Klasik dönem türbe mimarisi kalem işi kurgusunun irdelenmesinde bir örnek; sultan 2.Beyazıt Türbesi Kalem İşi Restorasyonuna ilişkin araştırma raspa sonrası bulguların değerlendirilmesi
An example on the examination of the classical period tomb architecture; evaluation of findings after research rasping related to the Restoration of the Sultan Beyazit 2 Tomb kalem İşi of wall painting.
- Tez No: 840075
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA SEDES
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Koruma ve Restorasyon, Mimaride Bezeme, Kalem işi, Bezeme Konservasyonu, Padişah Türbelerinde Bezeme, Conservation and Restoration, Decoration in Architecture, Hand-drawn, Wall Painting Conservation, Wall Painting In Sultan's Tombs
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimarlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 96
Özet
Asırlar boyunca birçok medeniyette kültür ve sanat faaliyetleri her toplumun kendi yaşayışını belirleyici şekilde gelişmiştir. Bu uygulamaların başında ise süsleme sanatları yer almaktadır. Birçok medeniyette olduğu gibi Türk toplumlarında da süsleme sanatları Türklerin yerleşik hayata geçmeden önce kullanmış oldukları yarı göçebe mekan olan çadır kültüründe bile çok önemli yere sahipti. Özellikle dokumalar üzerinde yer alan motif ve bezeme kurguları doğayı ve ilahi güçleri temsili olarak tasarlanmıştır. Toplumda yer alan farklı inançlar doğrultusunda süsleme sanatının şekillenmesi de farklılıklara yaratmıştır. Bu çeşitlilik Türk toplumunun tüm yaşam alanlarına yayılmasına ve etki etmesine vesile olmuştur. Birinci bölümünde; çalışmanın amaç ve kapsamı ele alınmış, çalışmanın konusu, işleyişi ve sınırları ifade edilmiştir. İkinci bölümde; mimariye uyarlanmış olan süsleme sanatlarının Türk Tarihi içindeki yeri irdelenmiş geçmişten günümüze gelişimi ifade edilmiştir. Ayrıca bu bölüm bezeme sanatlarından biri olan ve bu tezde ele alınan kalem işi sanatına ilişkin detaylar aktarılmış, özellikle bu sanata ilişkin uygulama yapılan yüzey özellikleri ve uygulama teknikleri değerlendirilmiştir. Bunun yanısıra uygulama aşamalarında gerekli olan materyaller görsel verilerle desteklenerek anlatıma güç kazandırılmıştır. Uygulama öncesi kalem işi yapım aşamaları için yapılan ön hazırlık aşamalarıda ayrıca ele alınmış ve irdelenmiştir. Üçüncü bölümde konunun ana kısmını oluşturan, genelden özele doğru ilerleyiş gösteren Sultan 2.Beyazıt Külliyesi'nin genel tanımı ve değerlendirilmesi çeşitli referanslardan faydalanılarak yapılmıştır. Daha sonra külliye ölçeğinden detaya inilerek bu külliyenin bir parçası olan ve tezin ana kısmını oluşturan Sultan 2.Beyazıt Türbesi ve kalem işleri ele alınmıştır. Türbede yer alan kalem işlerinin restorasyon çalışmaları aşamasında ortaya çıkarılan ve farklı dönemleri içeren desen kurguları değerlendirilmiş, kalem işlerine ait rölöve projeleri çizilmiş, yapılan çalışmaların olgunlaşması ile her döneme ilişkin kalem işi restitüsyon projeleri hazırlanarak kalem işlerine ait detaylar belgelenerek kayıt altına alınmıştır. Sonuç bölümünde ise; tez çalışmasına ilişkin genel sonuçların ortaya konulduğu bir değerlendirme yer almaktadır. Ülkemiz kültürel mirasının önemli bir belgesini oluşturan bu izler, özenle korunmalı ve restorasyon projeleri tarihsel, sosyal sorumluluğu yüklenebilecek uzman kişi ve kurumlarca yapılmalıdır. Bu çalışma Türk süsleme sanatlarının korunması, geliştirilerek geleceğimize aktarılması ve geleneklerin yaşatılması konusunda katkı sağlanmalıdır.
Özet (Çeviri)
Throughout the centuries, cultural and artistic activities in many civilizations have developed in a way that determines the life of each society. At the beginning of these applications are decorative arts. As in many civilizations, the decorative arts in Turkish societies had a very important place even in the tent culture, which is a semi-nomadic place that the Turks used before they settled down. In particular, the motifs and decorations on the weavings (all textile materials, etc.) are designed to represent nature and divine powers. The shaping of the art of decoration in line with the different beliefs in the society has also created differences. This diversity has been instrumental in the spread and influence of Turkish society in all areas of life. In the first part; The purpose and scope of the study were discussed, the subject, operation and limits of the study were expressed. In the second part; The place of ornamental arts, which are adapted to architecture, in Turkish History has been examined and its development from past to present has been expressed. In addition, in this section, the details of the art of hand-drawing, which is one of the decorative arts and discussed in this thesis, are given, and especially the surface features and application techniques of this art are evaluated. In addition, the materials required in the application stages were supported by visual data, and the expression was strengthened. Before the application, the preliminary preparation stages for the hand-drawn construction stages were also discussed and examined. In the third chapter, the general description and evaluation of the Sultan 2.Beyazıt complex, which forms the main part of the subject and progresses from general to specific, is made by making use of various references. Later, by going into detail from the scale of the kulliye, the Sultan Beyazıt 2 Tomb and its wall paintings, which are a part of this kulliye and form the main part of the thesis, are discussed. The pattern setups of the pencils in the tomb, which were unearthed during the restoration work and included different periods, were evaluated, the survey projects of the pencils were drawn, and the details of the pencils were documented and recorded by preparing restitution projects for each period with the maturation of the works. In the conclusion part; There is an evaluation in which the general results of the thesis study are presented. These traces, which constitute an important document of our country's cultural heritage, should be carefully protected and restoration projects should be carried out by individuals and institutions that can remove historical and social responsibility. This study should contribute to the preservation of Turkish decorative arts, their transfer to our future by developing them and keeping the traditions alive.
Benzer Tezler
- Ürgüp ve çevresindeki Türk-İslam devri yapıları (2 cilt)
Başlık çevirisi yok
OSMAN ERAVŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
1993
Sanat TarihiSelçuk ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAŞİM KARPUZ
- Osmanlı başkentlerinde XVIII-XX. yüzyıl türbelerinde kalemişi süslemeler
Kalemişi ornaments in XVIII-XX century tombs in Ottoman capitals
ESRA HALICI
Doktora
Türkçe
2022
Sanat TarihiAtatürk ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN YURTTAŞ
- Bursa Kalesi içindeki Osmanlı Dönemi mimari eserler (Cami, mescit, medrese,tekke, darûlkûrra, türbe, hamam)
The Ottoman of Bursa some architectural works in the period(Mosque, masjid, madrasah, dervish lodge, dârulkûrra, tomb, bath)
ÖZLEM TATAR TİMUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sanat TarihiAtatürk ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜL KARPUZ
- Delhi ve Agra'daki Babürlü türbelerinde mimari süsleme (1557-1658)
Architectural ornamentation in Mughal tombs in Delhi and Agra (1557 – 1658)
FADİME ÖZLER
- İstanbul'daki batılılaşma dönemi Osmanlı hanedan türbeleri
Ottoman dynasty tombs of the westernization era in İstanbul
AÇELYA ÜMİT EZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURCAN YAZICI METİN