Şanliurfa Harran ören yeri kazılarından ele geçen Erken Tunç Çağı'na ait bir grup seramiğin karakterizasyonu
Characterization of a group of Early Bronze Age ceramic from Harran excavations in Şanlıurfa
- Tez No: 839886
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ NERGİS KILINÇ MİRDALI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeometri, Archaeometry
- Anahtar Kelimeler: Arkeometri, Seramik, Harran Höyük, Erken Tunç Çağı, Karakterizasyon, Archaeometry, Ceramics, Harran Höyük, Early Bronze Age, Characterization
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeometri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 196
Özet
Bu çalışmada Şanlıurfa Harran Ören Yeri Kazılarından Ele Geçen Erken Tunç Çağı'na ait bir grup seramik arkeometrik yöntemlerle karakterize edilmiştir. Örnekler içerisinden seçilen belirli sayıda buluntunun renk analizleri (CIE-Lab), kimyasal analizleri X-Işını Floresans (XRF), mineralojik kompozisyonları X-Işınları Difraktometresi (XRD), ısıl davranışları (TG-DTA), mikroyapısal analizleri taramalı elektron mikroskobu (SEM), belirlenen nokta veya alanların elementel kimyasal analizleri Enerji Saçınımlı spektrofotometre (EDS), boyalarının içeriği Raman Spektroskopisi yöntemleri kullanılarak saptanmıştır. Çalışmadan elde edilen bulguların yorumlanmasıyla seramik buluntuların şekillendirme tekniği, kullanılan hammaddeler, pişirim sıcaklığı, pişirim atmosferi, pişirim koşullarının seramik ürüne etkileri, tane boyutu, tekstür, homojenlik, renk gibi özellikleri değerlendirilmiş, bu bölgede Erken Tunç Çağı'nda yaşamış toplumların seramik üretim teknolojileri ortaya konmuştur. Elde edilen sonuçlar değerlendirildiğinde Kuzey Mezopotomya metalik seramik ürünlerin en belirgin özelliği olan yüksek sıcaklıkta fırınlama ve kireç içermemesi, ACF 27 arkeolojik kodlu örnek ile uyum göstermektedir. ACF 27 arkeolojik kodlu örneğin yerli üretim olmadığı ve diğerlerine kıyasla yüksek sıcaklıkta (950℃-1000℃) fırınlandığı düşünülmektedir. Petrografik analiz ve XRD analizine göre örneklerin çoğunluğu illitik karakterli killer, mikalar (muskovit-biyotit) ve kalsit içeren hammaddeler ile üretildiği düşünülmektedir. Ayrıca örneklerin bir çoğunda illit ile birlikte gehlenit, diopsit, anortit gibi yüksek sıcaklık fazlarının birlikte bulunması, illit/mika türlerinin yapısal olarak bozunumunun 900℃-1000℃ sıcaklıklara kadar devam etmesinden kaynakladığı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
In this study, a group of Early Bronze Age ceramics recovered from the excavations of Şanlıurfa Harran Ruins were characterized by archaeometric methods. The color analysis (CIE-Lab), chemical analysis by X-Ray Fluorescence (XRF), mineralogical composition by X-Ray Diffractometer (XRD), thermal behavior (TG-DTA), microstructural analysis by scanning electron microscopy (SEM), elemental chemical analysis by Energy Scattering spectrophotometer (EDS) and dye content by Raman Spectroscopy were determined for a selected number of samples. By interpreting the findings of the study, the shaping technique, raw materials used, firing temperature, firing atmosphere, effects of firing conditions on ceramic products, grain size, texture, homogeneity, color, etc. were evaluated and the ceramic production technologies of the Early Bronze Age societies in this region were revealed. When the results obtained are evaluated, the most prominent characteristics of the North Mesopotomian metallic ceramic products, such as high temperature firing and the absence of lime, are consistent with the sample with the archaeological code ACF 27. It is thought that the sample with the archaeological code ACF 27 is not locally produced and was fired at high temperature (950℃-1000℃) compared to the others. According to petrographic and XRD analysis, it is thought that most of the samples were produced with raw materials containing illitic clays, micas (muscovite-biotite) and calcite. In addition, the presence of high temperature phases such as gehlenite, diopside and anorthite together with illite in most of the samples is thought to be due to the structural degradation of illite/mica species continuing up to 900℃-1000℃.
Benzer Tezler
- Arkeolojik sit alanlarının destinasyon pazarlamasındaki önemi: Şanlıurfa Göbekli Tepe
The importance of the archaeological sites in destination marketing: Gobekli Tepe in Şanliurfa
MEHMET YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
ArkeolojiHarran Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MAHMUT NEDİM BAYUK
- Harran'da Tunç Çağı pişmiş toprak insan figürleri
Terracotta human figures Bronze Age in Harran
BEKİR ÇETİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
ArkeolojiDokuz Eylül ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. REMZİ YAĞCI
- Şanlıurfa-Harran Ovası Fırat Sulama Birliği sahasındaki sulama suyu dağıtım ve kullanım etkinliğinin belirlenmesi
Determination of irrigation water distribution and usage efficiencies in the area of Fırat irrigation union in Şanlıurfa-Harran plain
SİNAN GERÇEK
Doktora
Türkçe
1999
ZiraatTrakya ÜniversitesiTarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
PROF.DR. LOKMAN DELİBAŞ
- Şanlıurfa-Harran Ovasında dönen suların kullanılması, kirliliği ve kontrolu
Reusing, contamination and controls of irrigation water in the Şanlıurfa-Harran plain
M.EMİN BAYSAL
Doktora
Türkçe
1998
Jeoloji MühendisliğiÇukurova ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AZİZ ERTUNÇ
- Harran Ovası taban suyu gözlem kuyularındaki kirlilik parametrelerinin belirlenmesi ve yersel dağılımının haritalanması
Determination of pollution parameters in the Harran Plain base observation well and mapping the terrace distribution
MEHMET FATİH ALPAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ZiraatHarran ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ VOLKAN BİLGİLİ