Türk basınında Demokrat Parti dönemi iktidar muhalefet ilişkileri (1950-1960)
Relationship between the Democrat Party Government and opposition in the Turkish press (1950-1960)
- Tez No: 839781
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖMER METİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, Türk İnkılap Tarihi, History, History of Turkish Revolution
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 358
Özet
14 Mayıs 1950 genel seçimlerinden sonra 27 yıllık CHP iktidarı sona ermiş, yerine Adnan Menderes'in başkanlığında DP iktidara gelmiştir. 1950-1960 yılları arasını kapsayan DP iktidarı; 1950-1954, 1954-1957 ve 1957-1960 olmak üzere üç dönemden oluşmaktadır. Demokratların oldukça başarılı geçen ilk döneminde önemli gelişmeler yaşanmıştır. Bu dönem; iktidar muhalefet ilişkileri açısından olumlu başlasa da kısa süre sonra yerini sert tartışmalara bırakmıştır. Dönemin basınında bu durum açıkça görülmektedir. Basının yoğun desteğiyle iktidara gelen demokratlar, ilk iktidar döneminin sonlarına doğru bu desteği kaybetmeye başlamışlardır. Buna rağmen Menderes hükûmetinin özellikle ekonomi alanında ülkenin refah seviyesini yükseltmesi, 2 Mayıs 1954 tarihinde gerçekleşen ikinci genel seçimlerden büyük bir başarıyla çıkmalarına neden olmuştur. Bu dönemde iktidarın basın üzerinde giderek artan baskısı muhalefetin tepkileri dışında iktidar içerisinde de kopmalara yol açmıştır. Özgürlükleri sınırlayan hükûmet uygulamalarının dışında bilhassa ülkede hayat pahalılığının artması, DP'nin halk nezdinde desteğinin azalmasına neden olmuştur. Demokratlar 27 Ekim 1957'deki genel seçimlerde üçüncü kez başarı elde edip iktidarlarını sürdürseler de muhalefet partileri önceki iki seçime nazaran daha güçlü bir şekilde mecliste yer almışlardır. DP'nin son iktidar dönemindeyse iktidar muhalefet ilişkileri artık çok sert bir hâle gelmiştir. Siyasi partiler birbirlerine karşı söylemlerini ağırlaştıran bir dil kullanmışlardır. Özellikle muhalefet partilerinin iktidarın sert söylemlerini kışkırtan ve gerginliği tırmandıran bir siyaset tarzı benimsemesi, iktidarın devlet gücünün verdiği imkânlar neticesinde muhalefet partileri üzerindeki baskısını daha da arttırmasına yol açmıştır. Bu doğrultuda siyasiler ile gazeteciler tutuklanmış; parti, gazete ve dergiler kapatılmıştır. Dönemin basın organlarında bu durumu görmek mümkündür. 10 yıllık DP iktidarı 27 Mayıs 1960 askerî darbesiyle sona ermiştir.
Özet (Çeviri)
After the general elections of May 14, 1950, the 27-year rule of the Republican People's Party (CHP) came to an end and the Democrat Party (DP) came to power under the presidency of Adnan Menderes. The DP governance between 1950 and 1960 comprised three periods: 1950-1954, 1954-1957, and 1957-1960. During the first period of the DP, which was quite successful, important developments took place. However, although this period started positively in terms of government-opposition relations, it soon gave way to harsh debates. This is clearly seen in the press of the period. The DP, which came to power with the intense support of the press, started to lose that support towards the end of its first term in power. Nevertheless, the Menderes government's raising of the welfare level of the country, especially on the economic front, led to great success in the second general elections held on May 2, 1954. In this period, the increasing pressure of the government on the press led to ruptures within the government as well as backlash from the opposition. Moreover, increases in the cost of living in the country and government practices that limited civil liberties led to a decline in the DP's support among the public. Although the DP succeeded for a third time in the general elections on October 27, 1957, and maintained power, the opposition parties took stronger positions in the parliament compared to the previous two elections. During the DP's final period in power, relations between the government and the opposition became quite tense. Political parties used aggravating language against each other. In particular, the opposition parties' adoption of a style of politics that provoked the harsh rhetoric of the government and escalated the tension led the government to further increase its pressure on the opposition parties as a result of the opportunities provided by state power. Accordingly, politicians and journalists were arrested and parties, newspapers, and magazines were closed down. It is possible to observe this situation in the press organs of the period. Ten years of DP rule ended with the military coup of May 27, 1960.
Benzer Tezler
- Türkiye'de çok partili hayata geçiş sürecinde (1945-1960) siyasi iktidar-basın ilişkileri
Başlık çevirisi yok
AHMET ÖZTÜRK
- Maraş basınında Demokrat Parti (1946-1960)
The Democratic Party on Maras press (1946-1960)
ALİYE KÜÇÜKPINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
TarihKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CENGİZ ŞAVKILI
- Adnan Menderes Dönemi gazete incelemesi: Cumhuriyet gazetesi örneği
Adnan Menderes Period newspaper examination: Cumhuriyet newspaper sample
SEÇİL DUMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Siyasal BilimlerMarmara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ KARACA
- Kocaeli basınına göre 1950-1960 Türk dış politikası
1950-1960 Turkish foreign policy according to Kocaeli press
TUĞÇE ERDOĞAN
- Demokrat Parti Döneminde iktidar-sivil toplum kuruluşları ilişkileri: 1950-1960
Relations with non-governmental organizations Period ruling Democratic Party: 1950-1960
ALİ ŞAĞAN
Doktora
Türkçe
2013
Siyasal BilimlerMarmara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMİL ÖZTÜRK