasyon odaklı müdahalelerde, yetişkinlik dönemine yönelik yaklaşımların geliştirilmesi önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
One of the most significant factors threatening individuals' mental health today is stress and the ways of coping with it. Particularly, being trapped in self-critical thoughts (rumination) can negatively affect coping skills, creating a vicious cycle. It is thought that positive experiences gained during childhood may play an important role in breaking this cycle. The aim of this study is to examine the moderating role of positive childhood experiences in the relationship between self-critical rumination and stress-coping methods. The study utilized a relational survey model, a quantitative analysis technique, and employed the Self-Critical Rumination Scale (SCRS), the Stress Coping Strategies Scale (SCSS), and the Positive Childhood Experiences Scale (PCES) as measurement tools. Data were collected in 2024 through an online survey from 413 adults aged 18 and above and analyzed using the SPSS 27 software. Analyses included independent sample t-tests, one-way variance analysis (ANOVA), simple and multiple regression analyses, as well as moderation role analyses. The results revealed a significant negative relationship between self-critical rumination and stress-coping methods. However, it was determined that positive childhood experiences did not have a moderating role in the relationship between self-critical rumination and stress-coping methods. The findings were discussed in light of the literature, emphasizing the importance of coping skills in adulthood. In this context, it is recommended to develop approaches targeting the adult period in stress management and rumination-focused interventions.
Benzer Tezler
- Öz eleştirel ruminasyon ve çift ilişkisinde çatışma çözme tepkileri: Aşırı telafi baş etme modlarının aracı rolü
Self- critical rumination and conflict resolution responses in couple relationships: The mediating role of overcompensation coping modes
NESLİHAN AKDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Psikolojiİstanbul Kent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DİLARAM BİLLUR ÖRNEK
- Öz-eleştirel ruminasyon ve bilinçli farkındalıklı ebeveynlik arasındaki ilişkide duygu düzenleme becerilerinin aracılık rolü
Başlık çevirisi yok
ECEM ÇAVUNT
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MELİSA SEVİ KOÇ
- Öz eleştirel ruminasyon ve öz tiksinmenin kendine zarar verme davranışı ile ilişkisinin incelenmesi
The associations among self disgust, self critical rumination and non-suicidal self injury
FATMANUR BIÇAKCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BAŞAK BAHTİYAR
- Öz eleştirel ruminasyon ölçeğinin psikometrik özelliklerinin incelenmesi ve üniversite öğrencilerindeki mükemmeliyetçilik ile akademik erteleme ilişkilerinde öz eleştirel ruminasyonun aracılık rolü
The investigation of psychometric properties of self-critical rumination scale and mediating role of self-critical rumination in perfectionism and academic procrastination among university students
HALİL EMRE KOCALAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE REZAN ÇEÇEN EROĞUL
- Nevrotik kişilik tipleriyle borçluluk hissinin ilişkisi: Öz eleştirel ruminasyon ve yakınlık korkusunun aracı rolü
The relationship between neurotic personality and indebtedness: The mediating role of self-critical rumination and fear of intimacy
ŞEYMA SAİM
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
PsikolojiDüzce ÜniversitesiRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PINAR ÖZDEMİR YILMAZ