Yabancı madde hasarı kaynaklı hava aracı kazalarında insan faktörünün değerlendirilmesi: Concorde uçak kazası örneği
Evalution of human factor in aircraft accidents by foreign object damage: Concorde aircraft accident example
- Tez No: 842880
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BURCU BULUT GÜRPINAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gebze Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Strateji Bilimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Havacılıkta tarih boyunca kazalar meydana gelmiştir. Meydana gelen kazalar insan hatasından kaynaklansa da 2000 yılında Concorde kazasıyla yabancı madde hasarı kavramı gündeme gelmiş ve uygulanan prosedürlerin, emniyet tedbirlerinin yeniden gözden geçirilmesine sebep olmuştur. Bu araştırmada yabancı madde hasarıyla ilgili Türkiye literatüründe yeteri kadar araştırma yapılmamış olması nedeniyle yabancı madde hasarının önemine vurgu yapmak amaçlanmıştır. Bu durumu insan faktörü nezdinde incelemek ve yabancı madde hasarı-insan faktörü ilişkisini tartışmak hedeflenmiştir. Tezde“Yabancı madde hasarı nedir?”,“Ekonomik etkisi nelerdir?”,“Yabancı madde hasarının oluşmasında insan faktörü etkisi var mıdır?”ve“Kazaları azaltmak için neler yapılabilir?”sorularına yanıt aranmak istenmiştir. İnsan faktörlerinin daha detaylı açıklanması için Concorde kazası örnek olarak seçilmiştir. Çünkü kazanın 113 kişinin ölümüyle sonuçlanması, kazadan 3 yıl sonra Concorde uçaklarının tamamen kullanımdan kalkmasına sebep olan en büyük etkenlerden biri olması, ayrıca kazanın meydana gelmesinde ana faktörlerin insan ve yabancı madde olması sebebiyle Concorde kazası örnek olarak seçilmiştir. Benzer kazaların meydana gelmemesi ve hava aracının uçuşunun emniyetli bir şekilde sağlanmasında rol alan tüm havacılık çalışanları ve yöneticilerinde farkındalık seviyesinin arttırılması hedeflenmiştir. Bunun için öncelikle birinci bölümde hava aracı kazaları ve yabancı madde hasarı ile ilgili genel bilgilendirme yapılmış, ikinci bölümde yabancı madde hasarı kavramı, ikinci bölümde hava aracı kaza-kırımlarında insan faktörünün önemi ve insan faktörü eğitimleri incelenmiş, son bölümde ise kaza kapsamlı bir şekilde analiz edilmiştir. Concorde kazasından yola çıkarak yabancı madde hasarına katkı sağlayan etmenleri incelediğimizde, insan faktörleri kazanın meydana gelmesinde etkili olmuştur. Bu faktörler, uçak personelinin doğru tepkiyi vermek için gerekli eğitimi almadığı veya yetersiz olduğu, yönetim hatalarının, önlemlerin alınmasını engellediği gibi etkilere yol açtığı tespiti yapılmıştır. Söz konusu kazaları önlemek için farkındalık ve eğitim kavramının önemi anlaşılmıştır. Havacılık sektöründe operasyonların güvenliğini sağlamak için uçuş ve bakım ekiplerine verilen Ekip Kaynak Yönetimi (EKY) ve Bakım Kaynak Yönetimi (BKY) eğitimlerinin olası ve öngörülemeyen kazalara karşı senaryolar oluşturarak kapsamlarının genişletilmesinin gerekli olduğu değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Accidents have occurred in aviation throughout history. Although the accidents that occurred were caused by human error, the concept of foreign object damage came to the fore with the Concorde accident in 2000 and caused the applied procedures and safety measures to be reconsidered. In this research, it is aimed to emphasize the importance of foreign object damage since there is not enough research on foreign object damage in the Turkish literature. It is aimed to examine this situation in terms of the human factor and to discuss the relationship between foreign object damage and human factor. In the thesis, questions such as“What is foreign object damage?”,“What are its economic effects?”,“Is there a human factor in the occurrence of foreign object damage?”and“What can be done to reduce accidents?”The questions were sought to be answered. The Concorde accident was chosen as an example to explain human factors in more detail. The Concorde accident was chosen as an example because the accident resulted in the death of 113 people, was one of the biggest factors that caused the Concorde planes to be completely retired 3 years after the accident, and the main factors in the accident were humans and foreign objects. It is aimed to increase the awareness level of all aviation employees and managers who are involved in preventing similar accidents and ensuring the safe flight of the aircraft. For this purpose, firstly, the concept of foreign object damage was examined in the second part, the importance of human factor in aircraft accidents and human factor trainings were examined in the third part, and in the last part, the accident was analyzed comprehensively. When we examine the factors contributing to foreign object damage based on the Concorde accident, human factors were effective in the occurrence of the accident. It has been determined that these factors lead to effects such as aircraft personnel not receiving the necessary training to respond correctly or being inadequate, and management errors preventing precautions to be taken. The importance of the concept of awareness and education is understood to prevent these accidents. In order to ensure the safety of operations in the aviation industry, it has been evaluated that it is necessary to expand the scope of the Crew Resource Management (CRM) and Maintenance Resource Management (MRM) trainings given to flight and maintenance teams by creating scenarios against possible and unforeseen accidents
Benzer Tezler
- Experimental and numerical studies on low velocity impact behavior of Glare panels
Glare panellerde düşük hızlı darbe direnci davranışının deneysel ve nümerik olarak incelenmesi
OĞUZHAN MAZI
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Havacılık Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiUçak ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VEDAT ZİYA DOĞAN
- The role of oxidative stress factors in the pathophysiology of Ocular Rosacea, analysis of tears and other materials
Oküler Rosacea patofizyolojisinde oksidatif stres faktörlerinin rolü, gözyaşı ve diğer materyallerin analizi
NİLÜFER YEŞİLIRMAK
Doktora
İngilizce
2023
BiyokimyaGazi ÜniversitesiTıbbi Biyokimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESLİHAN BUKAN
PROF. DR. JEAN-LOUIS BOURGES
- Assessment of urbanization history of Addis Ababa city, Ethiopia
Addıs Ababa cıty, Ethıopıa'nın kentleşme tarihinin değerlendirilmesi
ABDURAHMAN HUSSEN YIMER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMersin ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ CENAP YOLOĞLU
- Basamak patlatmasında tasarım parametrelerinin patlatma verimliliği ve çevresel etki açısından değerlendirilmesi
Evaluation of design parameters in bench blasting in terms of blast efficiency and environmental effect
ÖZGE AKYILDIZ
Doktora
Türkçe
2022
Maden Mühendisliği ve Madencilikİstanbul Teknik ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TÜRKER HÜDAVERDİ
- The effect of borax addition to poly(methyl methacrylate)
Boraks takviyesinin poli(metil metakrilat) üzerindeki etkisi
YUSUF YİĞİT
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLGÜN BAYDOĞAN