Geri Dön

Kırsal mimari ve kırsal mimari yerleşim morfolojisinde Köy Odalarının yeri, mimari ve kültürel özellikleri: Kırıkkale/Keskin köy örnekleri

Rural architecture and village chambers in rural architecture, architectural and cultural characteristics of village rooms in rural architecture settlement morphology: Examples of Kırıkkale/Keskin village

  1. Tez No: 841835
  2. Yazar: İBRAHİM MUTLU
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. EMİNE SAKA AKIN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mimarlık, Architecture
  6. Anahtar Kelimeler: Kırsal, Doğal ve sosyo-kültürel çevre, Yerleşim dinamikleri, Göç, Keskin, Rural, Natural and socio-cultural environment, Settlement dynamics, Migration, Sharp
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yozgat Bozok Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 271

Özet

İnsanoğlu, dünyada yerleşik hayata geçtiği günden bu yana iklim, bitki örtüsü, topoğrafya, su kaynakları gibi doğal; yaşam biçimi, inanış, üretim etkinlikleri, teknoloji gibi sosyo-kültürel çevre dinamikleri çerçevesinde kentsel ve kırsal yerleşim morfolojilerini oluşturmuş ve gelişimlerine yön vermişlerdir. Doğal ve sosyo-kültürel çevre dinamiklerinin geliştirdiği kent ya da kırsal yerleşimler doğaya uyumlu, doğayı bozmayan, kendine özgü ve kimlikli yerleşimleri ortaya çıkarmaktadır. Ancak Sanayi Devrimi ile başlayan ve hala devam eden teknolojik gelişim, iş gücü talebi, insanların ihtiyaç ve beklentilerinin değişmesi gibi pek çok nedenden dolayı kentlere doğru yaşanan göçler, her alanda olduğu gibi kentsel ve kırsal yerleşimlere de yansımıştır. Sanayileşme ile gelişen teknoloji, tarım ve hayvancılıkta makineleşmeyi getirmiş ve kırsal alanlarda işsizlik, miras bölünmesi, eğitim ve sağlık olanaklarının yetersizliği gibi sosyal, ekonomik ve kültürel boyutları olan pek çok sorun ortaya çıkarmıştır. Günümüzde hala devam eden bu göçler, kırsal mimari mirasın bakımsız kalarak ya yıkılmalarına ya da geleneksel olmayan tekniklerle yeni yapıların inşa edilmesine neden olmaktadır. Bu döngü devam ettiği müddetçe her geçen gün nüfusu azalan pek çok kırsal yerleşimin kendine özgü yerleşim morfolojisi, mimarisi ve kültürel yapısı yok olmaktadır. Bu tezde yok olmayla yüz yüze olan kırsal yerleşimlerin hem mimari hem de kültürel özelliklerini barındıran köy odalarının kırsal yerleşim morfolojisinde, mimarisinde ve kültüründe yeri ve öneminin ortaya konulması amaçlanmıştır. Tezin konusunu Kırıkkale ili Keskin ilçesi kırsalında yer alan on köy oluşturmuştur. Köylerin seçiminde pilot çalışma yapılarak köy odası olan köyler seçilmiştir. Tez kapsamında literatür ve alan çalışması yapılmıştır. Literatür çalışması ile kavramsal çerçeveyi oluşturan yerleşim, yerleşme şekilleri, yerleşim dinamikleri ve köy odası kavramları ele alınmıştır. Aynı zamanda köylerle ilgili nüfus, yerleşim, arşiv bilgelerine de ulaşılmıştır. Alan çalışmasında yerinde gözlem, inceleme ve görüşmeler yapılmış, köy odalarının rölöveleri çıkarılmış ve mimari özellikleri ortaya konulmuştur. Elde edilen tüm verilerle köylerin yerleşim morfolojileri, köy odalarının tipolojileri ve köy odalarının yerleşimler içindeki yeri, önemi ve sorunları ortaya konulmuştur. Sonuç olarak her geçen gün yok olmakta olan kırsal yerleşimlerde bulunan köy odalarının hem mimarileri ile hem de bulundukları köylerin yerleşiminde ve kültüründe önemli bir yere sahip olduğu görülmüştür. Geleceğe aktarılmak üzere, kırsal yerleşimler ve sosyal işlevleri olan köy odalarının envanterlendiği bu tez çalışması, son yıllarda küreselleşme, yoğun kentleşme, iklim değişikliği, hava kirliliği, salgın hastalıklar gibi nedenlerden dolayı daha da önem kazanan kırsal yerleşimlere yönelik kırsal kalkınma projelerinin oluşturulmasında altlık oluşturacaktır. 2023, xxvii + 249 Sayfa

Özet (Çeviri)

Human beings have formed urban and rural settlement morphologies and shaped their development within the framework of natural environmental dynamics such as climate, vegetation, topography, water resources and socio-cultural environmental dynamics such as lifestyle, beliefs, production activities and technology. Urban or rural settlements developed by natural and socio-cultural environmental dynamics reveal settlements that are in harmony with nature, do not disrupt nature, and have their own unique and identity. However, migration to cities due to many reasons such as technological development, labor demand, changes in people's needs and expectations, which started with the Industrial Revolution and still continues, has been reflected in urban and rural settlements as in every field. The technology developed with industrialization has brought mechanization in agriculture and animal husbandry and created many problems with social, economic and cultural dimensions such as unemployment, inheritance division, inadequate education and health opportunities in rural areas. These migrations, which still continue today, cause the rural architectural heritage to fall into disrepair and either be destroyed or new structures to be built with non-traditional techniques. As long as this cycle continues, the unique settlement morphology, architecture and cultural structure of many rural settlements, whose population is decreasing day by day, are disappearing. In this thesis, it is aimed to reveal the place and importance of village rooms, which contain both architectural and cultural features of rural settlements facing extinction, in rural settlement morphology, architecture and culture. The subject of the thesis was ten villages located in the rural areas of Keskin district of Kırıkkale province. In the selection of the villages, villages with village rooms were selected by conducting a pilot study. Literature and field studies were conducted within the scope of the thesis. With the literature study, the concepts of settlement, settlement patterns, settlement dynamics and village room, which constitute the conceptual framework, were discussed. At the same time, population, settlement and archive information about the villages were accessed. In the field study, on-site observations, examinations and interviews were made, surveys of the village rooms were made and their architectural features were revealed. With all the data obtained, the settlement morphologies of the villages, the typologies of village rooms and the place, importance and problems of village rooms in settlements were revealed. As a result, it has been seen that the village rooms in rural settlements, which are disappearing day by day, have an important place both in their architecture and in the settlement and culture of the villages where they are located. This thesis study, in which rural settlements and village rooms with social functions are inventoried to be transferred to the future, will form the basis for the creation of rural development projects for rural settlements, which have become more important in recent years due to reasons such as globalization, intense urbanization, climate change, air pollution, epidemic diseases. 2023, xxvii + 249 Pages

Benzer Tezler

  1. İç Anadolu Bölgesi Türkmen aşiretleri kırsal yerleşimlerine yönelik tipolojik ve morfolojik inceleme: Yabanlı Türkmen aşireti örneği, Kırşehir-Nevşehir

    Typological and morphological analysis of the rural settlements of the Turkmen tribes in the middle Anatolian Region: The example of the Kirşehir-Nevşehir yabanli Turkmen tribe

    MEHMET KAAN ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    MimarlıkYozgat Bozok Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EMİNE SAKA AKIN

  2. Tarihsel süreç bağlamında yer-yerleşim ilişkisi sürekliliğinin Prizren örneğinde incelenmesi

    The continuation in the historical process of the relationship between the place-residence by considering the example of Prizren

    ARDORA BUCKO

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Mimarlık Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. NEZİH RECEP AYSEL

  3. Arkeolojik ve kırsal mimari miras birlikteliğinin korunabilirliği

    Conservability of archaeological and rural architectural heritage coexistence

    EBRU HARMAN ASLAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    ArkeolojiYıldız Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET CENGİZ CAN

    PROF. DR. İCLAL SEMA DİNÇER

  4. İspir Sırakonaklar yerleşimi kırsal mimarisinin incelenmesi ve kırsal turizm açısından değerlendirilmesi

    Examination of the rural architecture of Ispir Sirakonaklar settlement and its evaluation in terms of rural tourism

    YELDA GAMZE YALÇINER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    MimarlıkAtatürk Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRİYE KAZAZ

  5. İran-atropaten (Azerbaycan) bölgesinın kırsal mimari özellikleri ve koruma sorunları: Ushtibin Köyü

    Rural architectural features and conservation problems in İran-atropatena (Azerbaijan) region: Ushtibin village case

    NIMA SAMANIFAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TÜLAY ÇOBANCAOĞLU