19. yüzyıl Türk romanında okuma kültürü
Reading culture in the 19th century Turkish novel
- Tez No: 844311
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜZİN GONCA GÖKALP ALPASLAN, PROF. DR. NESRİN KARACA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 231
Özet
Bu tezde, 1851-1900 yılları arasında tefrikalar dışında, yayımlanmış Türk romanlarına yansıyan okuma kültürü incelenmiştir. Tezin odak noktası, romanlarda kitapların niçin, nasıl, ne zaman, nerede ve kiminle okunduğudur. Romanlarda, okuma kültürünün gerçekleştiği yerler ve okuyan roman kişilerinin okuma eylemlerinin işlevleri sorgulanmıştır. Çalışmaya bir zemin oluşturmak amacıyla“Giriş”bölümünde okumanın tarihî çerçevesi ve akademik kaynakları hakkında bilgi verilmiştir. İlk bölümde 19. yüzyılda Osmanlı toplumunda okuma kültürünün izlerinden ilk matbaalar, basın, gazete ve dergiler, okuryazarlık ve eğitim reformu, geleneksel okuma alışkanlıkları bağlamında söz edilmiştir. İkinci bölümde romanlara yansıyan okuma yerleri belirlenmiştir. Üçüncü bölüm okur tiplerine ayrılmıştır. Romantizm ve toplumsallık penceresinden kitaba, kütüphaneye, yazara, okuma yerine, okuma alışkanlığına, okurun cinsiyetine, yaşına, mesleğine, aldığı eğitime, sahip olduğu aile yapısına, okuma amacına, okumaktan duyduğu hazza, okumaya ilişkin aldığı sorumluluklara, etkin, edilgen, derinlikli, yüzeysel okuma biçimlerine ve okurun okuma eylemini gerçekleştirdiği alanların özelliklerine bakılmıştır. Basılı kültürün öncesine uzanan okuma alışkanlıkları, bir kitabın okunma sıklığı, okurlar arası düşünce etkileşimleri, okuma önerileri, ilk çevirilerin nitelikleri ve okuma kültürünü oluşturmadaki etkileri, kütüphaneler, sahaflar, matbaacılık, el yazmaları, şiir okumaları, okuyan kadın, genç kız, erkek ve delikanlı imgesi romanlarda taranmış ve incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
In this thesis, the reading culture reflected in Turkish novels published between 1851 and 1900 was examined. Novels that are published consecutively in newspapers and magazines and consist of complementary chapters are excluded from this thesis. The focus of the thesis is why, how, when, where and with whom books are read in novels. In the novels, the places where the reading culture takes place and the functions of the reading actions of the novel characters have been questioned. In order to provide a basis for the study, information about the historical framework and academic sources of reading is given in the“Introduction”section. In the first part, the traces of reading culture in the Ottoman society in the 19th century are mentioned in the context of the first printing houses, press, newspapers and magazines, literacy and education reform, and traditional reading habits. In the second part, the reading places reflected in the novels were determined. The third section is devoted to reader types. From the perspective of romanticism and sociality, the book, the library, the author, the place of reading, the reading habit, the reader's gender, age, profession, education, family structure, purpose of reading, the pleasure he feels from reading, the responsibilities he takes regarding reading, active, passive, deep, superficial reading styles and the characteristics of the areas where the reader performs the reading action were examined. Reading habits dating back to before the printed culture, the frequency of reading a book, thought interactions between readers, reading suggestions, the qualities of the first translations and their effects on creating the reading culture, libraries, second-hand booksellers, printing, manuscripts, poetry readings, reading women, young girls, men and young people. His image has been scanned and examined in novels.
Benzer Tezler
- L'analyse semiotique des traductions de l'œuvre intitulée Les Misérables de Victor Hugo dans le contexte Turc du point de vue de la sémiotique de la traduction
Vıctor Hugo'nun Sefiller adlı romanının Türkçe çevirilerinin göstergebilimsel analizi
SERPİL ÖZBÜKER
Yüksek Lisans
Fransızca
2024
Fransız Dili ve EdebiyatıGalatasaray ÜniversitesiFransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜNDÜZ ÖZTÜRK KASAR
- 19. yüzyıl Türk romanında kadının gündelik yaşamı
Daily life of women in the 19th century Turkish novel
CENNET ALTUNDAŞ
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜZİN GONCA GÖKALP ALPASLAN
- Tanzimat Devri Türk romanında sosyal tenkit
In the Tanzimat Period social criticism in the Turkish novel
TANER NAMLI
Doktora
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıFırat ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TARIK ÖZCAN
- Peyami Safa'nın romanlarında aşk
Love in the novels of Peyami Safa
ESRA ATEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET GÜNEŞ
- Sosyolojik süreçleri edebiyat üzerinden okumak: Orhan Kemal'in romanlarında Türkiye'de toplumsal yapı, ilişkiler ve değişme
Reading the sociologic processes over literature: social structure, relationships and change in Turkey as reflected in Orhan Kemal's novels
SADIK ALBAYRAK
Doktora
Türkçe
2020
SosyolojiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞÜKRÜ ASLAN