Zileli Muharrem Efendi'nin 'Umdetü'n-nisâ adlı eserinin latinizasyonu, edisyon kritiği ve değerlendirilmesi
Latinisation of Zileli Muharrem Efendi's work titled 'Umdat al-nisā, edition critique and evaluation
- Tez No: 840667
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HİLAL ÖZAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Fıkıh, İlmihal, Kadın İlmihali, Muharrem Efendi, Umdetü'n-nisâ, Fıqh, Catechism, Women Catechism, Muharrem Efendi, Umdat al-nisā
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 169
Özet
Biyolojik olarak kadınlar erkeklerlen farklı olarak hayız ve nifas gibi özel hâller yaşamaktadırlar. Kadınların bu özel hâlleri ibadetlerin fıkhî boyutu noktasında özel hükümlere ve fetvalara ihtiyaç duyurmaktadır. Bu ihtiyacı gören Zileli Muharrem Efendi 16. asır Osmanlı kadınlarının sormaya utandıkları bu özel halleri ile ilgili sorularına cevap vermek ve onları bu konularda bilgilendirmek amacıyla Türkçe, dili sade, anlaşılır ve halkın lehçesi ile bir eser kaleme almıştır. 'Umdetü'n-nisâ isimli bu eser, ilk Osmanlıca yazılmış ilmihal olması, bugünün kadınlarının da özel durumları ile ilgili sorularına cevap verme özelliğine sahip olması ve yazma halde bulunması nedenleriyle tez konusu olarak tercih edilmiştir. Kütüphanelerde yazma eser olarak bulunan bu eser latinize edildi ve eserin edisyon kritiği, değerlendirilmesi yapıldı. Eserin müellifi Zileli Muharrem Efendi, 16. asırda Zile'de yaşamış olan Osmanlı mutasavvıf ve fakihlerindendir. Arapça, Farsça ve Türkçe farklı alanlarda pek çok eser telif etmiştir. Muharrem Efendi, eserini dört bâbdan, altı fasıldan ve bir hâtimeden oluşturmuştur. Hayız, boşanmış kadının iddeti, iki hayız arasında temiz kalnan süre, kadının alışılagelen âdeti, hünsâ, nifas ve düşük konusu, istihâza, özürlülere ait hükümler, eşler arasındaki haklar, çocuğu olmayan ve düşük yapan kadınlara ilaçlar konularını ele almıştır. Hükümleri ağırlıklı Hanefi mezhebine göre vermekle birlikte zaman zaman hem mezhep içerisindeki farklı görüşlere hemde farklı mezheplerin görüşlerine yer vermiştir. Görüşleri verirken de klasik Hanefi kaynaklarına atıfda bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
Biologically, women experience special states such as menstruation and postpartum, which are different from men. These special states of women necessitated women need for special rulings and fatwas on the jurisprudential aspects of worship. Seeing this need, Zileli Muharrem Efendi wrote a work in Turkish, in a simple, understandable and popular dialect in order to answer the questions of 16th century Ottoman women about these special states that they were ashamed to ask and to inform them about these issues. This work, 'Umdat al-nisā, was chosen as the subject of this thesis because it is the first Ottoman catechism written in Ottoman Turkish, it has the feature of answering the questions of today women also about their special situations, and it is available in manuscript form. In this article, information about the author of this work, which is found as a manuscript in libraries, is given, its copies are read, examined and evaluated. The author of the work, Zileli Muharrem Efendi, was an Ottoman Sufi and jurist who lived in Zile in the 16th century. He wrote many works in different fields in Arabic, Persian and Turkish. Zileli Muharrem Efendi's work consists of four chapters, six section, and a khatima (conclusion). He dealt with menstruation, postpartum, istihadah, rights between husband and wife, and medicines for childless and miscarried women. Although he gives the rulings mainly according to the Hanafi sect, from time to time, he also deals with the different views within the sect and the different sects. He also referred to classical Hanafi sources when giving his views.
Benzer Tezler
- Tokat Zileli Muharrem Efendi'nin Künûzü'l-Evliyâ ve Rumûzü'l-Asfiyâ Adlı eserinin incelenmesi ve değerlendirilmesi
The study and analyzies of his work named Künûzü'l-Evliyâ ve Rumûzü'l-Asfiyâ by Muharrem Efendi from Zile in Tokat
NECDET AYHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
DinCumhuriyet ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YÜKSEL GÖZTEPE
- Zileli Aşık Sadık Doğanay'ın hayatı, sanatı ve sanatçı kişiliği
Folk Poet Sadik Doğanay?s- from Zile-life art and personality of his art
CEM ÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
MüzikHaliç ÜniversitesiTürk Müziği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. PINAR SOMAKÇI
ÖĞR. GÖR. YÜCEL PAŞMAKÇI
- Deneysel omurilik yaralanmaları (Elektrofizyolojik monitörleme ve tedaviye yaklaşım)
Başlık çevirisi yok
MEHMET ZİLELİ
- Irmak Zileli'nin Eşik romanındaki baba kız ilişkisi ile Margaret Atwood'un Antilop ve Flurya romanındaki anne oğul ilişkisinin sosyo-politik ve psikolojik açıdan karşılaştırmalı incelemesi
A comparative analysis of the father-daughter relationship in Irmak Zileli's Eşik and the mother-son relationship in Margaret Atwood's Oryx and Crake in light of socio-political and psychological issues
FERHAN ÖZTÜRK
Doktora
Türkçe
2021
Karşılaştırmalı Edebiyatİstanbul ÜniversitesiKarşılaştırmalı Edebiyat Bilim Dalı
PROF. DR. NEJDET NEYDİM
- 2006-2007 sezonunda Turkcell Süper Ligi'nde oynanan maçlarda kullanılan köşe vuruşlarının bilgisayarlı maç analizi
Computer aided match analysis of corner kicks used in Turkcell Super League in the games played in 2006-2007
RAİF ZİLELİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
SporAbant İzzet Baysal ÜniversitesiAntrenörlük Eğitimi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ. BEKİR YÜKTAŞIR