Okul öncesi sınıflarında özel gereksinimli çocukların temsil edilmesi: Bir karma yöntem araştırması
Representation of children with special needs in preschool classrooms: A mixed methods research
- Tez No: 843128
- Danışmanlar: PROF. DR. NİMET BÜLBİN SUCUOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 258
Özet
Özel gereksinimli olan çocukların bütünleştirilmiş okul öncesi sınıflarında temsil edilmelerinin araştırıldığı bu çalışma, keşfedici sıralı karma yöntem araştırması deseni ile yürütülmüştür. Çalışmanın ilk aşaması olan nitel araştırmada, Ankara'daki resmî okullarda görev yapan 11 okul öncesi öğretmeniyle derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiş; veriler, içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Çalışmanın ara aşamasında, nitel araştırmada ortaya çıkan sonuçlar temel alınarak, Özel Gereksinimli Çocukların Temsiliyeti Anketi geliştirilmiştir. Nicel araştırma aşamasında, geliştirilen anket aracılığı ile İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması Düzey1'den 12 şehirdeki resmî okullarda görev yapan 264 öğretmenden veri toplanmış; verilerin, betimsel analizi gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın sonucunda özel gereksinimli olan çocukların, sınıfların fiziksel çevresini oluşturan materyallerde, resimli çocuk kitaplarında, görseller ile eğitim programındaki bireysel farklılıklara ilişkin uygulamalarda, sınıfa özel gereksinimli olan konuk davet etmede ve özel gereksinimli olan başarılı bireylerin tanıtımında sınırlı düzeyde temsil edildikleri görülmüştür. Okullarda, özel gereksinimli olan çocukların temsil edilmesine yönelik çalışmaların, genellikle özel gereksinime ilişkin farkındalığın artırılmasını amaçlayan özel günlerde yapıldığı ve özel gereksinimli olan ve tipik gelişen çocukların etkileşimini teşvik eden sistematik bir programın uygulanmadığı bulunmuştur. Öğretmenler sınırlı temsilin nedenini, genellikle konuya ilişkin bilgi, farkındalık ve beceri eksiklikleri ile açıklamışlardır. Özel gereksinimli olan ve tipik gelişen çocukların etkinliklere katılımlarında sorunlar olduğu; çocukların, genellikle iletişim/sosyal beceri yetersizliği ve etkinliğin ilgilerini çekmemesi nedenleriyle etkinliklere katılmadıkları belirlenmiştir. Öğretmenler tüm çocukların katılımını sağlamak için çalıştıklarını, ancak özel gereksinimli olan çocukların katılımı için onlarla bireysel çalıştıklarını ifade etmişlerdir.
Özet (Çeviri)
This study, which investigates the representation of children with special needs in preschool classrooms, was carried out with an exploratory sequential mixed methods design. In the first qualitative phase, in-depth interviews were conducted with teachers working in public schools in Ankara, and data were analyzed with content analysis. Based on the results of the qualitative study, the Representation of Children with Special Needs Survey was developed in the intermediate phase. In the quantitative phase, data were collected from 264 teachers working in public schools in 12 cities at Nomenclature of Units for Territorial Statistics Level 1 throughout the survey, and data were analyzed descriptively. As a result, there is a limited representation of children with special needs in the physical environment of preschool classrooms as the materials, picture books, and visuals in the practices related to individual differences such as inviting guests with special needs and talking about successful individuals with special needs. Practices to represent children with special needs in schools are only applied on special days related to special needs, and a systematic program promoting interaction between children with and without special needs is not implemented. Teachers explained the reason for limited representation as a lack of knowledge, awareness, and skills. There are challenges in the engagement of both children with and without special needs due to communication or social skill deficiencies and a lack of interest in activities. Teachers expressed they work to ensure all children's engagement, but they mostly work with children with special needs individually.
Benzer Tezler
- Okul öncesi öğretmenlerinin sınıflarındaki özel gereksinimli çocukların akran ilişkilerine dayalı sosyal yeterliklerine ilişkin görüş ve uygulamaları
Preschool teachers' opinion and practises on peer-related social competencies of children with special needs in their classrooms
MEHMET ONUR KARATAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞEYDA DEMİR
- Okul öncesi kaynaştırma sınıflarında müzik etkinliklerinin kullanım durumu ve çocukların kavram gelişimleri ile akran kabullerinin incelenmesi
An investigation of the use of music activities in preschool inclusive classes and its relationship with children's conceptual development and peer acceptance
EMRE ONAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimTrakya ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EZGİ AKŞİN YAVUZ
DR. ÖĞR. ÜYESİ TRİNGA SHPENDİ ŞİRİN
- Özel gereksinimli öğrencisi olan okul öncesi öğretmenlerinin akran çatışmasına ilişkin görüşlerinin, çatışmaya müdahale yaklaşımlarının ve uyguladıkları stratejilerin belirlenmesi
Determining the views of preschool teachers having students with special needs on peer conflict, their conflict intervention approaches and the strategies they apply
BANU KARAAHMETOĞLU
- Okul öncesi dönemdeki özel gereksinimli çocukların okula uyum durumlarının incelenmesi
Children with special needs in preschool period examination of school adaptation status
SENEM AKINCI DÜZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSA KAYA
- Öğretmen görüşlerine göre özel gereksinimli öğrencilerin ilkokula geçişine yönelik ölçek geliştirme çalışması
Scale development study for the transition of students with special needs to primary school according to teachers' opinions
ESRA NUR ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RUKİYE KONUK ER