Kentsel yerleşme kuşaklarında rekreasyon olanakları Bornova örneği
Recreation possibility in city settlement zone for example Bornova
- Tez No: 83819
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HÜLYA KOÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1999
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 74
Özet
VII ÖZET Günümüzde Dünya nüfusu altı milyara ulaşmış durumdadır. Aynı kesitte Türkiye nüfusu 65 milyon, İzmir nüfusu 3.5 milyon gibi hiç de azımsanmayacak büyüklüklere erişmiştir. Doğum hızının giderek artması ve hızla gelişen teknoloji ve bilim sayesinde ölüm hızının giderek düşmesiyle; yine hızla artan göç nüfuslarıyla; kentler hızla büyümekte, adeta beton yığınları haline dönüşmektedir. Yapılan tüm çalışmalara, tüm planlama çabalarına rağmen kentlerin görüntüsü bu betonlaşmiş, sıkıcı, tekdüze yapıdan kurtanlamamaktadır. Ancak herkesçe kabul edilen bir gerçek var ki; insanlar yere yakın olmak, toprağa dokunmak, doğayla iç içe yaşamak isterler. Hele de dört duvar araşma sıkışıp kalmış kentli; arada bir bunaldığında, yapılardan kurtulmak istediğinde, iki üç ağaç görüp, çimenlerle biraz olsun rahatlamak, sıkıntılarından kurtulmak için doğayı düşler. İnsanlar neden yeşili sever? Çünkü yeşil dinlendiricidir, rahatlatma ve sakinleştirme özelliğine sahiptir. Açık ve yeşil alanlar, doğayı bozmakta olan insanın, doğaya yaklaşmasını, doğayı korumasını kullanmasını sağlayan alanlardır. İnsanın yaradılışı gereği doğayla içice olma ihtiyacı, ne yazık ki ülkemiz kentlerinde, izmir'de ve Bornova'da olduğu gibi yeterince karşılanamamaktadır. Kentlerde yaşamlarını sürdüren insanların ekonomik ihtiyaçlarını karşılamalarına rağmen, kent ortamında yaşamaktan mutsuz olduklarını belirtmek doğru bir tespittir. Bunun en önemli kanıtı, ekonomik durumu elverişli olan insanların yeşil ve açık alanların olduğu, doğa ile iç içe yaşayabilecekleri yerleşmelerde ikinci bir konut sahibi olmaları gerçeğidir. Rekreasyon, kişilerin boş zamanlarını değerlendirmek, fiziksel ve ruhsal gelişme, yemleme sağlamak amacıyla gerçekleştirdikleri, sosyal yaşamları ile ilgili faaliyetler bütünü içerisinde dinlenme ve eğlenme faaliyetlerine verilen addır. Dinlenmek ve eğlenmek günümüzde geçmişte de olduğu gibi insanın zorunlu temel ihtiyaçları kadar önemlidir. Gelişmiş ülkelerde dinlenme ve eğlenme günlük yaşamın ayrılmaz bir parçası olmuştur. BuVIII iki fonksiyon, insanın sağlığını, mutluluğunu artırdığı gibi günümüzde çok önemli bir unsur olan insan verimliliğini de artırmaktadır. Rekreasyon insanoğlu için temel ve evrensel bir ihtiyaçtır. Bugün birey ya da toplumların fiziksel, ussal, ruhsal ve moral sağlıkları yönünden rekreasyona gereksinimleri vardır. Bu, çalışma ve birlikte yaşama barışını da toplumlar üzerinde sağlayacaktır. Rekreatif etkinlikler insanın sosyal yaşantısının bir parçasıdır. Boş zamanların giderek artması açık ve yeşil alanlara olan gereksinimi de artırmaktadır. İşte, açık ve yeşil alan dizgesi kentli doğa ilişkisini yeniden kurmak, sürdürmek ve geliştirmek amacına yönelmiştir. Açık ve yeşil alanların işlevleri dört kümede toplanabilir. a) Üretkenlik - verimlilik b) Koruma c) Dinlenme -eğlence d) Estetik İnsanlar rekreatif etkinliklerini yaparlarken, kentte yaşayan diğer insanlarla bir arada bulunmanın mutluluğunu yaşayabilme imkanını elde ederler. İnsanların ruhsal ve bedensel yaşamlarına olumlu katkılar, toplumun verimliliğini artıracağı için üst düzeyde ekonomik anlamda da bir yarar söz konusudur. Rekreasyon alanları kentlerin fiziki açıdan (oksijen, yeraltı sulan, vb.) korunması işlevini de yerine getirirler. Diğer taraftan, insanlar da doğaya ve birbirlerine yakınlaştıkları bu alanları koruyacaklardır. Bu durum, toplumda çevreye karşı duyarlılığı ve koruma bilincini geliştirecektir. Ayrıca bu alanlar iyi bir planlama çalışması ile estetik açıdan kentte yaşayanların beğenisini kazanabilir, bu yönde kent içinde bir potansiyel oluşturabilirler. Sokak ölçeğindeki açık alanlar, kentsel eylemler ve yapılarla doğrudan doğruya bağlantılıdır. Yoğunluğun artması açık alanların azalmasına yol açar. Arsa sahibi arsasından hem yatay, hem de düşey olarak en geniş ölçüde yararlanmak eğilimindedir. Komşuluk ve semt düzeyindeki açık alanlar genellikle eğlence ve dinlenmeye yöneliktir. Kent düzeyindeki açık alanlar koruma işlevlerini yüklendikleri gibi kent dokusunu da etkilerler. jIX Bölge ölçeğindeki açık alanlar bir anlamda kırsal alanların uzantısını oluşturur. Kimi kez, açık alanlara kentsel büyümeye karşı bir silah olarak bakılır. Kimi kez de açık alanlar kentsel büyümenin aşamalarını belirler. Gerçekte, belli bir gelişme dokusu, belli bir açık alan dokusuyla birlikte oluşur. Bu bağlamda açık alanlarla, kentsel gelişme arasında çeşitli seçenekler de ortaya atılabilir. Kentsel yerleşmeler oluşurken merkezden çeperlere doğru yatayda ve düşeyde bir artış görülür. Çeperlerde, merkezlerde ve merkezlere yakın olan yerlerdeki yoğunluklara hitap edecek, rekreasyon faaliyetlerinin olacağı kuşaklar oluşturmalıdır. Bu tezin kapsamında ele alınan Bornova Rekreasyon Alanı, bu işlevi yerine getiren, rekreatif açıdan izmir ölçeğinde kente hizmet edebilecek bir alandır. Bu alan kente yeşil alan olarak hizmet etmekle kalmayıp, rekreatif faaliyetleri de yerine getiren, günümüz pratiğinde gerçekleşebilir bir proje kapsamında ele alınmıştır. Çalışma alanı içinde rekreatif faaliyetlere ve yeşil alanlara ilişkin donatılar yalnızca tek basma değil, kentsel fonksiyonlar ve kentlilerin bir bütün olarak düşünülmesiyle gerçekleştirilmiştir. 1/25.000 ölçeğinden başlayarak 1/20 ölçeğine inilerek projelendirme çalışmaları tamamlanmıştır.
Özet (Çeviri)
IV SUMMARY Nowadays, the world's population has reached approximately 6 billion. At the same time, the number of people living in Turkey is 65 million. In İzmir it is 3,5 million. This accelerating trend reached such an importance that it cannot be regarded as too little. Because of rapidity of birth, rapidly improving technological advents and scientific innovations; the rate of death has gradually decreased, and also, because of excessive migration, cities have rapidly grown up and gradually turned into“mass of concrete”. In spite of all works and all planning efforts, physical appearance of the cities could not be purified from those monotonous, boring and dull struction. However, there is a well - known fact or reality that, people wants to be close and touch to the ground. In other words, they want to live in close proximity with the nature. Particularly, the people living in a city always dream of nature to see some greenery and to be relieved by means of grassy when they want to flee from distress, remove from the buildings or suffer from the depression. Why do people like“green”? Because green is relaxing, restful and it has also the features of making people comfortable and calm down. Open spaces and green areas are the places that contribute to the people, (who is in the process of spoiling the nature), to conserve and to approach the nature. On the other hand, the inherent necessity of the human being, the desire to be close proximity to the nature, unfortunately, could not be provided sufficiently as in the case of İzmir and Bornova examples. It is a true determination that the people living in the cities are not happy though they are able to meet their economical necessities. The most notable evidence of this determination is the preference of the economically well - positioned people's desire to own a second house in where they might find the chance to live in close proximity to the nature, near the open and green areas. Recreation can be described as the activities of entertainment, leisure and relaxation of people within their natural social life, and all these activities are for people to spend their spare time, to provide them with physical, mental progression. Relaxation and entertainment are now as important as the compulsory basic needs of the people as it wasin the past. In developed countries, recreational activities became an inseparable part of people's daily life. These two functions (relaxation and entertainment) both make human health and happiness better and also improve the efficiency of the people which is extremely significant in our contemporary world. Recreation is a basic and universal necessity for human beings. Today, both as an individual and as a society, everybody needs recreational activities for their physical, mental, psychological and morale health. This will also provide reconciliation of working and living together of people in societies. Recreational activities are an important part of the social life of people. Thus, it can be said that, the purpose of the open and green area system is to regain the relationship between man and nature, to improve and carry it on. The functions of these areas can be classified in four groups; a) Productivity - efficiency b) Conservation c) Relaxation - entertainment d) Aesthetic While people are involving in recreational activities, they can obtain the chance of pleasure to be with other people living in the city. Positive contributions of the recreational areas to the mental, physical life of the people has also macro - scale economical advantages as this would improve the efficiency of the society. Recreational areas also conserves physical structure of the cities ( oxygen, underground water, etc.) On the other hand, people will conserve these areas in where they can get cosy relationships with other people and nature as well. And this will increase the sensitivity of people towards their environment and improve their conservation conscious. In addition to this, with successful planning efforts, these areas may attract aesthetic sense of people and form a potential in the city. Street - scaled open spaces are directly connected with urban actions and other constructions. Increasing in density contributes to the reduction of open spaces. LandVI owners have a tendency of obtaining maximum benefit from their land both vertically and horizontally. The open spaces located within neighbourhood units are generally for entertainment and relaxation. On the other hand, urban - scaled open areas take over conservation function and affect urban texture as well. Metropolitan or regional open spaces are the extent of rural areas. Sometimes, open spaces are regarded as a weapon against excessive urban growth. And, sometimes open spaces define the levels of urban growth. In fact, a defined urban development texture occur in connection with a defined open space texture. In this case, various selections can be put forward between urban developments. In the process of occurring urban settlements, a vertical and horizontal augmentation is seen from the centre to the fringe. Recreational belts, which function recreation activities, should be created so as to address to the users in the fringes, centres and inner city areas as a whole. Bornoya Recreation Area Project, which is the content of this thesis research, recreationally, may serve functions in whole Izmir scale. And, it has been examined in urban design scale with a purpose that this area will be able to meet the demand of Bornova dwellers. In today's planning practice, considering the area with this scale may contribute some benefits to create an applicable project that will not only serve as a green area but also function recreational activities. The facilities related with green, areas within the confines of the project area were not created alone, instead, they were created considering urban function and dwellers as a whole. Initiating from 1/25000 scale and continue to 1/20 scale studies on projects were tried to accomplish.
Benzer Tezler
- Konut yerleşmelerinin tasarımında enerji ve günışığı performansını değerlendirmeye yönelik parametrik bir model önerisi: İstanbul örneği
A parametric model proposal to evaluate energy and daylight performance in design of housing settlements: The case of Istanbul
İDİL ERDEMİR KOCAGİL
Doktora
Türkçe
2022
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜL KOÇLAR ORAL
- Farklı iklim kuşaklarında yer alan eko-kentlerin, tasarım ilkelerinin derlenmesi ve Türkiye için ekolojik kentsel tasarım ön çalışma önerisi
Eco-cities in different climate zones, preliminary proposal for the completion of design principles of ecological urban design for Turkey
AZADEH REZAFAR
- Edremit-Burhaniye Ovası ve yakın çevresinin beşeri ve iktisadi coğrafyası üzerine bir araştırma
Başlık çevirisi yok
MUSTAFA MUTLUER
- Kentsel dönüşüm projelerinin sosyal sürdürülebilirlik ölçütleri çerçevesinde değerlendirilmesi; şanlıurfa eski sanayi bölgesi kentsel dönüşüm projesi örneği
Analysis of urban transformation projects in the context of social sustainability criteria; sanliurfa old industrial zone example
DİLARA BİLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MimarlıkHasan Kalyoncu ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MAHMUT SERHAT YENİCE
- Ünye'de sürdürülebilir kentsel arazi kullanımı
Sustainable urban land use in Ünye
ALİ YAMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
CoğrafyaÇankırı Karatekin ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BARIŞ TAŞ