Geri Dön

Bulimiya nervoza ve tıkınırcasına yeme bozukluğunda transkraniyal direkt akım uyarımı'nın bilişsel esneklik, dürtüsellik ve yeme davranışı üzerine etkileri

Effects of transcranial direct current stimulation on cognitive flexibility, impulsivity and eating behavior in bulimia nervosa and binge eating disorder

PDF İndir

  1. Tez No: 842402
  2. Yazar: HAMİDE KUTLU CANSEVER
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MAKBULE ÇİĞDEM AYDEMİR
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Psikiyatri, Psychiatry
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 122

Özet

Amaç: Bulimiya nervoza (BN) ve tıkınırcasına yeme bozukluğunda (TYB) bilişsel işlevler, dürtüsellik ve yeme davranışının özellikleri ve bunların transkraniyal direkt akım uyarımına (tDAU) yanıtı son zamanlarda ilgi odağı olan konular arasındadır. Ancak bu konudaki çalışmalar çelişkili sonuçlar bildirmektedir. Bu nedenle, bu çalışmada BN ve TYB tanısı olan hastalarda bilişsel esneklik, dürtüsellik ve yeme davranışının değerlendirilmesi ve dorsolateral prefrontal kortekse (DLPFK) uygulanan tDAU ile değişimlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Bu çalışmaya 6'sı BN, 15'i TYB tanısı olan toplam 21 katılımcı dahil edilmiştir. İlk değerlendirmede, katılımcıların sosyodemografik bilgileri alındıktan sonra Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçeği (HDDÖ), Hamilton Anksiyete Derecelendirme Ölçeği (HADÖ), Durumluk Kaygı Envanteri (DKÖ), Yeme Bozukluğu Değerlendirme Ölçeği (YBDÖ), Yeme Tutumu Testi (YTT), Yeme Davranışı Takip Formu (YDTF), BARRATT Dürtüsellik Ölçeği Kısa Formu (BDÖ-11-KF), Bilişsel Esneklik Ölçeği (BEE), İz Sürme Testi A ve B formları (İST A ve B) ve Modifiye Balon Analog Risk Testi (M-BART) uygulanmıştır. Daha sonra, katılımcılara 3 hafta boyunca haftada üç kez gün aşırı, toplamda 9 seans, DLPFK'e tDAU uygulaması yapılmış ve her tDAU seansı 20 dakika sürmüştür. Katılımcılara sırasıyla, ilk hafta 3 seans sağ anodal sol katodal sahte (sham) tDAU, ikinci hafta 3 seans sağ anodal sol katodal aktif tDAU, üçüncü hafta 3 seans sol anodal sağ katodal aktif tDAU uygulanmıştır. Her hafta son uygulama sonrasında katılımcılara, DKÖ, HDDÖ, HADÖ, İST A-B ve M-BART yeniden uygulanmış ve katılımcılardan takip eden 2 gün, günde birer kez, toplamda 6 kez YDTF'yi doldurmaları istenmiştir. Katılımcılara ait dört seferde toplanan veriler, tekrarlı ölçümler ANOVA ya da Friedman testi ile analiz edilmiştir. Bulgular: M-BART ile değerlendirilen, risk alma davranışının hem sağ anodal sol katodal hem de sol anodal sağ katodal DLPFK aktif tDAU ile daha yüksek olduğu saptanmıştır. Bilişsel esnekliği değerlendirmek amacıyla uygulanan İST B-A puanının yalnızca sol anodal sağ katodal DLPFK aktif tDAU ile anlamlı olarak daha düşük olduğu bulunmuştur. Yeme isteğinin sahte uyarım ve her iki aktif tDAU sonrası ilk değerlendirmeye göre daha düşük olduğu; ancak, sahte ve aktif uyarımlar arasında anlamlı bir fark olmadığı saptanmıştır. Yeme atağı sayısı ise, sahte uyarım ve her iki aktif tDAU sonrası ilk değerlendirmeye göre daha düşük, ayrıca aktif tDAU'lar sonrası sahte uyarıma göre anlamlı olarak daha düşük saptanmıştır. Öte yandan, HADÖ ile değerlendirilen anksiyete düzeyinin tüm tDAU'larda ilk değerlendirmeye göre daha düşük olduğu ancak sahte ve aktif koşullar arasında anlamlı bir fark olmadığı görülmüştür. HDDÖ ile değerlendirilen depresyon düzeyleri ise tüm tDAU'lar ile ilk değerlendirmeye göre daha düşük, ayrıca sol anodal sağ katodal aktif tDAU sonrası sahte uyarıma göre daha düşük bulunmuştur. Sonuç: Bu çalışmanın bulguları, DLPFK'ya uygulanan her iki aktif tDAU'nun dürtüsellik düzeyini artırdığını, buna karşın yalnızca sol anodal sağ katodal tDAU'nun bilişsel esneklik üzerinde olumlu bir etkisi olduğunu göstermektedir. Yeme isteği açısından, tDAU koşulları arasında anlamlı bir fark bulunmazken, yeme atağı açısından ise, her iki aktif tDAU'nun sahte uyarımdan daha etkili olduğu görülmüştür. Sonuç olarak, yeme bozukluğu olan hastalarda tDAU, temel semptomlara ek olarak hastalık seyrini etkileyebilecek depresif belirtiler ve bilişsel esneklik gibi alanlara da etkisi olabilecek bir müdahale yöntemi gibi görünmektedir. Bu hasta grubunda, tDAU'nun risk alma ve dürtüsellik üzerine etkilerinin anlaşılabilmesi için, tekrarlayan tDAU uygulamalarının yapılacağı geniş örneklemli ve kontrollü çalışmalara gereksinim bulunmaktadır.

Özet (Çeviri)

Aim: Cognitive functions, impulsivity and characteristics of eating behavior in bulimia nervosa (BN) and binge eating disorder (BED) and their response to transcranial direct current stimulation (tDAU) are among the topics that have been the focus of attention recently. However, studies on this subject report conflicting results. Therefore, this study aimed to evaluate cognitive flexibility, impulsivity and eating behavior in patients diagnosed with BN and BED, and to examine their changes with tDAU applied to the dorsolateral prefrontal cortex (DLPFC). Materials and Methods: A total of 21 participants, 6 diagnosed with BN and 15 with BED, were included in this study. In the first evaluation, after the sociodemographic information of the participants was obtained, Hamilton Depression Rating Scale (HDRS), Hamilton Anxiety Rating Scale (HARS), State-Trait Anxiety Inventory-1 (STAI-1), Eating Disorder Examination Questionnaire (EDE-Q), Eating Attitude Test (EAT), Eating Behavior Follow-up Form (EBFF), BARRATT Impulsiveness Scale-11 (BIS-11), Cognitive Flexibility Inventory (CFI), Trail Making Test A and B (TMT A-B) and Modified Balloon Analog Risk Task (M-BART) were applied. Then, tDAU was applied to the DLPFC of the participants, three times a week every other day for 3 weeks, for a total of 9 sessions, and each tDAU session lasted 20 minutes. Participants received 3 sessions of right anodal left cathodal sham tDAU in the first week, 3 sessions of right anodal left cathodal active tDAU in the second week, and 3 sessions of left anodal right cathodal active tDAU in the third week, respectively. After the last application each week, the participants were re-administered HDRS, HARS, STAI-1, TMT A-B and M-BART, and the participants were asked to fill out EBFF once a day for the following 2 days, 6 times in total. Data collected from the participants four times were analyzed with repeated measures ANOVA or Friedman test. Results: Risk-taking behavior, assessed by M-BART, was found to be higher with both right anodal left cathodal and left anodal right cathodal DLPFC active tDAU. It was found that the TMT B-A score, which was applied to evaluate cognitive flexibility, was significantly lower only with left anodal right cathodal DLPFC active tDAU. The desire to eat was lower after sham stimulation and both active tDAU compared to the first evaluation; however, no significant difference was found between sham and active stimulation. The number of eating attacks was found to be lower after sham stimulation and both active tDAUs compared to the first evaluation, and was also significantly lower after active tDAUs compared to sham stimulation. On the other hand, it was observed that the anxiety level assessed by HARS was lower in all tDAUs compared to the first assessment, but there was no significant difference between sham and active conditions. Depression levels assessed by HDRS were found to be lower with all tDAUs compared to the first evaluation, and were also lower after left anodal right cathodal active tDAU compared to sham stimulation. Conclusion: The findings of this study show that both active tDAU applied to the DLPFC increase the level of impulsivity, whereas only left anodal right cathodal tDAU has a positive effect on cognitive flexibility. In terms of desire to eat, no significant difference was found between tDAU conditions, but in terms of eating attack, both active tDAUs were found to be more effective than sham stimulation. In conclusion, tDAU in eating disorders appears to be an intervention method that may have an impact on areas such as depressive symptoms and cognitive flexibility, which may affect the course of the disease, in addition to the basic symptoms. In order to understand the effects of tDAU on risk taking and impulsivity in this patient group, large-sample and controlled studies in which repeated tDAU applications will be performed are needed.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    530156

    YFAS 2.0 çocuk versiyonu Türkçe geçerlilik güvenirlik çalışması

    YFAS 2.0 for children Turkish validity and reliability study

    ESRA YILMAZ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Aile HekimliğiMarmara Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SALİHA SERAP ÇİFÇİLİ

  2. Tez No

    784278

    Ankara'da aile sağlığı merkezlerinde çalışan aile hekimlerinin yeme bozuklukları ile ilgili bilgi düzeyleri ve tutumları

    Knowledge levels and attitudes of family physicians working in a family health center in Ankara on eating disorders

    FATIMATÜZZEHRA GÜNDÜZ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Aile HekimliğiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. DEMET TAŞ

  3. Tez No

    901082

    Yeme bozukluğu vakalarında sosyal işlevselliğin keşfine yönelik nitel bir araştırma

    A qualitative study on the discovery of social functioning in people with eating disorder

    SONAY CUMALI ARSLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Psikolojiİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. FATİMA ELİF ERGÜNEY OKUMUŞ

  4. Tez No

    861869

    Yeme bozukluğu (anoreksiya nervoza - bulimia nervoza -tıkanırcasına yeme bozukluğu) tanılı ergenlerin sosyal biliş ve nörobilişsel özelliklerinin birbirleriyle ve sağlıklı kontroller ile karşılaştırılması

    Comparison of the social cognitive and neurocognitive features of adolescents diagnosed with eating disorder (anorexia nervosa - bulimia nervosa - binge eating disorder) with each other and with healthy controls

    RECE ARAZ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    PsikiyatriBursa Uludağ Üniversitesi

    Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ŞAFAK ERAY ÇAMLI

  5. Tez No

    634679

    Üniversite öğrencilerinde yeme bozukluğunun görülme sıklığı ve psikososyokültürel yordayıcıları: İstanbul örneklemi

    The prevalence of eating disorders in university students and psychosociocultural predictors: İstanbul sample

    EZGİ DEVECİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Psikolojiİstanbul Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. H. ÖZLEM SERTEL BERK

Geri Dön