Van Gölü Havzası'nda Tuta absoluta (Meyrick, 1917) (Lepidoptera:Gelechiidae)'nın domates alanlarındaki yayılışı, popülasyon gelişmesi, bulaşıklık ve zarar oranı ile doğal düşmanlarının saptanması
Distribution, population development, infestation and damage rates, and identification of natural enemies of Tuta absoluta (Meyrick, 1917) (Lepidoptera: Gelechiidae) in tomato fields in the Van Lake Basin
- Tez No: 843972
- Danışmanlar: PROF. DR. REMZİ ATLIHAN, DR. ÖĞR. ÜYESİ HİLMİ KARA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bitki Koruma Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 153
Özet
Çalışma, 2020 ve 2021 yıllarında Van Gölü Havzası'nda Tuta absoluta'nın yayılışı, popülasyon gelişimi, bitki bulaşıklığı ve zarar oranı ile doğal düşmanlarının saptanması amacıyla yapılmıştır. Gözlem ve örneklemeler, Van ve Bitlis illerindeki tarla ve sera alanları ile sebze ve meyve hallerinde gerçekleştirilmiştir. Tuta absoluta'nın popülasyon değişimi feromon tuzağıyla izlenmiş, bitki bulaşıklığı ve meyve zarar oranı ise gözle kontrol yöntemi ile belirlenmiştir. Doğal düşmanların saptanması gözle kontrol ve atrap kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Van Gölü Havzası'nda domates üretimi yapılan alanlarda Tuta absoluta'nın yaygın olarak bulunduğu ve bu zararlının fide ve domates meyveleriyle birlikte bölgeye taşındığı, ayrıca 2200 rakımlı bölgelerde de zarara neden olduğu tespit edilmiştir. Zararlıya ait ergin bireyler doğada mayıs sonu ve haziran başından itibaren görülmüş ve en yüksek popülasyon artışı ağustos, eylül ve ekim aylarında gerçekleşmiştir. Zararlının doğada altı ay boyunca aktif olduğu ve yılda en az üç veya dört döl verdiği gözlenmiştir. İki yıl boyunca gerçekleştirilen kontrollerde bitki bulaşıklık oranının %100'e kadar çıktığı ve meyvelerdeki bulaşık oranının da %40'a ulaştığı saptanmıştır. Araştırma sonucunda, Van Gölü Havzası'nda T. absoluta'nın parazitoiti olarak beş tür teşhis edilmiştir. Bunlar; Bracon (Habrobracon) hebetor (Say,1836), Chelonus spp., Apanteles sp., Baryscapus bruchophagi (Gahan 1913) ve Pteromalus intermedius (Walker 1834) parazitoitleridir. Ayrıca zararlının predatörü olarak sekiz tür teşhis edilmiştir. Bu türler; Nabis (Nabis) pseudoferus pseudoferus (Remane, 1949), Orius (Orius) niger (Wolff, 1811), Macrolophus costalis (Fieber, 1858), Nesidiocoris tenuis (Reuter), Deraeocoris (Camptobrochis) serenus (Douglas & Scott, 1868), Chrysoperla spp., Hippodamia variegata (Goeze 1777), Coccinella septempunctata (L. 1758)'dir.
Özet (Çeviri)
The study was carried out to determine the distribution, population development, plant infestation, and damage rate of Tuta absoluta, and parasitoid and predator species in the Lake Van Basin in 2020 and 2021. Observations and sampling were conducted in fields, greenhouses, and vegetable-fruit markets in Van and Bitlis provinces. Population changes of Tuta absoluta were was monitored with pheromone traps, plant infestation and fruit damage rate were determined by visual control method. Natural enemies were identified by visual inspection and by using atrap. It was found that Tuta absoluta was commonly found in areas where tomatoes were produced in the Van Lake Basin, and this pest was also transported to the region along with seedlings and tomato fruits. Additionally, it was determined that it caused damage in areas with an altitude of 2200 meters. Adult individuals of the pest were observed in nature from late May and early June onwards, with the highest population increase occurring in August, September, and October. The pest was observed to be active for six months and produces at least three or four generations per year. Over the course of two years of monitoring, it was found that the plant infestation rate reached up to 100% and the infestation rate in fruits reached 40%. As a result of the research, five species were identified as parasitoids of T. absoluta in the Van Lake Basin. These Bracon (Habrobracon) hebetor (Say, 1836), Chelonus spp., Apanteles sp., Baryscapus bruchophagi (Gahan 1913) and Pteromalus intermedius (Walker 1834). Additionally, eight species were identified as predators of Tuta absoluta in the Van Lake Basin. These species include Nabis (Nabis) pseudoferus pseudoferus (Remane, 1949), Orius (Orius) niger (Wolff, 1811), Macrolophus costalis (Fieber, 1858), Nesidiocoris tenuis (Reuter), Deraeocoris (Camptobrochis) serenus (Douglas & Scott, 1868), Chrysoperla spp., Hippodamia variegata (Goeze 1777), Coccinella septempunctata (L. 1758).
Benzer Tezler
- Van gölü havzası'nda Astragalus L. cinsine ait endemik türlerin filogenetik ilişkilerinin belirlenmesi
Determining phylogenetic relationships of endemic species of Astragalus in Van lake basin
GÜLİSTAN GENLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAN KAYA
- Van Gölü Havzası'nda ortaçağ ve Osmanlı mihrapları
Medieval and Ottoman mihrabs in the Van Lake basin
SULTAN ÖZBEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Sanat TarihiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET TOP
- Gevaş'ta bulunan kültür varlıkları üzerine bir değerlendirme
An analysi̇s of the cultural assests in Gevaş
ÖZLEM HAKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sanat TarihiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET TOP
- Van Gölü Havzası'nda kar kuraklığının araştırılması
Exploration of snow drought in Van Lake Basin
HARUN ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
CoğrafyaHarran ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HURŞİT YETMEN
- Van müzesinde bulunan Osmanlı dönemi silahları (18. ve 19 yüzyıllar)
The guns in Van museum from Ottoman (18 and 19 centuries)
HACER ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Sanat TarihiYüzüncü Yıl ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. BURHANETTİN GÜNEŞ