Kütahya çinilerinin teknik ve desen özellikleri
Technical and design specifications of Kütahya tiles
- Tez No: 215409
- Danışmanlar: DOÇ. DR. VİLDAN ÇETİNTAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: El Sanatları, Crafts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk El Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 212
Özet
Araştırmanın evreni, Kütahya ilinin erken dönemden günümüze kadar olançini sanatındaki yerini, tekniklerin tarih içersinde kullanıldığı dönemler veuygulamalı anlatımlarını, zaman içersinde edindiği gelişim ile motiflerinkompozisyon içersindeki kurallarını bu motiflerin uygulandığı yerleri kapsamaktadır.Araştırma sonucunda;1- Bu araştırmada Kütahya çiniciliğinin tarihsel gelişimi erken dönemdenitibaren incelenmiş ve M.Ö.3. binyılın ortaları yani ilk tunç çağının ortalarına uzananköklü bir tarihi olduğu anlaşılmıştır.2- Kütahya Çini Sanatı günümüze kadar farklı dönemlerde, Hitit, Frig,Lidya, Roma, Bizans, Selçuklu, Beylikler, Osmanlı sanatı çevresinde geliştiğigörülmüştür. İlk örneklerinin pişmiş toprak kaplar olduğu ve zamanla hızlı birgelişme sağlandığı tespit edilmiştir.3- İlk Osmanlı çinileri, 14. yy da İznik çiniciliği etrafında büyük bir gelişmesağlarken Kütahya çinileri İznik çinilerinin gölgesinde ikinci planda kaldığını,çiniciliğin İznikte 15. yy sonlarına doğru gerilemesi üzerine, Kütahya'da büyük birgelişme gösterdiği anlaşılmıştır.4- Kütahya çiniciliğinde kullanılan motifler erken dönemden günümüzekadar incelenmiş,15- 18. yüzyıla arasında İznik çinilerinin teknik ve kompozisyonözellikleri taklit edildiği, 18. yüzyılda ise yöresel bir sanat anlayışı çerçevesindekendi öz kültürlerini yansıtan daha çok figür ağırlıklı bir bezeme anlayışıgörülmüştür.Günümüzde Kütahya çinilerinin motif ve kompozisyon özellikleriaçısından gerileme gösterdiği, özgün çalışma yapan ustaların sayılarının azaldığıgözlemlenmiştir.v5- Kütahya'nın çini keramik hammaddesi olan toprak ve kil bakımındazengin bir coğrafi yapısının olduğuna, halkın büyük bir kesiminin atalardan kalan busanatla uğraştığı ve geçimlerini bununla sağladıkları anlaşılmıştır.6- Günümüze kadar varlığını devam ettiren Kütahya çini sanatı zamaniçersinde çeşitli aşama ve farklılıklar kaydetmiş, en güzel örneklerini 16 yüzyıllardavermiş ve daha sonra bu kaliteye ulaşamadığı görülmüştür.7- Kütahya'da çini üretiminin, pek çok kişiye iş imkânı sağladığıkaydedilmiş, fakat son yıllarda yaşanan küresel kriz nedeniyle çini üretimindegerilemeler görülmüştür. Ayrıca teknolojinin gelişmesi, üretime baskı makineleriningirmesi çininin geleneksel niteliğinin bozulmasına yol açtığı kaydedilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study consists of the following subjects: the place of Kütahya provincein handcrafted tile arts throughout the history, the periods of the techniques used inhistory, their applied descriptions, and the places and rules of the patterns whichwere used in compositions.At the end of this study;1- The historical development of the Kütahya tiles since the old ages andit was found that its history had gone back to the middle of 3000 B.C..2- It was found that the arts of the Kütahya tiles had improved atdifferent periods of time, such as Hitites, Frigians, Lydias, Romans, Byzantines,Seljuk Turks, Turkish Governors, Ottomans.3- While the first Ottoman handcrafting tiles had made a significantprogress at around İznik during the 14th century, it fell into the second place underthe shades of İznik tiles. Upon the tiling in İznik had stopped progressing to the endof 15th century, the tiling in Kütahya improved significantly.4- It was observed that the patterns used in Kütahya tiles from thebegining to today were studied, the technical and compositional features of Iznik tileswere imitated between 15th and 18th centuries, a method of using more figuresreflecting their local cultures under the frame of more localized art teachings, andnowadays Kütahya tiles are regressing in terms of tile patterns and compositionalfeatures, and the number of authentic tile handcrafters has decreased.vii5- It was found that Kütahya had abundant resources of raw materials fortiles, such as , clay and earth, and most of the local people are involved in thisbusiness of their ancestors and they earn their incomes through this tiling business.6- It was also seen that the arts of Kütahya tile crafting, which hassurvived so far, made significant progresses and variations througout the history,gave the best samples of its arts during the 16th century and has never reached to thesame level of quality since then.7- It was recorded that handcrafting tiles in Kütahya had provided anumber of people with job opportunities, however, due to the financial crisisoccurred recently, the tile production has been slowing down. Furthermore, it wasnoted that the development of technology and utilization of pattern press machineryhad caused the deterioration in the authenticity of the traditional tiles.
Benzer Tezler
- Galata Surp Krikor Lusavoriç Kilisesi çinileri
The Tiles of Galata Surp Krikor Lusavoriç Church.
ZEYNEP TİŞKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Sanat TarihiHacettepe ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİLİZ YENİŞEHİRLİOĞLU
- Rüstem Paşa Camii çinilerinden örnekler
Samples from Rüstem Paşa Mosques tiles
MERYEM ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
El SanatlarıGazi ÜniversitesiEl Sanatları Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. TEVHİDE ÖZBAĞI
DOÇ. DR. VİLDAN ÇETİNTAŞ
YRD. DOÇ. DR. OLCAY BORATAV
- İznik' te kullanım amaçlı üretilen ( 16.YY ) tabak ve kase formlarının günümüzdeki benzer üretimleriyle karşılaştırılması
Comparison of plates forms which was produced for using in İznik and similar productions of today
MİNE SEVGİLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Güzel SanatlarDokuz Eylül ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
Y.DOÇ.DR. VEDAT KAÇAR
- Ahmet Fuat Gürel'in klasik çini motiflerinin sagar pişirimi ile yorumlanması
Ahmet Fuat Gürel's interpretation of classic tile motifs with sagar firing
DİLAN UĞURGÖL KARAKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Güzel SanatlarKütahya Dumlupınar ÜniversitesiSeramik ve Cam Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE GÜL ÇETİN
- Seramikte serigrafi tekniği, günümüzde Kütahya çinilerinde kullanımı ve özgün uygulamalar
Serigraphytechnique in ceremics, usage of today in Kütahya tiles and original applications
SAKİNE DURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
El SanatlarıUşak ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EZGİ GÖKÇE