Temettüat kayıtlarına göre Ezine-i Lazkiye(Sarayköy) kazası Kadıköyü'nde(Babadağ) sosyal ve ekonomik yapı (1844-1845)
Social and economic life in Kadı Village of Ezine-i Latakia district according to dividend records (1844-1845)
- Tez No: 844210
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NECATİ ÇAVDAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 126
Özet
Tanzimat Fermanı (1839) Osmanlı Devleti'nin birçok alanda değişim, gelişim ve yenilikler döneminin başlangıcını sembolize etmektedir. Tanzimat idealinin hedefi toplumsal eşitlik hedefini gerçekleştirmekti. Toplumda uzun süredir şikâyet konusu olan verginin adaletli ve düzenli olarak toplanabilmesi meselesi Tanzimat'ın mali alandaki temel hedefiydi. Bu hedefi gerçekleştirmek için ülkede çok kapsamlı bir varidat tespiti yapılması gerekiyordu. Bu maksatla devletin nüfus, emlak, arazi ve hayvanat varlığını ortaya koymak için 1840 yılı başında Muhassıllık kurumu teşkil edilmiştir. İltizam sistemin getirmiş olduğu ekonomik ve sosyal problemlerin ortadan kaldırılarak devletin doğrudan ahali ile irtibatını sağlamayı ve gelirlerin doğrudan merkezî hazineye aktarılmasını sağlamayı amaçlayan Muhassıllık Kurumu doğrudan merkez idareye bağlı olarak vazife yapacaktı. 1840 yılı başlarında görev yerlerine gönderilen Muhassıl-ı Emval denilen bu memurların bir kısmı vazife yerlerinde Temettüat sayımlarına başlamışlardır.Bu sayımlar neticesinde, 19. yüzyıl ortalarında Osmanlı toplumunun sosyo-ekonomik durumunu tespitte çok önemli bir kaynak niteliği taşıyan Temettüat defterleri meydana gelmiştir. Çalışmamızın temel kaynağını teşkil eden Kadıköy temettüat sayım ve yazımı H.1260-1261 (M. 1844-1845) tarihlidir. Temettüat defterlerinde Kadıköy'ün 12 mahalleden müteşekkil olduğu tespit edilmektedir. Temettüat defterleri, ait olduğu bölgenin nüfus yapısını, yörede kullanılan lakap, aile ve şahıs isimlerini, nüfusun gelir dağılımını, mesleki yapılanmasını, hayvancılık ve hayvan cinslerini, arazi ve ürün çeşitliliğini tespit etme imkânı sunmaktadır. Tezimizde, Kadıköy'ün 1844-1845 yıllarına ait Temettüat defterlerinden faydalanmak suretiyle kazanın sosyal ve ekonomik yapısını incelemeye çalıştık. İncelemiş olduğumuz temettüat kayıtlarından tespit ettiğimize göre yöre Osmanlı'da önemli bir dokuma merkezi konumundadır. Çalışmamızın günümüzde Babadağ adıyla Denizli ilinin bir ilçesi olup tekstille geçimini sağlayan Kadıköy hakkında yapılacak olan yeni çalışmalara kaynaklık edeceği kanaatindeyiz.
Özet (Çeviri)
The Tanzimat Edict (1839) symbolises the beginning of a period of change, development and innovations in many areas of the Ottoman Empire. The aim of the Tanzimat ideal was to realise the goal of social equality. The issue of collecting taxes fairly and regularly, which had long been a subject of complaint in the society, was the main goal of the Tanzimat in the financial field. In order to realise this goal, a comprehensive assessment of the country's revenues had to be made. For this purpose, the Muhassıllık institution was established at the beginning of 1840 in order to reveal the state's population, real estate, land and livestock assets. The Muhassıllık institution, which aimed to eliminate the economic and social problems brought by the iltizam system, to ensure the state's direct contact with the people and to ensure that the revenues were transferred directly to the central treasury, was to function directly under the central administration. At the beginning of 1840, some of these officials called Muhassıl-ı Emval, who were sent to their duty stations, started to conduct Temettüat censuses in their duty stations. However, the Muhassıl institution was not successful due to various reasons and was abolished in early 1842. In the remaining geographical areas that could not be counted by the Muhassıls, dividend censuses were completed between 1844 and 1846. As a result of these censuses, Temettüat books, which are a very important source in determining the socio-economic situation of the Ottoman society in the mid-19th century, were created. The Kadıköy dividend census and registry, which constitutes the main source of our study, is dated H.1260-1261 (M. 1844-1845). Temettüat books reveal that Kadıköy consists of 12 neighbourhoods. Temettüat books offer the opportunity to determine the population structure of the region to which they belong, the nicknames, family and personal names used in the region, the income distribution of the population, occupational structuring, livestock and animal breeds, land and product diversity. In our thesis, we tried to examine the social and economic structure of Kadıköy by making use of the Temettüat books of the years 1844-1845. According to what we have determined from the temettüat records we have examined, the region was an important weaving centre in the Ottoman Empire. We believe that our study will be a source for new studies to be carried out on Kadikoy, which is now a district of Denizli province under the name of Babadağ and makes a living with textiles.
Benzer Tezler
- Temettuat Defterlerine göre XIX. yüzyıl ortalarında Ballu kazasının sosyo-ekonomik durumu (1844-1845)
Socio ekonomic structure of Ballu district in mid- Nineteen century according to Temettuat Defters
HAYRİYE GÜZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
TarihEskişehir Osmangazi ÜniversitesiYakınçağ Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE GÜMÜŞSOY
- Çivril (dikey boyutta bir yerel tarih çalışması)
Çivril (vertical dimension of the history study)
KEZİBAN ŞAHİN
- Temettuat kayıtlarına göre Erzurum ova köylerinin sosyal ve iktisadi durumu
According to the temettuat records of Erzurum ova villagessocial and economic status
ADEM DAŞTAN
- Temettüat kayıtlarına göre 19. yüzyılın ortalarında Kumanova kazasında nüfus, yerleşim ve ekonomi
According to temettuat registers demography, settlement and economy in Kumanova county in the middle of 19th century
ALİ ASLAN
- Temettüat kayıtlarına göre xıx. yüzyıl ortalarında soma'nın sosyo-ekonomik yapısı
According to temettuat registers socio-economic stuation of soma in the middle of 19th century
AYŞE NİSA ATAR