Aile Hekimliği Polikliniğine başvuran hastalarda siberkondri düzeyinin hekim algısı ve e-sağlıkokuryazarlığı ile ilişkisinin incelenmesi
The relationship between cyberchondria level and physician perception and e-health literacy in patients applying to Family Medicine Outpatient Clinic
- Tez No: 844441
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SEBAHAT GÜCÜK
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 102
Özet
Amaç: Sağlık anksiyetesine bağlı olarak internette olumsuz sağlık araştırmalarını açıklamak için kullanılan siberkondri terimi, internet kullanımının artmasıyla önemli bir halk sağlığı sorunu haline gelmiştir. Resmi olmayan sitelerden yapılan aramalar kişilerin sağlıklarıyla ilgili yanlış yönlenmelerine sebep olmakta ve bu noktada e-sağlık okur yazarlığı önem taşımaktadır. Ayrıca hasta sorularına hekim tarafından tatmin edici yanıtlar bulamazsa internete yönelebilmektedir. Bu düşüncelerden yola çıkarak e-sağlık okuryazarlığı ve hastalardaki hekim algısının siberkondri üzerindeki etkisini ve bu değişkenlerin sosyodemografik değişkenlerle ilişkisini incelemeyi amaçladık. Yöntem: Bu araştırma kesitsel tanımlayıcı tipte olup, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği polikliniğine 10.05.2023-10.08.2023 tarihleri arasında başvurmuş 218 hasta üzerinde yapılmıştır. Sosyodemografik bilgiler, siberkondri ciddiyet ölçeği kısa formu (css-12), Heybet-hekim ilişkili sağlık hizmeti algılama ölçeği ve e-sağlık okur yazarlığı ölçeği kullanılarak hazırlanmış anket formu yüz yüze uygulanmıştır. Bulgular: Katılımcıların %27,1'i 25 yaş ve altında, %56,9'u lisans mezunuydu. Günlük internette geçirilen süre %39,4'ünde 2 saatin altındaydı. Siberkondri ciddiyet ölçeği alt boyutu olan Aşırılık, 25 yaş ve altında en yüksek ortalamaya (10,27) sahipti. E-sağlık okuryazarlığı, 25 yaş ve altında en yüksek ortalamaya (27,12) sahipti. E-Sağlık Okuryazarlığı kadınlarda en yüksek ortalamaya (26,79) sahipti. Siberkondri Ciddiyet düzeyi evlilerde en yüksek ortalamaya (29,32) sahipti. Amaç: Sağlık anksiyetesine bağlı olarak internette olumsuz sağlık araştırmalarını açıklamak için kullanılan siberkondri terimi, internet kullanımının artmasıyla önemli bir halk sağlığı sorunu haline gelmiştir. Resmi olmayan sitelerden yapılan aramalar kişilerin sağlıklarıyla ilgili yanlış yönlenmelerine sebep olmakta ve bu noktada e-sağlık okur yazarlığı önem taşımaktadır. Ayrıca hasta sorularına hekim tarafından tatmin edici yanıtlar bulamazsa internete yönelebilmektedir. Bu düşüncelerden yola çıkarak e-sağlık okuryazarlığı ve hastalardaki hekim algısının siberkondri üzerindeki etkisini ve bu değişkenlerin sosyodemografik değişkenlerle ilişkisini incelemeyi amaçladık. Yöntem: Bu araştırma kesitsel tanımlayıcı tipte olup, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği polikliniğine 10.05.2023-10.08.2023 tarihleri arasında başvurmuş 218 hasta üzerinde yapılmıştır. Sosyodemografik bilgiler, siberkondri ciddiyet ölçeği kısa formu (css-12), Heybet-hekim ilişkili sağlık hizmeti algılama ölçeği ve e-sağlık okur yazarlığı ölçeği kullanılarak hazırlanmış anket formu yüz yüze uygulanmıştır. Bulgular: Katılımcıların %27,1'i 25 yaş ve altında, %56,9'u lisans mezunuydu. Günlük internette geçirilen süre %39,4'ünde 2 saatin altındaydı. Siberkondri ciddiyet ölçeği alt boyutu olan Aşırılık, 25 yaş ve altında en yüksek ortalamaya (10,27) sahipti. E-sağlık okuryazarlığı, 25 yaş ve altında en yüksek ortalamaya (27,12) sahipti. E-Sağlık Okuryazarlığı kadınlarda en yüksek ortalamaya (26,79) sahipti. Siberkondri Ciddiyet düzeyi evlilerde en yüksek ortalamaya (29,32) sahipti. E-sağlık okuryazarlığı lisans mezunlarında en yüksek ortalamaya(26,23) ,Heybet-Hekim İlişkili Sağlık Hizmeti Algılama Ölçeği puanları ilkokul ve lise mezunlarında en yüksek ortalamaya(2,01) sahipti. İnternette geçirilen süre arttıkça siberkondri ciddiyet ölçeği ve e-sağlık okuryazarlığı ölçeği puanı da artmaktaydı, Heybet-Hekim İlişkili Sağlık Hizmeti Algılama Ölçeği puanları ise azalmaktaydı. E-Sağlık okuryazarlığının siberkondri ciddiyet düzeyi üzerinde pozitif yönde etkili olduğu(p=0,000), Heybet-Hekim İlişkili Sağlık Hizmeti Algılama değişkeninin Siberkondri Ciddiyet düzeyi üzerinde anlamlı etkisi olmadığı saptandı(p>0,05). Sonuç: Çalışmamızda siberkondri düzeyinin yaş, medeni durum, internet kullanım süresi, e-sağlık okur yazarlığı düzeyi gibi faktörlerden etkilendiği sonucuna varılmıştır. E-Sağlık okuryazarlığının siberkondri ciddiyet düzeyi üzerinde pozitif yöndeki etkisi, e-sağlık okuryazarlığı yüksek olan bireylerde internet kullanımının fazla olmasıyla açıklanmıştır. Bu durum siberkondrinin dikkatle incelenmesi ve özellikle hekimler tarafından bilgi sahibi olunması gereken bir konu olduğunu göstermektedir. Aile hekimleri; sıklıkla siberkondriyak bireylerin ilk başvuru basamağı olmaktadır. Bu durumda hasta ile iş birliği içinde olmak, internet üzerinden yanlış bilgilere ulaşabileceğini hatırlatarak güven vermek faydalı olacaktır. Böylece hastanın gereksiz sağlık kuruluşu başvurularının önüne geçerek gereksiz sağlık harcamaları azaltılabilecektir. Günümüzde; hastaların da kendi hastalıklarıyla ilgili sorumlulukları alması, tedavi süreçlerine etkin bir şekilde katılması ancak güçlü bir e-sağlık okuryazarlığı düzeyiyle mümkündür. Eğitim düzeyi yüksek bireylerde e-sağlık okuryazarlığı seviyesinin yüksek olması, halkın eğitim düzeyini arttıracak politikalara önem vermemiz gerektiğini de göstermektedir.
Özet (Çeviri)
Objective: The term cyberchondria, which is used to describe negative health research on the internet due to health anxiety, has become an important public health problem with the increasing use of the internet. Searches from unofficial sites cause people to be misled about their health and e-health literacy is important at this point. In addition, if the patient cannot find satisfactory answers to their questions by the physician, they may turn to the internet. Based on these considerations, we aimed to examine the effect of e-health literacy and patients' perception of physicians on cyberchondria and the relationship between these variables and sociodemographic variables. Method: This cross-sectional descriptive study was conducted on 218 patients who applied to Bolu Abant İzzet Baysal University Training and Research Hospital Faculty of Medicine Family Medicine outpatient clinic between 10.05.2023-10.08.2023. The questionnaire form prepared using sociodemographic information, cyberchondria severity scale short form (css-12), Heybet-physician-related health service perception scale and e-health literacy scale was applied face-to-face. Findings: 27.1% of the participants were 25 years of age or younger and 56.9% were undergraduate graduates. Daily time spent on the internet was below 2 hours in 39.4% of the participants. Extremism, a sub-dimension of the Cyberchondria Severity Scale, had the highest mean (10.27) at the age of 25 years and younger. E-health literacy had the highest mean (27.12) at the age of 25 and below. Objective: The term cyberchondria, which is used to describe negative health research on the internet due to health anxiety, has become an important public health problem with the increasing use of the internet. Searches from unofficial sites cause people to be misled about their health and e-health literacy is important at this point. In addition, if the patient cannot find satisfactory answers to their questions by the physician, they may turn to the internet. Based on these considerations, we aimed to examine the effect of e-health literacy and patients' perception of physicians on cyberchondria and the relationship between these variables and sociodemographic variables. Method: This cross-sectional descriptive study was conducted on 218 patients who applied to Bolu Abant İzzet Baysal University Training and Research Hospital Faculty of Medicine Family Medicine outpatient clinic between 10.05.2023-10.08.2023. The questionnaire form prepared using sociodemographic information, cyberchondria severity scale short form (css-12), Heybet-physician-related health service perception scale and e-health literacy scale was applied face-to-face. Findings: 27.1% of the participants were 25 years of age or younger and 56.9% were undergraduate graduates. Daily time spent on the internet was below 2 hours in 39.4% of the participants. Extremism, a sub-dimension of the Cyberchondria Severity Scale, had the highest mean (10.27) at the age of 25 years and younger. E-health literacy had the highest mean (27.12) at the age of 25 and below. E-Health Literacy had the highest mean (26.79) among women. Cyberchondria Severity level had the highest mean (29.32) in married women. E-health literacy had the highest mean score (26.23) in bachelor's degree graduates, and Heybet-Physician Related Health Care Perception Scale scores had the highest mean score (2.01) in primary and high school graduates. As the time spent on the Internet increased, the cyberchondria severity scale and e-health literacy scale scores increased, while the Heybet-Physician Related Health Care Perception Scale scores decreased. It was found that e-health literacy had a positive effect on the level of cyberchondria severity (p=0.000), while the variable of Perception of Physician-Related Health Care did not have a significant effect on the level of Cyberchondria Severity (p>0.05). Conclusion: In our study, it was concluded that the level of cyberchondria was affected by factors such as age, marital status, duration of internet use, and level of e-health literacy. The positive effect of e-health literacy on the severity level of cyberchondria was explained by the high level of internet use in individuals with high e-health literacy. This situation shows that cyberchondria is a subject that should be carefully examined and especially physicians should be informed about it. Family physicians are often the first point of contact for cyberchondriacs. In this case, it would be useful to cooperate with the patient and reassure him/her by reminding him/her that he/she can access wrong information on the internet. Thus, unnecessary health expenditures can be reduced by preventing unnecessary health institution visits. Today, it is only possible for patients to take responsibility for their own diseases and participate effectively in treatment processes with a strong level of e-health literacy. The high level of e-health literacy in individuals with high levels of education also shows that we should attach importance to policies that will increase the level of education of the public.
Benzer Tezler
- Aile hekimliği polikliniğine başvuran hastalarda siberkondri düzeyinin ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi
Evaluation of cyberchondria level and related factors in patients presented to family medicine clinic
MUHAMMET TÜTER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEÇİL ARICA
- Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği polikliniğine başvuran bireylerin siberkondri düzeyinin ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi
Evaluation of cyberchondria level and related factors of individuals who applied to Ondokuz Öayis university Faculty of Medicine Family Medicine outpatient clinic
EMİNE BETÜL ALAKUŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiOndokuz Mayıs ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA ÜNAL
- Yetişkin hastalarda siberkondri düzeyinin kronik hastalık varlığı ve diğer faktörler ile ilişkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship of cyberchondria level with the presence of chronic disease and other factors in adult patients
NİMET HAKKOYMAZ SEVİM
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile HekimliğiTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF ERDOĞDU CEYLAN
- Aile hekimliği polikliniğine başvuran hastalarda siberkondri düzeyleri ve sağlık okuryazarlığı ile ilişkisi
Cyberchondria levels and relationship with health literacy in patients who applied to the family medicine outpatient clinic
İSA EMRE GÜLTEKİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YUSUF HAYDAR ERTEKİN
- Aile Hekimliği polikliniğine başvuran hastalarda siberkondria düzeyi ve sosyal medya bağımlılığı
Cyberchondria level and social media addiction inpatients applying to family medicine polyclinic
VEHBİ UFUK ŞAHİNKAYA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TARIK EREN YILMAZ