İki mısır (zea mays L.) çeşidinin gelişiminde tuzluluğun bazı fizyolojik aktiviteler ve fotosistem II üzerine etkileri
The Effect of salinity on some physiological activities and photosystem II in the development of two maize (zea mays L.) cultivars
- Tez No: 84171
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HÜSNÜ ÇAKIRLAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyoloji, Biology
- Anahtar Kelimeler: Mısır, tuzluluk, fotosentez, fizyolojik aktiviteler, fotosistem II, Maize, salinity, photosynthesis, physiological activities, photosystem II
- Yıl: 1999
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 111
Özet
ÖZET Bu çalışmada, değişik seviyelerdeki tuz stresinin, kontrollü koşullarda yetiştirilen iki mısır çeşidinde (Zea mays L. var. indentata, C.6127 ve DK.623) fotosistem II ve diğer bazı fizyolojik parametreler üzerine etkisi incelenmiştir. Çalışmada, esas kültür çözeltisine (1/2 oranında sulandırılmış Hoagland) değişik miktarlarda NaCl ve CaCl2 tuzlan eklenerek elde edilen değişik osmotik potansiyellerdeki (0, - 0.1, - 0.3, - 0.5 MPa) tuzlu kültür çözeltileri, çimlenmeden itibaren bitkilere uygulanmıştır. Bitkilerin erken büyüme evresinde incelenen parametrelerdeki değişimler aşağıda özetlenmiştir. 1- Uygulanan tuz stresi, mısır çeşitlerinde bitki boyunun azalmasına neden olmuştur. A/alma, çeşide bağlı olarak farklılık göstermektedir. Bu parametre açısından C.6127 çeşidi stresten daha fazla etkilenmiştir. 2- Tuz stresi, her iki mısır çeşidinde de büyüme ortamındaki osmotik potansiyelin artmasına bağlı olarak yaş ve kuru ağırlık miktarlarında azalmaya neden olmuştur. Yaş ve kuru ağırlıklardaki azalma, çeşitler arasında farklılık sergilemektedir. 3- Tuzluluk, mısır çeşitlerinde 3. ve 4. yaprak alanlarında, azalmaya neden olmuştur. Yaprak alanları açısından iki çeşit arasındaki fark önemli olmuştur. DK. 623 çeşidinin C.6127 çeşidine göre daha fazla yaprak alanına sahip olduğu saptanmıştır. 4- Değişik osmotik potansiyellerdeki tuz stresi, her iki mısır çeşidinin yaprak oransal su kapsamında (O.S.K.) benzer şekilde azalma meydana getirmiştir. Bu azalma, en yüksek tuz seviyesi olan - 0.5 MPa tuz stresinde diğerlerine göre önemli olmuştur.VI 5- Her iki mısır çeşidinde de, stresin artışına bağlı olarak yaprak hücre özsuyu osmotik potansiyelinde artış olmuştur. Ancak - 0.3 MPa tuz stresine kadar her iki çeşidin hücre özsuyu osmotik potansiyeli değerleri arasında önemli bir farklılık olmamıştır. C.6127 çeşidi, DK.623 çeşidine göre daha fazla yaprak hücre özsuyu osmotik potansiyeline sahiptir. 6- Uygulanan tuz stresi, her iki mısır çeşidinin yaprak dokularında prolin miktarının artışına neden olmuştur. C.6127 çeşidinin yapraklarında, tuz stresinin artışına bağlı olarak DK.623 çeşidine göre daha fazla prolin biriktiği bulunmuştur. 7- Tuz stresinin her iki mısır çeşidinde de, yaprak dokularındaki K+ miktarını hemen hemen değiştirmediği gözlenirken, Na+ miktarında artışa sebep olmuştur. Ayrıca tuz stresinin çeşitlerdeki K+/Na+ oranını azalttığı bulunmuştur. 8- Tuz stresi uygulaması, C.6127 çeşidinde toplam klorofil ve klorofil a miktarında azalma meydana getirirken, klorofil b miktarında önemli bir değişikliğe neden olmamıştır. DK.623 mısır çeşidinde ise, tuz stresinin artışına paralel olarak her üç paramatrede de artış olmuştur. 9- Tuzluluk, C.6127 mısır çeşidinde fotosistem II aktivitesinde azalmaya yol açarken, DK.623 çeşidinde kontrole göre tuz streslerinde azalma olduğu ancak stresler arasındaki farkın önemli olmadığı bulunmuştur. Fotosistem II aktivitesinin inhibisyonu açısından tuz stresi, C.6127 çeşidini önemli derecede olumsuz etkilerken, DK.623 mısır çeşidinde stresler arasında önemli bir farklılık olmadığı belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
VII ABSTRACT In this study, the effect of different levels of salt stress on photosystem II and some physiological activities in two maize cultivars (Zea mays L. var. indentata) which were grown under controlled conditions was examined. In the study, salinized culture solutions at different osmotic potentials (0, - 0.1, - 0.3, - 0.5 MPa) prepared by adding varying amounts of NaCl and CaCI2 to the main culture solution (1/2 strenght Hoagland) were applied to plants from the beginning of germination. The changes in the parameters that were examined at early growth stage of plants are summarized below: 1- Salt stress treatment caused a decrease in plant lenght in maize cultivars. The decrease differs depending on cultivar. According to this parameter, C.6127 cultivar was more influenced by stress. 2- Salt stress in both maize cultivars caused a decline in fresh and dry weights with increasing osmotic potential in the growth medium. The decline in fresh and dry weights varies according to cultivars. 3- Salinity resulted in a decrease in the third and fourth leaf areas in maize cultivars. The difference in leaf areas between two maize cultivars was significant. It was found that DK.623 cultivar has a larger leaf area than C.6127. 4- Salt stress at different osmotic potentials caused a similar diminishing effect on leaf relative water content (R.W.C) of both maize cultivars. This decline was significant only at the highest salt stress level of - 0.5 MPa.5- Leaf osmolality inceased in both maize cultivars with increasing stress. But the difference was insignificant in the values of leaf osmolality increase between the cultivars up to - 0.3 MPa salt stress. Leaf osmolality was higher in C.6127 cultivar than in DK.623 at - 0.3 MPa salt stress. 6- Salt stress applied caused an increase in the amounts of proline in leaf tissues in both maize cultivars. It is revealed that C.6127 cultivar accumulated higher amounts of proline in leaf than DK.623 due to increased salt stress. 7- It was observed that while salt stress did not alter the amounts of K+ in leaf tissue, it caused an increase in the amounts of Na+. In addition, it was found that salt stress diminished the K+/Na+ ratio in cultivars. 8- Salt stress applied caused decreasing amounts of total chlorophyll and chlorophyll a in C.6127 cultivar whereas it did not significantly change the amount of chlorophyll b in the same cultivar. However, in DK.623 cultivar there was an increase in three parameters due to increased salt stress. 9- Salinity caused a decline in photosystem n (PS II) activity in both C.6127 and DK.623 cultivars. However, at various salt stress levels there was significant difference in PS II activity in C.6127 cultivar whereas the difference was very small in DK.623 cultivar. Salt stress inhibited PS II activity in C.6127 cultivar more efficiently than in DK.623 cultivar.
Benzer Tezler
- Farklı tuz konsantrasyonlarının bazı silajlık mısır ve şeker darısı çeşitlerinin çimlenme ve fide gelişimleri üzerine etkileri
The effects of different salt concentrations on germination and seedling development of some silage corn and sweet sorghum varieties
MEHMET DİLMENLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatBursa Uludağ ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. UĞUR BİLGİLİ
- Fındık zurufu ve çay atığı kompostlarının mısır bitkisinin (Zea mays L.) gelişimi üzerine etkileri
Effects of hazelnut husk compost and tea waste compost on growth of corn plant (Zea mays L.)
SEVİNÇ YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
ZiraatOrdu ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DAMLA BENDER ÖZENÇ
- Triptofan ön muamelesinin mısır (Zea mays L.) bitkisinin tuz stresine aklimasyonundaki rolünün fizyolojik ve biyokimyasal düzeyde araştırılması
Investigating the role of tryptophan pretreatment in the acclimation of maize (Zea mays L.) plants to salt stress at physiological and biochemical levels
PHILBERT NDACAKOMEJE
Doktora
Türkçe
2024
FizyolojiKaradeniz Teknik ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FAİK AHMET AYAZ
- Asidik topraklara ilave edilen diyatomit ve zeolitin mısır bitkisi (Zea mays L. Akpınar, Karadeniz Yıldızı) çeşitlerinin kuru madde verimi ve mineral içeriği üzerine etkisi
The effect on dry matter yield and mineral content of corn (Zea mays L. Akpinar, Karadeniz Yildizi) plants applied diatomite and zeolite to acidic soils
GÜLAY ER
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
ZiraatAtatürk ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESRİN YILDIZ
- Yozgat ekolojik koşullarına uygun silajlık mısır (Zea mays l.) çesitlerinin belirlenmesi
Determination of suitable silage corn (Zea mays l.) varieties for yozgat ecological conditions
ORHAN YOZGATLI
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
ZiraatBozok ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. UĞUR BAŞARAN