Palyatif bakım sürecinde yaşlı hastalar, hekimler ve bakım verenlerin yaşadığı sorunlar ve çözüm önerileri
Problems experienced by elderly patients, physicians, and caregivers in palliative care and solution suggestions
- Tez No: 840847
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ASLI KILAVUZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İç Hastalıkları, Internal diseases
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 124
Özet
Günümüzde yaşlanan dünya ile yaşlı bireylerin bakımı daha da önem kazanmıştır. Bireyin yaşamının son günlerini belli bir kalite ve huzur içerisinde geçirmeye hakkı olduğundan palyatif bakım, günümüzde insan hakları değerleri arasında sayılmaktadır. Türkiye'deki palyatif bakım süreçleri incelendiğinde bu sürecin ön plana çıkan paydaşlarının; hastalık ve tedavi sürecini yaşayan yaşlı hasta, tedaviyi planlayan ve uygulayan hekim, tedavinin uygulanması ve yaşlı hastaların temel gereksinimlerinin karşılanmasından sorumlu olan bakım verenler olduğu görülmektedir. Bu araştırmada, yaşlı hastalar, hekimler ve bakım verenlerin görüşlerine göre palyatif bakım sürecinde yaşanan sorunlar ve çözüm önerilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Nitel araştırma yöntemi ile gerçekleştirilen bu çalışmada durum çalışması deseni ve durum çalışması desenlerinden de bütüncül çoklu durum deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu nitel araştırma paradigmasına uygun olarak maksimum çeşitlilik, kolay ulaşılabilirlik ve ölçüt örnekleme yöntemlerinden yararlanılarak belirlenmiştir. Balıkesir ilindeki resmî ve özel sağlık kurumlarında bulunan yaşlı hastalar, hekimler ve bakım verenler ile gerçekleştirilen bu araştırmada yaşlı hastalar için 65 yaş ve üzeri olma, demans tanısı almamış ve mekanik ventilasyon ihtiyacı olmama; hekimler için palyatif bakım hizmeti veren birimde çalışıyor olma; bakım verenler için ise soruları anlama ve makul yanıtlar verme gibi belli zihinsel ve konuşma yetilere sahip olma ölçütleri dikkate alınmıştır. Araştırmanın çalışma grubu dahil edilme kriterlerine uygun ve çalışmaya gönüllü olarak katılan 16 yaşlı hasta, 16 hekim ve 16 bakım verenden oluşan toplam 48 kişidir. Araştırmanın verileri kişisel bilgi formu, Katz Günlük Yaşam Aktiviteleri Ölçeği ve nitel görüşme formu kullanılarak elde edilmiştir. Araştırmada yaşlı hastalar, hekimler ve bakım verenlerin kişisel bilgileri ile yaşlı hastaların günlük yaşam aktivitelerine ilişkin veriler frekans ve yüzde değerleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmada katılımcıların palyatif bakım sürecinde yaşanan sorunlara ve çözüm önerilerine ilişkin görüşlerinin analizinde ise betimsel analiz ve içerik analizi yöntemleri birlikte kullanılmıştır. Nitel verilerin analizi sonucunda 13 tema elde edilmiş, her bir tema kapsamındaki sorun ve çözümlere ilişkin kodlar ile kodlara ilişkin frekans değerleri tablolarda 6 görselleştirilmiş, bulguların doğrudan alıntılarla desteklenmesi amacıyla katılımcı ifadelerine yer verilmiştir. Araştırma sonucunda palyatif bakım sürecinde en yoğun sorun ve en fazla çözüm önerisinin ifade edildiği temanın nöropsikiyatri teması olduğu, bu temayı sorun yoğunluğu açısından beslenme ve kronik hastalıklar temaları takip ederken, çözüm önerileri yoğunluğu açısından da kronik hastalıklar ve ağrı temaları izlemektedir. Araştırmada elde edilen sonuçlar palyatif bakım sürecinde yaşanan sorun ve çözümlere ilişkin görüşlerin, hastanın bireysel özelliklerine göre değişiklik göstermekle birlikte bütünsel ve birbiriyle bağlantılı olduğunu, aynı zamanda katılımcıların bulunduğu ortam özellikleri ile kişisel bakış açıları ve deneyimlerinden de etkilendiklerini ortaya koymuştur.
Özet (Çeviri)
Today, with the aging world population, the care of the elderly people has become more important. Since the individual has the right to spend the last days in a certain quality and peace, palliative care is considered among the values of human rights. When the palliative care processes in Turkey are examined, it is seen that the prominent stakeholders of this process are the elderly patient experiencing the disease and treatment process, the physician who plans and implements the treatment, and the caregivers who are responsible for the implementation of the treatment and meeting the basic needs of elderly patients. In this study, it was aimed to determine the problems and solution suggestions in the palliative care process according to the views of elderly patients, physicians, and caregivers. In this study, which was conducted with the qualitative tradition, the multiple holistic case study design, one of the case study designs, was used. The study group was determined by utilizing maximum diversity, convenience, and criterion sampling methods in accordance with the qualitative research paradigm. In this study, which was conducted with elderly patients, physicians, and caregivers in public and private health institutions in Balıkesir, the inclusion criteria were being 65 years of age or older, not diagnosed with dementia, and not in need of mechanical ventilation for elderly patients; working in a unit providing palliative care services for physicians; and having certain mental and speech abilities such as understanding questions and giving reasonable answers for caregivers. The study group consisted of a total of 48 people, including 16 elderly patients, 16 physicians and 16 caregivers who met the inclusion criteria and voluntarily participated in the study. The data were obtained using a personal information form, Katz Activities of Daily Living Scale, and a qualitative interview form. In the study, personal information of elderly patients, physicians, and caregivers and data on activities of daily living of elderly patients were analyzed using frequency and percentage values. In the study, descriptive analysis and content analysis methods were used together to analyze the opinions of the participants regarding the problems experienced in the palliative care process and solution suggestions. As a result of the analysis of qualitative data, 13 themes were obtained, the codes related to the problems and solutions within the scope of each 8 theme and the frequency values related to the codes were visualized in the tables, and participant statements were included to support the findings with direct quotations. As a result of the research, neuropsychiatry was the theme with the most intense problem and the most solution suggestions in the palliative care process, followed by nutrition and chronic diseases in terms of problem intensity, and chronic diseases and pain in terms of solution suggestions. The results of this study revealed that the views on the problems and solutions experienced in the palliative care process are holistic and interconnected, although they vary according to the individual characteristics of the patient, and are also influenced by the characteristics of the environment, personal perspectives and experiences of the participants.
Benzer Tezler
- Acil servise başvuran ve palyatif bakım ihtiyacı olan hastaların yeni bir tarama metodu ile belirlenmesi, ihtiyaçlarının ve semptom şiddetlerinin speed, edmonton ve karnofsky skalaları ile incelenmesi
Determination of patients with applicated emergency service and palyative care with A new screening method, investigation of of needs and symptoms by speed, edmonton and carnofsky scales
HÜLYA GÜNEY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
İlk ve Acil YardımGaziosmanpaşa ÜniversitesiAcil Tıp Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NURŞAH BAŞOL
- Palyatif bakım hastalarına yönelik bakım yeri tercihi (Hasta yakını ve sağlık çalışanı üzerine bir araştırma )
The maintenance location on health care workers and relatives of patients
HURİŞAH AKSAKAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
HastanelerAtılım ÜniversitesiSağlık Kurumları İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL BİRCAN
- Pandemi sürecinde palyatif bakım hastalarına bakım verenlerin spiritüel iyi oluş ve depresyon düzeylerinin bakım yüklerine etkisi
The effect of the spiritual well-being and depression levels of caregivers of palliative care patients on care burden during the pandemic process
AYŞE DURACAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Halk SağlığıManisa Celal Bayar ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİLEK ÖZMEN
- Birinci basamak palyatif bakım hastalarına bakım sağlayan kişilerde depresyon ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi
The evaluation of depression and quality of life in caregivers of primary palliative care patients
NURAN YILMAZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA REŞAT DABAK
- Palyatif bakım hastalarına bakım verenlerde yaşam kalitesinin değerlendirilmesi: Karabük örneği
Evaluation of quality of life among caregivers of palliative care patients: Karabük case
CİHANGİR KARAKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiHacettepe ÜniversitesiSosyal Hizmetler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VEDAT IŞIKHAN