16.-17. yüzyılda taklid ve telfik tartışmaları
Debates on madhhab affilitaion (Taqlīd) and talfīq in the 16.-17. centuries
- Tez No: 839672
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞÜKRÜ ÖZEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Hukuk, Religion, Law
- Anahtar Kelimeler: Memlükler, Osmanlılar, risale, taklid, telfik, hukukî istikrar, Mamluks, Ottomans, treatise, taqlīd, talfīq, legal stability
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 314
Özet
Memlük sultanı Baybars'ın yargı ve iftâ sisteminde dört mezhebe geçilmesine dair aldığı karar ile fıkıh tarihinde yeni bir dönem başladı. Önceki yüzyıllarda mezhepler arası rekabet sebebiyle ve hukukî istikrarı korumak amacıyla âmmîlerin diğer mezhepleri taklid etmelerine ulema arasında olumlu bakılmazken Memlükler döneminde kişilerin mezhepler arasında intikal etmeleri tartışılmaya başlanmış ve âlimlerin önemli bir kısmı bu uygulamaya sıcak bakmıştır. Mezhepler arası intikal meselesi zamanla telfik tartışmalarına evrilmiştir. Telfik konusu avamdan olan kişilerin farklı mezhepleri taklid etmeleri neticesinde her iki mezhebin de kabul etmediği bir görüşün meydana gelmesi sonucu ortaya çıkabildiği gibi mahkemelerde farklı mezhep kâdılarına başvurmak suretiyle de gerçekleşebilir. Aynı şekilde bazı Hanefî fakihler mezhep içerisinde iki farklı görüşü birleştirmek suretiyle yeni bir görüş elde etmek suretiyle fetvalar vermişlerdir. Mezhepler arası intikal ve telfik konusuyla ilgili artan bu tartışmalar üzerine 10.-11./16.-17. yüzyıllarda mezkûr problemleri ele almak için Mekke ve Kahire'de yaşayan âlimler risaleler kaleme almışlardır. Risalelerde bu konular usul, fetvâ, yargı gibi çeşitli açılardan irdelenmiştir. Bu çalışmada, söz konusu literatür çerçevesinde zikredilen yüzyıllarda ve coğrafyadaki fıkhî tartışmalar hukukî esneklik ve istikrar bağlamında incelenecektir.
Özet (Çeviri)
A new era in the history of fiqh began with the system initiated by the Mamluk Sultan Baybars, allowing the four Sunni schools to be applied together in the judiciary and fatwā. In preceding centuries, due to rivalry among the legal schools and efforts to maintain legal stability, scholars frowned upon the laity for following a school of jurisprudence other than their own. However, during the Mamluk period, the legitimacy of adopting different schools of jurisprudence became a matter of debate and a significant number of scholars tolerated this practice. Eventually, this debate evolved into a discussion on talfīq, where any individual can combine particular views from different schools on various aspects of a religious or legal issue, resulting in a new status not approved by any of these schools. This situation could arise when individuals sought judgments from courts presided over by judges from different schools. Additionally, some Hanafi scholars, in their fatwās, integrated different views within their madhhab, establishing a new status. Treatises addressing these matters were composed by scholars in Mecca and Cairo during the 10th to 11th (16th to 17th) centuries. These treatises analyzed these issues from various aspects, encompassing methodolgy, fatwā and judiciary. This study examines jurisprudential debates and literature during the mentioned centuries and regions within the framework of legal stability and flexibility.
Benzer Tezler
- Türk çini sanatında mermer taklidi desenler (16. ve 17. yüzyıl)
Patterns that immitate marble in Turkish tile art (16th and 17th centuries)
TANBEY ÖZDİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
El SanatlarıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. DR. A. SACİT AÇIKGÖZOĞLU
- 18. ve 19. yüzyıllarda mekansal açıdan stuk sıvanın yeri
Başlık çevirisi yok
KAYA ÜÇER
Sanatta Yeterlik
Türkçe
1994
El SanatlarıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiYRD. DOÇ. DR. D. TAHSİN AYKUTALP
- Türk KOBİ'lerinde sermaye birikiminin kültür temelleri
Cultur basic of capital accumulation in Turkish small and middle enterprise
OSMAN ŞİMŞEK
- Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Kütüphanesi bünyesindeki Kenan Özbel Koleksiyonunda bulunan dokuma kumaşların yapısal ve teknik Analizleri
The structural and technical analysis of Kenan Ozbel Woven Fabric Collection of Marmara University Institute of Fine Arts Library
ECE SÖYLEDİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
El SanatlarıMarmara ÜniversitesiTekstil Ana Sanat Dalı
PROF. ŞAHİN YÜKSEL YAĞAN
- 16.-17. yüzyıl tebriz halıları
Tabriz carpets from past to present
KÜBRA GÜL YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
El SanatlarıAtatürk ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE ASLIHAN EROGLU