Bir üniversite hastanesinde antineoplastik ilaç uygulayan hemşirelerin güvenlik önlemleri ile ilgili bilgi, tutum ve davranışlarının geliştirilmesine yönelik eğitim programının değerlendirilmesi
Evaluation of the training programme for improving the knowledge, attitudes and behaviours on safety precautions of nurses administering antineoplastic drugs in a university hospital
- Tez No: 839724
- Danışmanlar: PROF. DR. MELTEM ÇİÇEKLİOĞLU
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Halk Sağlığı, Public Health
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 137
Özet
Giriş ve Amaç: Antineoplastik ilaçlar sağlık çalışanları için önemli kimyasal risklerdendir. Özellikle kanser tedavisinde bu ilaçların kullanımının artmasıyla hemşireler arasında mesleki maruziyet riski artmaktadır. Kişisel koruyucu ekipman kullanımı gibi güvenli uygulamaların mesleki antineoplastik ilaç maruziyetini ve sağlık etkilerinin görülme olasılığını azalttığı bilinmektedir. Bu araştırma, antineoplastik ilaç uygulayan hemşirelerin güvenlik önlemleri ile ilgili bilgi, tutum ve davranışlarının geliştirilmesine yönelik bir eğitim programını değerlendirilmek amacıyla yürütülmüştür. Gereç ve Yöntem: Bu çalışma önce sonra karşılaştırmalı bir müdahale çalışmasıdır. Veri toplama aracı olarak ölçek ve anket kullanılmıştır. Hemşireler öz bildirim yoluyla veri toplama aracını doldurmuştur. İlk veriler eğitim müdahalesinin hemen öncesinde, ikinci veriler eğitim müdahalesinin üç ay sonrasında toplanmıştır. Ayrıca eğitim müdahalesi sonrası birinci ve ikinci ayda hatırlatıcı WhatsApp mesajları gönderilmiştir. Rutin antineoplastik ilaç uygulaması yapılan üç bölümde (dahiliye anabilim dalı, erişkin onkoloji bilim dalı, çocuk onkoloji bilim dalı) 104 hemşire çalışmakta olup, 67 hemşirenin katılımı ile araştırma süreci tamamlanmıştır. Araştırmanın bağımlı değişkeni“Tehlikeli İlaçları Güvenli Kullanma Önlemlerinin Kullanımını Öngören Faktörler”ölçeğidir. Ölçek Polovich tarafından Sağlığı Geliştirme Modeli temel alınarak geliştirilmiş, Türkçe geçerlilik ve güvenilirlik çalışması Türkay ve ark. tarafından yapılmıştır. Ölçek: bilgi düzeyi, risk algısı, öz yeterlilik, engel algısı, kişiler arası etkiler (kişiler arası modelleme ve kişiler arası normlar), çıkar çatışması, işyeri güvenlik ortamı, kişisel koruyucu donanım kullanımı alt ölçeklerinden oluşmakta olup toplam 84 sorudur. Bağımsız değişkenler olarak hemşirelerin sosyodemografik özellikleri, sağlık durumları ile ilgili özellikleri, çalışma özellikleri ve çalıştığı birimin özellikleri 22 soru ile değerlendirilmiştir. Verilerin analizinde bağımsız değişkenler için tanımlayıcı istatistikler kullanılmıştır.“Tehlikeli İlaçları Güvenli Kullanma Önlemlerinin Kullanımını Öngören Faktörler Ölçeği”içerisindeki her bir alt ölçekten alınan toplam puanların eğitim öncesi ve sonrası değişiminin analizi bağımlı gruplar için t-testi ile yapılmıştır. Maruziyet ile ilgili bilgi düzeyindeki her bir alt maddenin eğitim öncesi ve sonrası doğru yanıtlanmalarını karşılaştırırken bağımlı gruplarda ki-kare (McNemar testi) kullanılmıştır. Diğer alt ölçeklerdeki her bir alt maddeyi eğitim öncesi ve sonrası karşılaştırırken Wilcoxon testi ile analizler yapılmıştır. Eğitim sonrası alt ölçek puan değişimlerinin hemşirelerin bazı özelikleri açısından karşılaştırılmasında bağımsız iki grup arasındaki farkın t testi (student t testi), ve Mann-Whitney U testi ile analizler yapılmıştır. Eğitim öncesi ve eğitim sonrası alt ölçekler arasındaki ilişkiyi değerlendirmek için Spearman korelasyon analizi kullanılmıştır. Korelasyonun gücü r=0.00-0.24 ise zayıf, r=0.25-0.49 ise orta, r=0.50-0.74 ise güçlü, r=0.75-1.00 ise çok güçlü diye nitelendirilmiştir. Verilerin analizi SPSS 25.0 programı kullanılarak değerlendirilmiştir. Anlamlılık düzeyi olarak p0.05). Engel algısı ile algılanan çıkar çatışması alt ölçekleri arasında hem eğitim öncesi hem de eğitim sonrası, özyeterlilik ile işyeri güvenlik ortamı puanlarında eğitim sonrası olumlu yönde güçlü bir korelasyon bulunmuştur. Daha önce antineoplastik ilaçlarla çalışma eğitimi almayan (p
Özet (Çeviri)
Introduction and Aim: Antineoplastic drugs are important chemical risks for healthcare workers. Especially with the increasing use of these drugs in cancer treatment, the risk of occupational exposure among nurses is increasing. Safe practices such as the use of personal protective equipment are known to reduce occupational antineoplastic drug exposure and the likelihood of health effects. This study was conducted to evaluate a training programme to improve the knowledge, attitudes and behaviours of nurses administering antineoplastic drugs regarding safety precautions. Materials and Methods: This research is a before-and-after comparative intervention study. A scale and a questionnaire were used as data collection tools. Nurses completed the data collection tool through self-administration. The first data were collected just before the educational intervention and the second data were collected three months after the educational intervention. In addition, reminder WhatsApp messages were sent in the first and second month after the educational intervention. The research process was completed with the participation of 67 nurses from three departments where routine antineoplastic drug administration was performed. The dependent variable of the study was the“Factors Predicting Use of Hazardous Drug Safe-Handling Precautions”scale. The scale was developed by Polovich based on the Health Promotion Model and the Turkish validity and reliability study was conducted by Türkay et al. The scale consists of: knowledge of the hazard, perceived risk, perceived barriers, interpersonal influence, self-efficacy, conflict of interest, workplace safety climate, use of personal protective equipment subscales and has a total of 84 questions. As independent variables, sociodemographic characteristics of the nurses, characteristics related to their health status, working characteristics and characteristics of the unit where they work were evaluated with 22 questions. Descriptive statistics were used for independent variables in data analysis. The change in the total scores obtained from each subscale in the“Factors Predicting Use of Hazardous Drug Safe-Handling Precautions”scale before and after the training was analysed by t-test for dependent groups. Chi-square (McNemar test) was used in dependent groups when comparing the correct responses of each sub-item at the level of knowledge about exposure before and after the training. Wilcoxon test was used to compare each sub-item in other subscales before and after the training. In the comparison of the post-training subscale score changes in terms of some characteristics of the nurses, analyses were made with the t test (Student t test) and Mann-Whitney U test for the difference between two independent groups. Spearman correlation analysis was used to evaluate the relationship between the subscales before and after the training. The strength of the correlation was characterised as weak if r=0.00-0.24, moderate if r=0.25-0.49, strong if r=0.50-0.74 and very strong if r=0.75-1.00. Data were analysed using the SPSS 25.0 programme. p
Benzer Tezler
- Bir üniversite hastanesinde temel tehlikelerin belirlenmesi ve iş yeri şiddeti örneği
Determining the main hazards in a university hospital and an example of violence in workplace
METE ÖNDE
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2011
Halk SağlığıAdnan Menderes ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PINAR OKYAY
- Hematoloji servisinde yatan hastalarda klinik eczacı tarafından verilen hasta eğitimi ve ilaç incelemesini hizmetlerinin tedavi sonuçlarına olası etkilerinin belirlenmesi
Determination of the possible effects of patient education and drug review services provided by the clinical pharmacist on the treatment results of patients hospitalized in the hematology service
AYGÜL KÖSEOĞLU
Doktora
Türkçe
2024
Eczacılık ve Farmakolojiİstanbul Medipol ÜniversitesiKlinik Eczacılık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLDEN ZEHRA OMURTAG
- Antineoplastik ilaçlarla çalışan sağlık çalışanlarında güvenli çalışma ve antineoplastik ilaçlardan etkilenme durumunun değerlendirilmesi
Use of safe handling precautions and evaluation of the effect of antineoplastic drugs in healthcare workers handling antineoplastic drugs
EMİNE GÜLÇİN AY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Halk SağlığıAkdeniz ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHTAP TÜRKAY
- Kemoterapi hazırlayan ve uygulayan hemşirelerin aldıkları koruyucu önlemler ve yeterince önlem alamama nedenleri
The Preventive precautions nurses take while preparing and applying chemotrepatics and the reasons of not taking adequate precautions
SEVGİSUN YILMAZER
- Bir üniversite hastanesinde 2019 yılında yapılan cerrahi operasyonların tür,süre ve personel sayısı açısından değerlendirilmesi
Evalution of surgical operations performed in an uni̇versity hospital in 2019 in terms of TYPE, duration number of personnel
SAMET OKAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sağlık YönetimiMaltepe ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TURHAN ŞALVA