Edebî sanat olarak ıtnâb ve Kur'ân-ı Kerîm'deki kullanımı
Itnâb as literary art and its usage in the al-Qur'ān al-Karīm
- Tez No: 837889
- Danışmanlar: PROF. DR. SABRİ TÜRKMEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Religion, Eastern Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İnönü Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Arap Dili ve Belagatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 124
Özet
Yerinde ve zamanında söz söyleme sanatı olan ıtnâb, belâgat ilminin konuları arasında yer almaktadır. Cümlelerin kısalık-uzunluğuna göre ifade edilmesini ele alan ıtnâb, kişinin aklına gelen düşünceler söze aktarılırken muhatapta oluşabilecek anlam kargaşasını önlemek ya da muhatabın durumuna göre cümleyi te'kîdli hale getirmek amacıyla veya aktarılan sözün başka herhangi bir fayda gözetilerek uzatılması anlamına gelmektedir. Söylenecek sözün mananın anlaşılmasına engel teşkil etmemesi şartıyla tam, kısa ve net bir şekilde az kelimeyle çok şeyin ifade edilmesine ise îcâz denilmektedir. Itnâb ve îcâzdan hangisinin daha üstün olduğu ise muktezayı hale göre değerlendirilmelidir. Ele alınan bu çalışma ile meânî ilminin bölümlerinden biri olan ıtnâbın özellikleri, gayeleri ve Kur'ân-ı Kerîm'de cümle yapısı itibariyle yer alan ıtnâb örneklerine yer verilmiştir. Belâgatın dayandırıldığı temellerden biri de Kur'ân-ı Kerîm'dir. Belâgatın, ayetlerin anlaşılması noktasında büyük bir rolü bulunmaktadır. Itnâbın belirli bir amaç için olması, onu bir kusur olmaktan çıkarıp belâgat alanına dâhil etmektedir. Dolayısıyla ıtnâb bir belâgat üslûbu sayıldığından ayetlerin daha doğru anlaşılmasına da yardımcı olmaktadır. Itnâb, yanlış anlaşılabilecek olan cümlelerin açıklanması, pekiştirme, muhatabı ikna etme, nasihat ve irşad gibi durumlarda kullanılmaktadır.
Özet (Çeviri)
Itnâb, which is the art of speaking on the spot and on time, is among the subjects of the science of rhetoric. Itnâb, which tackles the expression of sentences according to their brevity and length, means prolongation of the word in order to prevent the confusion of meaning that may occur in interlocutor or in order to reiterate the sentence according to situation of interlocutor or for paying regard to any other benefit while transmitting thoughts that come to persons' mind to the words. In the other hand, expressing a lot with few words in a complete, short and clear way -provided that the word to be said does not prevent the understanding of the meaning- is called îjâz. Which one of itnâb and îjâz is superior should be evaluated according to the required by the situation. In this study, the characteristics and aims of itnâb -which is one of the sections of the ma'ânî science- and the itnâb examples -in terms of sentence structure- in the Qur'ān al-Karīm are included. One of the foundations which rhetoric based on is the Qur'ān al-Karīm. The rhetoric has a great role in understanding the verses. The fact that itnâb is for a specific purpose, removes it from being a defect and includes it in the field of rhetoric. Therefore, since itnâb is considered as a wording of rhetoric, it also helps the verses to be understood more accurately. Itnâb is used in situations such as explaining sentences that can be misunderstood, reduplication, persuading the interlocutor, advice and guidance.
Benzer Tezler
- Ahmed Cevdet Paşa'nın Belagat-ı Osmaniyyesi transkripsiyonlu metin - indeks (s. 101 - 203)
Ahmed Cevdet Paşa's Belagat-ı Osmaniyye (s. 101 - 203) transcription text - index
FİLİZ KALYON
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Türk Dili ve EdebiyatıHarran ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. M. MUHSİN KALKIŞIM
- Sahîh-i Müslim'deki hadislerin edebî sanatlar açısından incelenmesi (Îcâz, itnâb, müsâvât ve kasr bağlamında)
Examination of hadiths in Sahih Muslim in terms of literary arts (In the context of icâz, itnâb, müsâvât and kasr)
MEHMET NEZİR ESİN
Doktora
Türkçe
2023
DinDicle ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET EDİP ÇAĞMAR
- Kur'ân-ı Kerîm'de edebî sanat olarak terâdüf
The synonymy as literary art in the Quran
RAJAA ALJADAAN
Yüksek Lisans
Arapça
2019
DilbilimMardin Artuklu ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HALİL AKÇAY
- On teaching poetry: A descriptive analysis of the most common themes through symbols
Şiir öğretimi üzerine: Sembollerden yararlanılarak şiirlerde en sık kullanılan temaların betimsel analizi
YASEMİN KESKİNEL
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Amerikan Kültürü ve EdebiyatıDokuz Eylül ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYFER ONAN