Ahmedî'nin İskender-nâme'sinin Jung'un analitik psikoloji yaklaşımı ile incelenmesi
Analysis of Ahmedî's İskender-nâme with Jung's analytical psychology approach
- Tez No: 840258
- Danışmanlar: DOÇ. DR. KENAN BOZKURT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Arketipsel sembolizm, İskender-nâme, Jung, psikanalitik, tasavvuf, Archetypal symbolism, İskender-nâme, Jung, mysticism, psychoanalysis
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Batman Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 237
Özet
Klasik metinler, toplumun ortak hafızasından süzülerek gelen duygu, düşünce ve tecrübeleri içerisinde barındırır. Dolayısıyla bu metinlerin merkezine yerleştirilmiş olan kahraman, kaotik bir dünyaya gözlerini açar ve özünü keşfetmek üzere çıktığı yaşam serüvenini ortak atalardan miras kalan ilk simgelerle anlamlandırmaya çalışır. Jung'un arketip olarak ifade ettiği bu ilk simgeler, kahramanın varoluş ve yok oluş eğrisini birleştirdiği bireyleşim çemberine ışık tutar. Bu çember; mitler ve masallarla benzer olay örgüsüne sahip mesnevilerde de ayrılmaerginlenme- dönüş olarak formülize edilir. Jung'un arketipsel sembolizmi, bu aşama arketipleriyle ilişkilendirildiğinde mesnevideki kahramanın bilinç dışında yatan kaotik yapılar, çözümlenir. Böylece kahraman, iç çekirdeğinde gizlemiş olduğu özünü bir üst bilinçte yeniden yeşertme imkânı elde eder. Benzer bir kurgu çeşitli alegorik ve mitik unsurlarla bezenmiş İskender-nâme adlı mesnevide de yer alır. 14. yüzyılın önemli şairlerinden Ahmedî, mitik bir figür olan İskender'i ve çevresini zengin semboller ve imajlarla bezeyerek sunar. İskender, gördüğü bir rüya vasıtasıyla bilinç dışındaki karanlık çağrıya cevap verir ve böylece yaşam alanından çıkarak bireyselleşme/insan-ı kâmil olma yolunda ilk adımını atar. Bu çalışmada Ahmedî'nin İskender-nâme'sinin baş kişisi olan İskender'in benlik bilincine ulaşma süreci, aşama arketipleriyle ve tasavvufî perspektifle ilişkilendirilerek Jung'un psikanalitik yaklaşımıyla incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
Classical texts contain the emotions, thoughts and experiences filtered through the common memory of the society. Therefore, the hero placed at the center of these texts opens his eyes to a chaotic world and tries to make sense of his life adventure to discover its essence with the first symbols inherited from common ancestors. These first symbols, which Jung refers to as archetypes, shed light on the circle of individuation in which the hero unites the arc of existence and extinction. This circle; It is also formulated as separation-initiation-return in masnavis that have similar plots to myths and tales. When Jung's archetypal symbolism is associated with the archetypes of this stage, the chaotic structures lying in the unconscious of the hero in the mesnevi are resolved. Thus, the hero has the opportunity to re-grow his essence, which he has hidden in his inner core, in a higher consciousness. A similar fiction is also included in the masnavi called İskender-nâme, which is decorated with various allegorical and mythical elements. Ahmedi, one of the important poets of the 14th century, presents the mythical figure Alexander and his surroundings, adorned with rich symbols and images. Alexander responds to the dark call in his unconscious through a dream and thus leaves his living space and takes his first step towards individualization/becoming a perfect human being. In this study, the process of Alexander, the main character of Ahmedî's İskender-nâme, reaching selfconsciousness was examined with Jung's psychoanalytic approach, associating it with stage archetypes and mystical perspective.
Benzer Tezler
- Minyatürlü Ahmedi İskendernameleri: İkonografik bir deneme
Başlık çevirisi yok
SERPİL BAĞCI
Doktora
Türkçe
1989
Sanat TarihiHacettepe ÜniversitesiArkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. GÜNSEL RENDA
- Germiyanoğulları Beyliği'nde edebi kültür ve hayat
Literary culture and life in Germiyanoğullari Principality
RUMEYSA KOCADERE
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Türk Dili ve EdebiyatıEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET KARTAL
- The Alexander Romance tradition: Ahmedi, his sources, and the reception of his sources in the 15th-16th century
İskendername geleneği: Ahmedi, kaynakları ve 15.-16.'ıncı yüzyıllarda İskendername geleneği
YEŞİM ÇETİN
- Behiştî Ahmed Sinan'ın (Ö. 917/1511-12?) İskender-nâme'si: İnceleme-metin
İskender-nâme of Behi̇ştî (D. 917/1511-12?): Text and analysis
BÜNYAMİN AYÇİÇEĞİ
Doktora
Türkçe
2014
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİHAT ÖZTOPRAK
- Behişti Ahmed Sinan İskendernamesi'nin bağlamlı dizin ve işlevsel sözlüğü
Contextual index and functional dictionary of bBehisti Ahmed Sinan's Iskendername
MUSTAFA YİĞİT
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TUBA ONAT ÇAKIROĞLU
