Sağlıklı donörlerde hematopoietik kök hücre sayısı ve bunu etkileyen faktörler
The number of hematopoietic stem cells in healthy donors and affecting factors
- Tez No: 839049
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSA KARAKÜKCÜ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Child Health and Diseases
- Anahtar Kelimeler: Allojenik kök hücre nakli, kök hücresayısı, donor, kişilik özellikleri, Allogeneic stem cell transplantation, number of stem cells, donor, personality traits
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 89
Özet
Amaç: Hematopoietik kök hücre nakli (HKHN) birçok hematolojik, metabolik, immünolojik ve kalıtsal hastalıkların tedavisine umut olmuştur. Allojenik hematopoietik kök hücre nakli (Allo-HKHN), çeşitli hematolojik hastalıklar için potansiyel iyileştirici bir tedavi sunmaktadır. Allo-HKHN etkinliğini belirleyen birçok faktör vardır. Alıcının hastalığı, altta yatan komorbid nedenler, naklin yapılma zamanı gibi etkenlerin yanı sıra verici seçimi ve kök hücre miktarı ve kaynağı naklin başarısını oldukça etkilemektedir. Verici seçiminde insan lökosit antijeni (HLA) uyumu, yaş, cinsiyet, vücut ağırlığı, ABO kan grubu uyumu gibi parametreler değerlendirilir. Ayrıca vericiden toplanan CD34 pozitif kök hücre sayısıda nakil başarısını etkileyen önemli faktörlerden biridir. Bu çalışmada Allo-HKHN'de sağlıklı vericilerden toplanan kök hücre sayısını etkileyen faktörleri ve vericilerin kişilik özelliklerinin kök hücre sayısı üzerine etkilerini araştırılmıştır. Gereç Ve Yöntem: Allo-HKHN için nakil sırasında 1-53 yaş arasındaki kök hücre vericilerinin retrospektif olarak dosyalarından ve hastane veri tabanından bilgilerine ulaşılmıştır. Hastalara ait yaş, cinsiyet, vücut ağırlığı, tam kan sayımı parametreleri, sedimentasyon, serum ferritin, vitamin B12, folik asit, biyokimyasal değerler ve kemik iliği CD34 (+) kök hücre sayısı değerlendirmeye alınmıştır. Ayrıca ulaşılabilen 47 sayıda 18 yaş üzerindeki vericiye PBQ-S1 Kişilik İnanç Ölçeği anketi uygulanmıştır. Bu teste göre 10 kişilik özelliği değerlendirilmiştir. Bu sayede kişilik özelliklerinin kök hücre sayısına etkisinin olup olmadığı araştırılmıştır. Bulgular: Erciyes Çocuk Kemik İliği Nakli Merkez'inde 2011-2023 yılları arasında Allo-HKHN yapılan sağlıklı 159 verici çalışmaya dahil edildi. Çalışmaya alınan donörlerin 74'ü erkek (%46,5); 85'i kadın (%53,5) idi. Vericilerin CD34 (+) düzeyleri, demografik özellikleri ve kişilik özellikleri ile CD34 (+) düzeyleri arasındaki korelasyon analizleri değerlendirilmiştir. CD34 (+) kök hücre ortalaması 252,15 ± 191,36/mikrolitre (min 23-max 1395/mikrolitre) olarak bulundu. CD34 (+) kök hücre sayısı erkeklerde ortalama 191 ± 74,11/mikrolitre, kızlarda ortalama 225 ± 85,12/mikrolitre olarak bulundu. Arada istatiksel olarak anlamlı fark yoktu. Vericilerin nakil sırasındaki ortalama yaşı 14,03 ± 10,49 yıl (min 1-max 53 yıl) idi ve yaş ile CD34 arasında anlamlı düzeyde negatif korelasyon saptanmıştır. Vericilerin ortalama vücut ağırlıkları 45,4 ± 27,6 kg (min 8-max133 kg), ortalama boyları 1,39 ± 0,28m (min 0,73-max 1,87m) olarak bulundu. Vücut ağırlığı, boy ve VKI ile CD34 (+) düzeyleri arasında anlamlı negatif korelasyon görüldü ancak onsekiz yaş altı boy SDS ve onsekiz yaş altı vücut ağırlığı SDS ile CD34 (+) düzeyleri arasında istatistiksel anlamlı korelasyon görülmedi. Bu durum CD34 düzeylerinin obezite veya zayıflıktan çok, yaşla vücut kitlesi artmakta olduğu için yaş ile ilgili olduğunu göstermektedir. Tam kan sayımı parametrelerinden WBC, platelet sayısı, nötrofil sayısı ve lenfosit sayısı ile CD34 arasında pozitif yönlü anlamlı korelasyon saptanırken, hemoglobin, MCV, ve MCH ile CD34 arasında negatif yönlü anlamlı korelasyon saptanmıştır. İstatiksel olarak negatif/pozitif yönde korelasyonlar görülse de regresyon analizlinde sadece lenfosit düzeyi anlamlı bulundu. Lenfositler yaşla azalırlar yani çocukluk çağında lenfosit sayısı da CD34 sayısı da yüksektir. Normal aralıklardaki lenfosit düzeylerindeki azalma yaşla ilgili olabilir, bu durum aynı zamanda CD34 kök hücre sayısındaki azalma ile ilşkili olabilir. Vericilerin biyokimyasal verileri ile CD34+ düzeyleri arası korelasyon analizinde ürik asit, total bilirubin, direk bilirubin, total protein ve gama glutamil transferaz düzeyi ile anlamlı negatif korelasyon; kalsiyum, fosfor, aspartat amino transferaz, laktat dehidrogenaz ve alkalen fosfataz düzeyi arasında anlamlı pozitif korelasyon saptandı. Bu parametrelerden kalsiyum düzeyleri regresyon analizinde en anlamlı olan idi. Kalsiyum, kemik metabolizması kemik iliği kök hücreleri ile ilişkili olabilir ama bu konuda literatürde yeterli bilgi yok yeni araştırmalara ihtiyaç vardır. Bu çalışmada kişilik özellikleri ile kök hücre sayısı arasındaki istatiksel değerlendirilme yapılmıştır. Vericilerin kişilik özelliklerinin istatistiği PBQ kişilik inanç ölçeği yardımı ile değerlendirilmiş olup analiz sonucuna göre Antisosyal kişilik özelliğine yatkınlığı olan verici sayısı 21, bu vericilerin CD34+ kök hücre ortalama değeri: 118.14 standart sapması 69,69 (min 30-max 322) /mikrolitre olarak görüldü. Narsist kişilik özelliğine yatkınlığı olan vericilerin sayısı 21 olup bu vericilerin CD34+ kök hücre ortalama değeri: 209,23 standart sapması 223,31 (min 50-max 1111) /mikrolitre olarak görüldü. Vericilerin kişilik özelliklerine göre CD34 düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı sonuç tespit edilmiştir. Narsist kişilik özelliğine yatkınlığı olan vericilerde istatiksel olarak anlamlı derecede CD34+ kök hücre sayısı yüksek tespit edildi. Sonuç: HKHN sırasında hastaya verilen kök hücre sayısı nakil başarısını etkilemektedir. Kök hücre sayısına etki eden faktörlerin belirlenmesi kaliteli verici seçiminde yol gösterici olacaktır. Burada yaş çok önemli bir etkendir. Vücut ağırlığının yaşla artmasından dolayı yaşa göre değerleri alındığında anlamı ilişki bulunamadı. Lenfosit düzeylerindeki azalma da yaşla ilgili olabilir, bu durum aynı zamanda CD34 kök hücre sayısındaki azalma ile ilişkili olabilir. Diğer etki eden biyokimyasal faktörler hakkında literatürde yeterli çalışma yoktur ve bu konuda daha geniş çalışmalara ihtiyaç vardır. Kişilik özellikleri ile de kök hücre sayıları arasında anlamlı ilişki olabilir. Bu konuda daha geniş vaka serilerinde çalışmalara ihtiyaç olduğu açıktır.
Özet (Çeviri)
Objective: Hematopoietic stem cell transplantation (HSCT) has provided hope for the treatment of many hematological, metabolic, immunological and hereditary diseases. Allogeneic hematopoietic stem cell transplantation (Allo-HSCT) offers a potential curative treatment for various hematological diseases. There are many factors that determine the effectiveness of allo-HSCT. Factors such as the recipient's disease, underlying comorbid causes, time of transplantation, as well as donor selection and the amount and source of stem cells greatly affect the success of the transplantation. In donor selection, parameters such as human leukocyte antigen (HLA) compatibility, age, gender, body weight, and ABO blood group compatibility are evaluated. In addition, the number of CD34 positive stem cells collected from the donor is one of the important factors affecting the success of transplantation. In this study, the factors affecting the number of stem cells collected from healthy donors in Allo-HSCT and the effects of the personality characteristics of the donors on the number of stem cells were investigated. Materials And Methods: For allo-HSCT, information about stem cell donors between the ages of 1 and 53 at the time of transplantation was obtained retrospectively from their files and the hospital database. Age, gender, body weight, complete blood count parameters, sedimentation, serum ferritin, vitamin B12, folic acid, biochemical values and bone marrow CD34 (+) stem cell count of the patients were evaluated. Additionally, the PBQ-S1 Personality Belief Scale survey was administered to 47 donors over the age of 18. According to this test, 10 personality traits were evaluated. In this way, it was investigated whether personality traits had an effect on the number of stem cells. Results: 159 healthy donors who underwent Allo-HSCT at Erciyes Children's Bone Marrow Transplant Center between 2011 and 2023 were included in the study. 74 of the donors included in the study were male (46.5%); 85 of them were women (53.5%). Correlation analyzes between donors' CD34 (+) levels, demographic characteristics and personality traits and CD34 (+) levels were evaluated. The average CD34 (+) stem cell was found to be 252.15 ± 191.36/microliter (min 23-max 1395/microliter). The average CD34 (+) stem cell count was found to be 191 ± 74.11/microliter in boys and 225 ± 85.12/microliter in girls. There was no statistically significant difference. The average age of donors at the time of transplantation was 14.03 ± 10.49 years (min 1-max 53 years) and a significant negative correlation was detected between age and CD34. The average body weight of the donors was 45.4 ± 27.6 kg (min 8-max133 kg) and their average height was 1.39 ± 0.28m (min 0.73-max 1.87m). A significant negative correlation was observed between body weight, height and BMI and CD34 (+) levels, but no statistically significant correlation was observed between height SDS under eighteen years of age and body weight SDS under eighteen years of age and CD34 (+) levels. This shows that CD34 levels are related to age rather than obesity or thinness, as body mass increases with age. While a positive significant correlation was detected between the complete blood count parameters WBC, platelet count, neutrophil count, and lymphocyte count and CD34, a negative significant correlation was detected between hemoglobin, MCV, and MCH and CD34. Although statistically negative/positive correlations were observed, only the lymphocyte level was found to be significant in the regression analysis. Lymphocytes decrease with age, that is, both the lymphocyte count and CD34 count are high in childhood. The decrease in lymphocyte levels within normal ranges may be related to age, and this may also be related to the decrease in the number of CD34 stem cells. In the correlation analysis between biochemical data of donors and CD34 (+) levels, a significant negative correlation was found with uric acid, total bilirubin, direct bilirubin, total protein and gamma glutamyl transferase levels; A significant positive correlation was detected between calcium, phosphorus, aspartate amino transferase, lactate dehydrogenase and alkaline phosphatase levels. Of these parameters, calcium levels were the most significant in the regression analysis. Calcium and bone metabolism may be related to bone marrow stem cells, but there is not enough information on this subject in the literature and new research is needed. In this study, a statistical evaluation was made between personality traits and stem cell number. The statistics of the personality characteristics of the donors were evaluated with the help of the PBQ personality belief scale, and according to the analysis results, the number of donors with a tendency to antisocial personality trait was 21, the average CD34+ stem cell value of these donors was: 118.14, and the standard deviation was 69.69 (min 30-max 322) /microlitre. The number of donors with a predisposition to narcissistic personality traits was 21, and the mean CD34+ stem cell value of these donors was 209.23 and the standard deviation was 223.31 (min 50-max 1111)/microlitre. Statistically significant results were found between CD34 levels according to the personality characteristics of the donors. A statistically significant higher number of CD34+ stem cells was detected in donors with a predisposition to narcissistic personality traits. Conclusion: The number of stem cells given to the patient during HSCT affects the success of the transplant. Determining the factors affecting the number of stem cells will guide the selection of a quality donor. Age is a very important factor here. Since body weight increases with age, no significant relationship was found when values were taken according to age. The decrease in lymphocyte levels may also be related to age, which may also be related to the decrease in the number of CD34 stem cells. There are not enough studies in the literature about other affecting biochemical factors and larger studies are needed on this subject. There may be a significant relationship between personality traits and stem cell numbers. It is clear that studies on larger case series are needed on this subject.
Benzer Tezler
- Assessment of the effects of melatonin on the funtional deficits induced by cellular stress in obese donor derived mesenchymal STEM cells
Melatonin'in obez donor mezenkimal kök hücrelerinde hücresel strese bağlı olarak oluşan fonksiyon bozuklukları üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi
ECE GİZEM POLAT
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
BiyolojiHacettepe ÜniversitesiKök Hücre Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİMA SUSANNA FAUSTINA AERTS KAYA
- Exploration for possible use of GM-CSF receptor numbers on myeloid cell population as a predictive value for stem cell transplantations
Kök hücre transplantasyonlarında myeloid hücreler üzerinde bulunan GM-CSF reseptör sayılarının prediktif değerinin araştırılması
AYŞE YİĞİT
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
BiyoteknolojiYeditepe ÜniversitesiBiyoteknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLDEREN DEMİREL
- Allojenik kök hücre nakli donörlerinin demografik ve laboratuvar özelliklerinin kök hücre aferezi üzerindeki etkileri
The effects of demographic surveys and laboratory characteristics of allogeneic stem cell transplant donors on stem cell apheresis
FARID HAJIYEV
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
HematolojiEge Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİLİZ VURAL
- Granülosit koloni uyaran faktör ile kök hücre mobilizasyonu yapılan sağlıklı vericilerde solubl adezyon molekülleri
Başlık çevirisi yok
ÖNDER ARSLAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
1997
HematolojiAnkara Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF.DR. HALUK KOÇ
PROF.DR. HAMDİ AKAN
- Periferik allogeneik kök hücre mobilizasyonu amacıyla G-CSF uygulanan sağlıklı vericilerdeki CD34+ hücreleri ile yüksek parlaklık gösteren retikülositler (HLR) arasındaki ilişki ve G-CSF'nin tam kan indeksleri üzerine etkisi
Determination of the relationship between CD34+ cells enumeration and high lucenty reticulocytes (HLR) in healty donors stimulated by G-CSF to collect peripheral blood stem cells and the effective of G-CSF on the full blood indexes
CELAL TALAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
HematolojiAnkara Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ÖNDER ARSLAN